Als je emoties een rol spelen in je werk

We noemen het niet professioneel als je je woede, angst of frustratie uit in je werk. Meestal hebben we het dan over functies waar de klant of collega “direct in zicht” is en deze iets mee kan krijgen van de emotie. Hoe ga je om met jezelf als je in een rol komt of wordt gedwongen, uit je je dan of kan je je beheersen en slik je je emotie in. Wat heeft dat vervolgens weer tot gevolg?

In balans zijn

De man of vrouw die in balans is, heeft weinig “uitschieters” en zal niet gemakkelijk geprovoceerd kunnen worden. De kans dat je hem of haar zult betrappen op emotionele uitingen in een professionele omgeving, is vrij klein. Maar behalve dat klanten/collega’s soms heel ver kunnen gaan, kan de aanleiding ook iets anders zijn.

Gesteld kan worden dat veel mensen niet volledig in balans zijn en dat varieert van een klein beetje uit balans tot volledige ontsporing. Daarbij gesteld dat als er volledige ontsporing heeft plaatsgevonden het ook zeer ongebruikelijk is om de man of vrouw in functie te houden. Er zijn dan andere prioriteiten.

Het leven vraagt veel

Het leven zoals wij dat ingericht hebben, vraagt veel van ons en dat kan tot gevolg hebben – omdat we zoveel “moeten”- dat mensen enig moment meer prikkelbaar worden of zich voorbij gaan rennen. Dat heeft eigenlijk altijd consequenties voor de omgeving en dat kan in werk of privé zijn. Het is dan belangrijk om je staande te houden in de omgeving, maar wat nu als dat niet lukt.

Je gevoelens inslikken is immers ook iets wat maar tot op zekere hoogte werkt. Toch zijn er wel wat zaken die je kunt proberen om, als je eenmaal in de verleiding gekomen bent, de situatie helder en overzichtelijk te krijgen.
Bijgaand enkele voorbeelden die nogal eens voorkomen.

De vrolijke altijd goedlachse collega

De schijn ophouden kunnen we allemaal wel een tijdje, maar altijd vrolijk en goedlachs overkomen – terwijl je het mogelijk even niet bent – is niet iets wat iedereen goed af gaat. Omwille van onderliggende verhoudingen, geen vragen te krijgen of gewoon om dat men vindt dat het “hoort” kan de goedlachse collega het enig moment even te veel worden. Het is wel vaker voorgekomen, maar iedere keer wordt het weer ingeslikt en gaat men op de automatische piloot verder.

Het spreekt voor zich dat dit niet goed is om lang vol te houden. Als je dit wel doet, kan je zelfs vervreemden van je eigen emoties. Enkele onderzoeken onder stewardessen en serveersters in restaurants geven aan dat het er enig moment een krampachtige houding ontstaat.

Aanpassen

Aanpassen wat je altijd gedaan hebt, moet je loslaten en op het moment dat het zich voordoet moet je zorgen dat je echt voelt wat je voelt. Dat wil ziet zeggen dat je je gesprekspartner onderuit moet halen, omdat hij een rotopmerking maakt. Maar dichter bij jezelf te blijven en vanuit die rol te vragen wat je voor iemand kunt doen of vragen wat de bedoeling is van iemands vraag of opmerking. Je komt dan op een nadere manier in gesprek met de man of vrouw tegenover je. Niet je gevoel inslikken, maar een gerichte vraag die past bij je gevoel.

Het inslikken kost veel energie en dit is eigenlijk meer energie neutraal en bovendien heb je meer kans om echt in gesprek te komen.

Emotionele besmetting

Daar waar je een beroep hebt dat je met mensen werkt die hun verhaal doen, dit kan variëren van de kapper tot de psychiater, kan de andere kant zijn dat je zelf niet helemaal goed in je vel zit. Maar belangrijker nog is het gegeven dat de man of vrouw in deze beroepen vaak zeer empatisch zijn en dat heeft weer tot gevolg dat de kans aanwezig is om de emoties van je cliënt “over te nemen”.
Emotionele besmetting komt vaker voor dan we denken en heeft meer kans van slagen als je zelf niet zo goed in je vel zit.

Afstand nemen

Het is van belang om altijd professionele aftand te houden. Dit geldt voor ieder beroep, maar zeker als je “klachten” over gaat nemen. Het belangrijkste om uit deze situatie te komen is het vanuit de derde persoon te benaderen. Je ziet jezelf en je cliënt van een afstand en slaat de situatie gade. Op dat moment plaats je jezelf geestelijk uit het spectrum.
Een andere mogelijkheid is even een onderbreking aan te brengen door positieve aspecten van de cliënt in het gesprek boven tafel te halen. Blijft nog steeds van belang dat je goed ervaart wat je eigen emoties zijn en welke van je cliënt.

Tot slot

Soms ontkom je er niet aan om je emoties de vrije loop te laten, maar vaak is er wel iets te ondernemen om tot een goed compromis te komen en toch professioneel bezig te blijven.