Wat voor taken voert de gemeente uit?

De gemeenten doen erg veel. Ze halen het vuil op, je kunt er een vergunning aanvragen voor de bouw van een dakkapel en ze geven paspoorten en rijbewijzen uit. In de Nederlandse gemeenten worden een aantal landelijke regels op dezelfde manier toegepast, denk aan de verlening van uitkeringen. Ook moet het paspoort er in alle gemeenten hetzelfde uitzien. Toch zijn er veel verschillen tussen de ene en de andere gemeente. Een grote stad, waar veel mensen dicht op elkaar wonen kent andere problemen en voert een ander beleid dan kleinere gemeenten. Het maken van keuzes van dat soort problemen is de grootste taak van de gemeenten

De gemeente

De gemeente is, na de rijksoverheid en de provincie, de kleinste zelfstandige bestuurseenheid in het Nederlandse staatsbestel.
Er zijn ongeveer 400 gemeenten, dit aantal krimpt steeds door herverdelingen. Elk van deze gemeenten heeft andere problemen en voeren bijna allemaal een ander beleid dan de rest.

Wat zijn de taken van de gemeenten?

Burgerzaken

De burgerzaken zijn de bekendste taken van de gemeenten, ze zorgen dat je onder andere een paspoort en identiteitsbewijs krijgt. Zij regelen ook trouwerijen. Ook houdt de gemeente bij wie er in de gemeente woont, dit gebeurt bij de Basisregistratie Personen (BRP).

Ruimte en bereikbaarheid

Het zorgen voor voldoende woningen is een grote taak van de gemeente, ook zorgen ze dat er verschillende soorten woningen zijn (voor bejaarden, alleenstaanden, etc.). De gemeente legt wanneer nodig straten, fietsroutes en voetpaden aan en onderhoudt deze.

Milieu en duurzaamheid

De gemeente zorgt ervoor dat het vuil wordt opgehaald en houdt toezicht op het milieu. Veel gemeenten houden zich bezig met het klimaatbeleid, denk hierbij aan energie- en waterbesparing.

Veiligheid en openbare orde

Voor een veilige leefomgeving worden regels opgesteld. En er wordt controle gehouden bij bijvoorbeeld verkeerd geparkeerde auto's, er worden camera's geplaatst voor de veiligheid en voor het terugdringen van vandalisme en overlast en er wordt gezorgd dat er voldoende straatverlichting is.

Jeugd en onderwijs

De gemeenten houden zich veel bezig met de aanpak van jeugdwerkloosheid. Ze zijn onder andere verantwoordelijk voor de jeugdgezondheidszorg (JGZ). De taken hiervoor laten ze door de GGD uitvoeren. Qua onderwijs zorgt de gemeente ervoor dat er voldoende scholen zijn en helpen ze met het financieren ervan, ze zorgen dan ook dat er bijvoorbeeld leerplichtambtenaren aanwezig zijn.

Hulp aan huis

De gemeente is verantwoordelijk voor de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). De Wmo zorgt voor ondersteuning bij mensen met een beperking. Verder zorgen ze voor de ondersteuning van vrijwilligers, vrijwilligerswerk en mantelzorger. En geven ze hulp bij huiselijk geweld.

Werk en inkomen

Gemeenten proberen te zorgen voor voldoende werk voor hun inwoners. Dat doen ze door bedrijven naar hun gemeente te halen. En wanneer je te weinig geld hebt om van te leven kun je bij de gemeente een bijstandsuitkering aanvragen.

Lokale economie

De gemeenten hebben een rol in het zorgen van een gevarieerd winkelaanbod, met kleine en grote ondernemers. Ze zorgen ook voor een goede bereikbaarheid van het centrum waarmee ze bedrijven aan proberen te trekken.

Cultuur en sport

Het stimuleren van sport en bewegen wordt gestimuleerd door de gemeenten en ze zorgen voor de bouw en beheer van sportparken, zwembaden, etc. Ook maken ze hun eigen cultuur- en sportbeleid.

Iedere gemeente mag over vele zaken zelfstandige beslissingen nemen. Maar over een aantal zaken heeft een gemeente weinig tot niets te zeggen. Denk hierbij aan de taken die ze uitvoeren bij burgerzaken, zo hebben ze niets te zeggen wanneer ze een paspoort uitgeven. Omdat veel gemeenten niet alles kunnen doen zoals ze dat zelf zouden willen, proberen ze vaak samen te werken met andere gemeenten.

Als inwoner kun je ook invloed uitoefenen op wat er gebeurt in de gemeente. Dit kun je doen door te stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen. Ook zijn er raadsvergaderingen waarin je de tijd hebt om je zienswijze te uiten.