Hoe goed ben je in verliezen?
Grappig eigenlijk dat het niet verliezen zo belangrijk is voor de mens. Niet iedereen is even competitief, maar verliezen doen we geen van allen graag. Het geeft ons een gevoel een loser te zijn. Onzin eigenlijk, want het zijn zeer leerzame processen. Aangezien we dit vaak niet zo zien, toch maar even inzoomen op het “verliezen”.
Verliezen en eigenwaarde
Het is duidelijk, als we verliezen doet dit onze eigenwaarde geen goed. Vreemd eigenlijk, want een spel of een wedstrijd verliezen is niet meer of minder dan een momentopname. Die sprint verliezen is alleen dat je op dat moment niet de beste bent. En natuurlik is de finale tijdens de Olympische Spelen verliezen zuur, want daar werk je enkele jaren naartoe. Maar er gaan ook mensen uit hun dak als je Monopoly verliezen of je tegenspeler tijdens het schaken net die zet doet, die je doet verliezen.
Veel mensen gaan zich minder voelen ten opzichten van de tegenpartij, de eigenwaarde levert je dus een deuk op. En als dit vaker gebeurt, kan het gevolg zijn dat je je niet meer gelijkwaardig als mens voelt.
Testosteron
We denken nogal eens dat testosteron bij de echte winnaars aangemaakt wordt, maar niets is minder waar. Als de sociale status in het geding is, schiet ook bij de partij in de “achterstand” het testosteronniveau omhoog.
Wat vervolgens ook resulteert in een goede positie om alsnog te gaan winnen. Met achterstand het vervolg van bijvoorbeeld de wedstrijd weer in gaan, is dus helemaal niet zo slecht.
De echte winnaar…
Daarbij gezegd dat er veel slechte verliezers zijn. Om je sociale status niet helemaal het putje in te zien glijden, wordt er nogal eens van alles bij gehaald om maar te verklaren waarom je verloren hebt. Niet bij jezelf zoeken dus, maar niet heus.
De echte winnaar maakt dat hij/zij wel naar zichzelf kijkt (ook als er toch iemand anders eigenlijk schuldig aan is), de boel analyseert en verder gaat. Geen verwijten maken, maar je verlies pakken en doorgaan, hoe zuur verlies voor de echte topsporter ook is.
Leren om te kunnen incasseren
Maar hoe moeilijk het proces ook kan zijn, leren incasseren is mogelijk. En niet verkeerd, want in het leven verliezen we allemaal met enige regelmaat. Is het niet de loterij, dan toch die leuke nieuwe baan, die potentiële partner die je helemaal zag zitten of dat motorrijbewijs dat je al dacht in de zak te hebben.
Hoe valt het te leren?
- Begin met experimenteren in een veilige omgeving. Dit kan een bordspelletje zijn, maar ook een partijtje (tafel-)tennis. Als het maar bij mensen is waar je je veilig bij voelt.
- Stel wel een doel wat ook haalbaar is. Als je tegenstander een topper is en jij een beginner, is de kans wellicht toch iets te klein dat je wint. Je begint dan al verkeerd.
- Let op wat het met je doet als je ziet dat het fout gaat en probeer het te relativeren. Waarom is het nu zo erg? Is het reëel hoe je je voelt? Leg het vervolgens aan jezelf uit.
- Als je daadwerkelijk verloren hebt, probeer er dan een leermoment uit te halen. Is er iets wat je volgende keer anders kunt doen om niet te verliezen?
- Ga kijken hoe je hetgeen je net geleerd hebt, ook om kunt zetten naar de praktijk. Wees wel realistisch en bekijk opnieuw je doelen.
- Richt je weer op de toekomst en ga er volledig voor.
Tot slot
Dit is niet een kwestie van “even doen”. Het vergt tijd en concentratie en wellicht verschillende keren opnieuw doen om het je een tweede natuur te maken. Dat je testosteronniveau stijgt in een situatie is niet erg, het kan je helpen. Maar leer jezelf er niet in te blijven hangen, je lering te trekken en door te gaan. Dan maak je het ook jezelf uiteindelijk een stuk gemakkelijker.