Psychische stoornissen: oorzaak, diagnose en behandeling

Er zijn vele verschillende psychische stoornissen. Ook zijn er vele verschillende oorzaken van psychische stoornissen. Wat dacht je van de vele symptomen of de vele mensen die er last van hebben. Maar wat is psychisch gestoord nu eigenlijk en noemen we mensen niet erg snel ‘gek’? Als iemand niet meegaat met ons idee van ‘normaal’ zijn, krijgen ze al snel het stempel ‘gestoord’ opgeplakt.

Steeds meer ‘gekken’

Zolang de mensheid bestaat, bestaan er ook psychisch gestoorde mensen. De laatste jaren lijkt het alsof er een grote toename is van deze gestoorde mensen. Als je kijkt naar de vreselijke daden die één persoon op zijn geweten kan hebben. Of de rare mensen die we steeds vaker tegenkomen. Dan lijkt het wel alsof we met zijn allen steeds gekker worden. Uiteraard komen er steeds meer psychisch gestoorde mensen bij, aangezien de wereldbevolking gestaag doorgroeit. Toch is uit langetermijnonderzoeken gebleken dat het percentage ‘gestoorde’ mensen niet is toegenomen. Dat het tegendeel waar lijkt te zijn, heeft andere oorzaken.

De definitie van psychische klachten is door de jaren heen een stuk ruimer geworden. Ook mensen met lichte psychische klachten vallen nu onder deze noemer.

De methodes om deze mensen te behandelen zijn beter geworden, daardoor kunnen meer mensen worden geholpen. Wat de indruk wekt dat er meer geesteszieken zijn.

Vroeger was iedereen ‘normaal’ behalve de dorpsgek. Daar vond men niets geks aan. Tegenwoordig zijn dat soort mensen psychisch ziek en als iemand geen zin heeft om zijn bed te komen, wordt er al snel gekeken of er geen depressie achter zit.

Er zijn dus niet meer psychisch zieken bijgekomen. Onderzoeken hebben aangetoond dat ongeveer een op de vijf mensen aan een of andere geestelijke stoornis lijdt. Dat zijn best nog veel mensen die de pijn en het verdriet van deze ziektes met zich mee moeten torsen.

Wat is gek?

Het is niet gemakkelijk om iemand terecht het stempel ‘psychisch ziek’ te geven. Want wat is normaal en wat niet? Wanneer is gedrag zo anders dat het wijst op een psychische aandoening? Afgezien van de mensen die weten dat zij psychisch niet in orde zijn, zijn er nog vele anderen die ook niet in orde zijn, maar daar zelf geen weet van hebben. Zelf denken ze dat ze volkomen normaal zijn en alleen hun omgeving krijgt langzaam het idee dat bij deze persoon een draadje los zit. Maar dan nog, is de persoon dan echt ‘gek’ aan het worden of heeft de omgeving gebrek aan tolerantie? Is die eenzame vrouw die op de hoek van de straat woont en tegen iedereen die voorbijkomt klaagt, niet normaal? De zwervers die in portieken of op stations slapen, zijn die psychisch gestoord? Deze mensen leven immers niet naar de maatstaven die wij hebben van ‘normaal’. Zijn deze mensen ‘gek’ genoeg om ze te laten opsluiten? Mensen die problemen hebben of lastig zijn voor anderen hoeven echt niet psychisch gestoord te zijn. Maar soms zijn mensen abnormaal, de persoon vertoont abnormaal gedrag. De psychiatrie heeft richtlijnen om te bepalen of iemand abnormaal is:

Geestesziekte: De definitie van geestesziekte is: ‘geestesziekte is een psychologisch of gedragsmatig syndroom dat hetzij met pijn, hetzij met een belangrijke functievermindering gepaard gaat.’ Dat wil zeggen dat er een bepaald patroon van klachten is waarvan iemand langere tijd last heeft. Door deze klachten kan een persoon niet meer normaal functioneren op zijn werk of thuis. Het ligt aan de mate waarin deze persoon een gevaar voor zichzelf of zijn omgeving is of gedwongen opname noodzakelijk is of niet.

Oorzaak, diagnose en behandeling

Oorzaak
Oorzaken van psychische stoornissen kunnen gevonden worden in biologische, sociale of psychologische factoren. De kwetsbaarheid om een psychische stoornis te krijgen, ligt aan aanleg, opvoeding en levenservaringen.

Biologische factoren: Het niet goed functioneren van hersenen. Afwijkingen in de hersenstructuur die worden veroorzaakt door weefselschade. Bepaalde genetische afwijkingen. Lichaamseigen stoffen zoals hormonen. Stoffen die we binnenkrijgen door voedsel of inademen. Stoffen die we binnenkrijgen door contact met de huid. Stoffen die we binnen krijgen door medicijnen of drugsgebruik.

Sociale factoren: Ervaringen uit de vroegste jeugd en uit de volwassen jaren. Bijvoorbeeld het verlies van een geliefd persoon, verlies van status, of constant de rol van zondebok toebedeeld krijgen.

Psychologische factoren: Stoornissen in iemands persoonlijkheid door gebrek aan aandacht in de jeugd. In het bijzonder gebrek aan liefde en warmte van de moeder. Dit is funest in de ontwikkeling van de persoonlijkheid van een kind.

Het is meestal een wisselwerking tussen deze factoren waardoor een psychische stoornis kan worden veroorzaakt. Ook geeft geen van deze factoren de zekerheid dat iemand een psychische stoornis krijgt. Het is dus niet zo dat iemand die zonder de liefde van zijn moeder is opgegroeid een psychische stoornis zal ontwikkelen.

Diagnose
Voor het stellen van een diagnose zijn er een aantal niveaus waarop onderzoek wordt gedaan.

Biologisch niveau: Afwijkingen in de hersenen moeten altijd worden onderzocht. Hetzij genetische afwijkingen in de hersenstructuur, hetzij afwijkingen veroorzaakt door weefselschade of afwijkingen ten gevolge van een verstoorde hormoonhuishouding of stoffen die het lichaam van buitenaf bedreigen.

Sociaal niveau: Er zijn genoeg sociale redenen waardoor iemand psychisch in de knel kan komen. Problemen in of met het gezin, op het werk, in verenigingsleven of andere sociale problemen.

Psychologisch niveau: Hierbij gaat men uit van de gevolgen van conflictsituaties waarin een persoon zich bevindt. Misschien zijn er traumatische ervaringen of onverwerkte emotionele gebeurtenissen die tot een innerlijk conflict hebben kunnen leiden.

Bij het vaststellen van een psychische ziekte gaat het om de mate waarin abnormaal gedrag voorkomt.

Behandeling
In de behandelingsmogelijkheden komen we wederom dezelfde driedeling tegen.

Biologische factoren: Door middel van medicijnen kan worden geprobeerd de hersenfuncties gunstig te beïnvloeden.

Sociale factoren: Met deze behandeling probeert de hulpverlener de behandeling van het individu te koppelen aan veranderingen in de sociale omgeving.

Psychologische factoren: Hierbij gaat men ervan uit dat de aandoening opgelost kan worden door de belevingswereld van de persoon te onderzoeken.

Aangezien een psychische stoornis zelden kan worden toegeschreven aan één factor, kan ook een behandeling niet uit één factor bestaan. Meestal bestaat een behandeling uit verschillende factoren. Zelfs als een persoon gebaat is met het gebruik van medicijnen, is het raadzaam om psychotherapie toe te passen. Juist omdat er grote kans is dat psychische of sociale factoren hebben bijgedragen aan de aandoening, kan het niet anders dan ervoor zorgen dat deze psychische en sociale factoren worden behandeld.

Lees verder

Psychische stoornissen: enkele van de meest voorkomende

© 2012 - 2025 Alephschrijft, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Vanaf 2021 is InfoNu gestopt met het publiceren van nieuwe artikelen. Het bestaande artikelbestand blijft beschikbaar, maar wordt niet meer geactualiseerd.

Bronnen en referenties

Praktische psychologie I SBN 90-415-0394-3

Reacties

Metalharpey, 27-02-2017
Een vroegere vriendin van mij is een aantal jaar geleden ontspoord, maar ze weigert psychische hulp. Nou heeft ze mij kort geleden een whatsapp gestuurd waar ze me de huid mee volscheldt en dat ze hoopt dat ik mezelf dood maak etc. We hebben al ruim een jaar geen contact meer gehad, het laatste was nogal oppervlakkig omdat ik wilde weten hoe het met haar was. Ze is echt psychisch niet in orde, en ik weet dat dit een kreet om hulp is. Maar wat kan ik ermee doen? Kan ik ergens een melding maken dat het niet goed met haar gaat? Of kan ik niet anders dan dit gewoon te negeren?

Wat hulp zou fijn zijn!Reactie infoteur, 17-03-2017
Het enige wat ik zou kunnen bedenken is het navragen/inlichten van naaste familie van jouw vroegere vriendin. Misschien is er in jouw buurt ergens buurthulpverlening waar je naartoe kunt met dit soort vragen. Heel veel sterkte ermee

Alephschrijft

Joop Schuifers, 01-08-2016
Mensen met psychische ziekten, aandoeningen, zijn kwetsbaar, en kunnen uitgebuit worden door andere mensen of hulpverleners. Dat vind ik schandelijk maar het komt voor, omdat ze te suf zijn of zodanig in de war dat ze alles voor waar aannemen en ze makkelijk te beïnvloeden zijn. Waar moeten ze heen voor hulp, vraag ik me dan af?Reactie infoteur, 09-08-2016
Niet alleen mensen met psychische aandoeningen worden uitgebuit. Er zijn veel goedgelovige mensen die veel dingen voor waar aannemen. Helaas geldt dit voor heel veel mensen in onze maatschappij. En dus ook voor mensen met psychische ziekten of aandoeningen. Het antwoord op uw vraag moet ik u helaas schuldig blijven. In deze tijden waarin het steeds vaker om geld en eigenbelang gaat, is het steeds moeilijker om oprechte hulp te vinden. Er zijn goed bedoelende instanties en oprechte mensen, maar deze vinden is niet zo makkelijk, helaas.

Anonieme, 16-04-2015
Vraag,

Kan je ook als familielid van iemand, na het zien van niet goed functioneren in de maatschappij, iemand psychisch laten testen?
Bijvoorbeeld, mijn familie lid in dit geval heeft geen huis, financiële middelen en verwachting van een baby! Wij als familie ervaren hier veel stress door ze is narcistisch en egoïstisch. Speelt iedereen uit tegen elkaar en is altijd het slachtoffer. Wij als familie denken dat ze hulp nodig heeft anders gaat ze t niet redden. Maar zij zelf leeft als de koningin en kan praten als een advocaat! Raad neemt ze niet aan maar alle soris moeten wij opruimen. Dat willen we niet meer. Na alle ellende zijn we er nu klaar mee en willen gewoon dat ze het zelf gaat redden. Maar we willen weten of het niet iets psychisch is en het dus bij de kern oplossen! Ze is al 31 jaar en altijd problemen? Zouden wij ook hulp kunnen vragen of haar kunnen laten testen?Reactie infoteur, 18-04-2015
Beste,

Een volwassen persoon, onvrijwillig, laten testen is niet zo gemakkelijk. Iemand dwingen om zich op te laten nemen is aan strenge regels verbonden. Wanneer u echt denkt dat zo een drastische maatregel nodig is, kunt u zich het best in verbinden stellen met de huisarts van de persoon waarover dit gaat. Het blijft uw eigen keuze om, al dan niet, deze persoon te blijven steunen ipv deze persoon te dwingen haar eigen boontjes te doppen. Eigen boontjes doppen doet met het best doordat er geen onvoorwaardelijke hulp komt van een goed gezind persoon (bijv. u of andere familie). Bedenk allereerst of uw hulp uit eigenbelang, bemoeienis of uit belang van de betreffende persoon is. Bedenk eer u tot daden overgaat.

Dewanand, 12-09-2012
Hallo redactie,

Ik wil weten hoe ongeneeslijk een psychische aandoening is, en of de specialisten weten hoe groot de kans is dat het erger zal worden in de toekomst en dat dan de hele persoonlijkheid kan desintegreren. Het gaat bij mij specifiek om de diagnose schizofrenie, want dat is mijn ziektebeeld al 20 jaar. De desoriëntatie en emotionele afvlakking komen bijna altijd voor en de patiënt, ik, merkt dat altijd in de praktijk en tijdens het sociaal contact. Ook incoherent denken en handelen hoort hierbij en ik heb hier last van, het is toch bij mij nu ongeneeslijk denk ik en ik heb wel medicatie. Ik ben al 46 jaar en mijn schrijftalent houdt mij al heel lang op de been, maar iedereen merkt mijn schizofrene kanten in mijn teksten, en het is iets dat bij mij ongeneeslijk is.

Wat voor hoop heeft een psychiatrische patiënt nog als het leven al niets meer voorstelt en als de hele sociale kring al weg is en de eenzaamheid ellendig is. Heeft u tips van deskundigen hoe zo een patiënt dan zijn dagbesteding kan organiseren, zonder teveel belast te worden en om de eenzaamheid te doorstaan. De samenleving zal een psychiatrische patiënt heel snel verstoten en wegjagen en dan is de eenzaamheid en sociaal isolement een hele ellende.

Hou mij op de hoogte van nieuwe publicaties

alvast bedankt

dewanand
delftReactie infoteur, 19-09-2012
U zegt dat bij u de diagnose al is gesteld en dat de uitkomst daarvan schizofrenie is. Schizofrenie is weliswaar ongeneeslijk maar wel prima te behandelen. Bij de behandeling gaat het om het verminderen van de psychotische verschijnselen. Door een goede begeleiding, uitleg over het ziektebeeld zodat de patiënt begrijpt wat er aan de hand is en de juiste medicatie, stelt het leven wel degelijk veel voor, ook voor u.

Het is belangrijk dat u uw ziekte erkend en ermee leert omgaan. Het is belangrijk dat u met uw arts gaat praten en hulp zoekt bij het omgaan met uw schizofrenie. Schizofrenie is niet het einde van de wereld of het einde van een sociaal leven. Het is lastig en ook best moeilijk om mee te leven, maar als u hulp heeft en alles op orde heeft, dan is een prettig leven ook voor u een haalbare zaak. Dan hoeft u zich echt niet door de samenleving verstoten te voelen en zeker niet in een isolement te raken. Ik wil u dan ook aanraden om met uw arts te praten en hulp te vragen en geen genoegen te nemen met alleen medicatie. Ook u bent een mooi mens dat het waard is om een mooi leven te leven. Heel veel succes.