Diagnose: Antisociale persoonlijkheidsstoornis

In dit artikel geef ik u informatie over de antisociale persoonlijkheidsstoornis (APS). Deze stoornis wordt vaak moeilijk herkend omdat personen die hieraan lijden erg manipulatief gedrag vertonen en een masker van onschuld op zetten. Wanneer u iemand kent die volgens u lijdt aan deze stoornis is het belangrijk dat u kijkt in hoeverre het mogelijk is om professionele hulp te krijgen voor deze persoon.

Wat is een antisociale persoonlijkheidsstoornis?

De antisociale persoonlijkheidsstoornis uit zich in constant antisociaal en/of crimineel gedrag. De persoon met deze stoornis kan zich niet aanpassen aan sociale normen die worden meegegeven aan een adolescent en volwassene. Ze uiten zich agressief, liegen veel, hebben veel conflicten met anderen en weten weinig tot geen respect op te brengen voor een ander. Gewetengevoelens zoals een schuld-of berouwgevoel zie je niet vaak bij deze personen net als een inlevingsvermogen.

Symptomen

Volgens het DSM-VI mag deze stoornis worden gediagnosticeerd als er sprake is van 3 of meer van onderstaande situaties:

• De persoon toont veel impulsief gedrag.
• De persoon misleidt mensen, waarbij u kunt denken aan liegen en oplichten voor eigen belang, zowel persoonlijk voordeel als plezier.
• De persoon vertoont veel agressief, geïrriteerd gedrag wat zich vaak uit op anderen.
• De persoon vertoont roekeloos gedrag en stelt zowel zichzelf als anderen hiermee in gevaar.
• De persoon voelt geen spijt wanneer hij ander zowel geestelijk als lichamelijk pijn heeft gedaan.
• De persoon heeft geen gevoel van verantwoordelijkheid wat zowel in sociale- als werksituaties tot problemen kan leiden. Ook op het gebied van financiële verantwoordelijkheid schiet deze persoon vaak tekort.
• De persoon heeft vaak geen last van onzekerheid en angst.
• Manipulerend gedrag wat zich uit in bijvoorbeeld dreigementen of meelijwekkend gedrag vertonen.
• De persoon gebruikt vaak verdovende middelen zoals alcohol en andere drugs.
• De persoon lijkt gewetenloos te zijn en geen consequenties te kunnen overzien. Denk hierbij aan situaties bij mishandeling, seksueel geweld, overspel in relaties, rijden zonder rijbewijs of met alcohol op en diefstal.

Oorzaken en factoren

Hieronder staat een lijst met oorzaken en factoren die kunnen leiden tot een antisociale persoonlijkheidsstoornis.

• Erfelijkheid:Wanneer een persoon een eerstegraads familielid heeft met deze stoornis dan heeft deze persoon zelf 5 maal zoveel kans om deze stoornis te ontwikkelen.
• Personen die opgroeien in armere wijken waar veel criminaliteit en andere problemen zijn die hebben een verhoogde kans op het ontwikkelen van een antisociale persoonlijkheidsstoornis.
• Kinderen die opgroeien in een thuissituatie vol agressiviteit en veel conflicten kunnen deze stoornis ontwikkelen.
• Weinig sociale ontwikkeling.

Behandeling

Wanneer een persoon lijdt aan deze persoonlijkheidsstoornis is vaak het grootste probleem dat de persoon zelf dit niet in kan zien. Wanneer de persoon in contact komt met soortgenoten zoals bij een afkickkliniek of gevangenis dan is het mogelijk dat zij in gaan zien wat er met ze aan de hand is Behandeling word vaak pas mogelijk wanneer iemand die de persoon goed kent, het aan kan geven. Ze worden dan vaak langzaam bewust van hun eigen gedrag omdat het weerspiegeld word met anderen.

Medicatie

Medicijnen kunnen het beste worden toegepast onder begeleiding van een psychiater. Antidepressiva (het soort SSRI) en sommige antipsychotica verminderen agressief en impulsief gedrag. Lithium en andere soortgelijke medicijnen verminderen agressief en impulsief gedrag. Wanneer de antisociale persoonlijkheidsstoornis samen gaat met ADHD dan worden er vaker middelen als methylfenidaat en dextro-amfetamine toegepast.