Omgaan met depressieve partner: wat te doen?

Elk jaar krijgen ongeveer 750.000 mensen te horen dat ze aan een depressie lijden. Dit heeft niet alleen impact op de persoon zelf, maar ook op de directe omgeving. Als je een partner hebt die depressief is, kan het erg moeilijk zijn om hiermee om te gaan. Je wilt er graag voor hem of haar zijn en helpen, maar je weet misschien niet hoe je dit het beste kunt doen. Ook heeft de depressie invloed op je eigen gevoelens, waarbij er heftige emoties kunnen loskomen. Het kan zijn dat je je afgewezen voelt of dat de situatie niet aankunt. Hoe moet je omgaan met een depressieve partner?

Wat een depressie is

Ieder mens heeft wel eens een periode waarin hij somber is. Dit kan vele oorzaken hebben, zoals het verlies van een dierbare, geldproblemen, relatieproblemen of stress op het werk. Neerslachtigheid is iets dat normaal is en moet vanzelf weer over gaan. Als deze stemming langere tijd aanhoudt en het krijgt invloed op je dagelijkse leven, dan kan het zijn dat er sprake is van een depressie. Ongeveer 750.000 mensen per jaar krijgen te horen dat ze lijden aan een vorm van depressie. Erfelijkheid kan een rol spelen, maar ook je omgeving, draagvlak, chronische aandoeningen en wat je allemaal hebt meegemaakt kunnen bijdragen aan een depressie. Naast de sombere stemming, kunnen de volgende symptomen aanwezig zijn: concentratieproblemen, lusteloosheid, interesseverlies, vermoeidheid, prikkelbaar zijn en denken aan de dood.

De diagnose

Een depressie is niet alleen ingrijpend voor degene die het heeft, maar het kan ook grote impact hebben op de omgeving. Het kan zowel mannen als vrouwen overkomen, zowel jong als oud. Besef dat als je partner te horen heeft gekregen dat er sprake is van een depressie, dat het beangstigend kan zijn. Hij kan zich onzeker, machteloos, schuldig en verdrietig voelen en niet weten wat hij moet doen. Als je het vermoeden hebt dat je partner aan een depressie lijdt, probeer er dan over te praten. Vraag hoe hij zich voelt en geef aan dat hij zijn gevoelens met je kan delen. Je kunt hem ervan overtuigen dat het beter is om er iets aan te doen en aangeven dat je bereid bent door te helpen. Je partner moet het probleem gaan erkennen en bereid zijn om hulp te zoeken. Dit kan erg moeilijk zijn.

Zoek informatie

Om je partner zoveel mogelijk te begrijpen, is het zinvol om je te verdiepen wat een depressie precies is. Zo kun je op het internet zoeken, bibliotheek bezoeken, folders opvragen en meegaan naar de dokter en vragen stellen. Weet wat de symptomen zijn die horen bij een depressie, zodat je snapt waarom je partner anders reageert. Als je zelf nog nooit een depressie hebt gehad, kan het moeilijk zijn om het te begrijpen. Wat veel voorkomt, is dat je naaste zich terugtrekt en jou op een afstand houdt. Vat dit niet persoonlijk op en probeer je te verplaatsen in je partner. Hij is op dat moment niet zichzelf en hij kan contact hebben met anderen erg moeilijk vinden, zelfs met zijn eigen partner. Probeer te onthouden dat je beter steun kunt bieden die geweigerd wordt, dan dat je helemaal geen steun biedt.

Praat erover

Als iemand zich niet lekker in zijn vel voelt, is het prettig dat hij het gevoel heeft dat hij begrepen wordt. Laat weten dat jij er voor hem bent. Dit kun je letterlijk zeggen. Ook kun je vragen hoe je kunt helpen en luisteren als hij wil praten. Wat belangrijk is dat je niet probeert om negatieve gevoelens weg te praten door te zeggen dat hij het moet proberen los te laten, of de aandacht naar jezelf toe te trekken door over je eigen gevoelens te praten. Probeer niet betuttelend over te komen of te zeggen dat het allemaal vanzelf wel weer goed komt. Als de persoon begint te praten, laat hem dan uitpraten, probeer mee te denken en wees niet bevooroordeeld. Complimenteer hem als hij er iets aan probeert te doen. Probeer je in te leven en dit kun je zeggen door bijvoorbeeld te zeggen dat je het begrijpt dat het vermoeiend is om je zo te moeten voelen.

Stel je eigen grenzen

Je krijgt te maken met allerlei heftige emoties zoals verdriet en woede. Het kan zijn dat je zelf ook de behoefte hebt om het van je af te praten. Doe dit bij iemand anders en niet bij je depressieve partner. De depressie heeft ook invloed op jouw gevoelens. Je voelt je misschien wel afgewezen, vermoeid of je piekert je suf. Je weet misschien niet meer wat je moet doen en dat maakt je verdrietig. Probeer niet zelf de therapeut te zijn en denk ook aan jezelf. Als je jezelf voorbij loopt, hebben zowel de depressie partner als jijzelf daar niets aan. Jij kunt het niet oplossen, daar is professionele hulp voor nodig. Mocht je het erg zwaar vinden, probeer dan voor voldoende ontspanning en afleiding te zoeken. Probeer ook leuke dingen te doen zodat je weer kunt opladen.

Blijf jezelf

Probeer zoveel mogelijk jezelf te blijven. Het is niet de bedoeling dat je doet alsof er niets aan de hand is, maar probeer wel zo eerlijk mogelijk te blijven. Als je het zelf moeilijk hebt, probeer dit dan niet weg te stoppen. Zoek bijvoorbeeld een vriend(in) of familielid op om je problemen te bespreken. Je kunt wel zoveel mogelijk over de normale dagelijkse onderwerpen praten met elkaar. Probeer ook positieve dingen met je partner te bespreken, het kan ervoor zorgen dat het je partner een beter gevoel geeft. Het werkt misschien wel ontspannend voor jullie allebei om niet alleen maar bezig te zijn met de depressie.

Tips

Een depressief persoon denkt vaak dat hij het niet verdient om genegenheid te krijgen van een ander of dat niemand om hem geeft. Affectie tonen is een goede manier om te laten zien dat je om je partner geeft. Dit kan soms door een klein gebaar, zoals een hand op de schouder of een knuffel. Andere tips zijn:

• Bied praktische ondersteuning bij dagelijkse activiteiten (bijvoorbeeld huishouding of zorg voor kinderen)
• Geef aan dat jij er vertrouwen in hebt dat je partner dit overwint
• Complimenteer je partner als iets goed gaat
• Ga mee naar de dokter
• Geef je partner het gevoel dat je alles samen doet
• Wees geduldig en besef dat herstel een depressie tijd nodig heeft
• Accepteer dat het een ziekte is en geef ruimte om hem depressief te laten zijn
• Wees niet boos als iets niet lukt, een zachte aanpak werkt beter dan streng zijn
• Probeer adviezen van de hulpverlener zo goed mogelijk op te volgen
• Geef je partner niet de schuld van zijn depressie
• Geef aan dat er over alles gesproken kan worden
• Stimuleer je partner om goed te eten
• Motiveer het als je partner activiteiten wil doen
• Ga samen leuke dingen doen (bijvoorbeeld bioscoop of uit eten gaan)
• Zet je partner niet onder druk
• Informeer de naaste omgeving voldoende
• Zorg dat je depressieve partner zo min mogelijk verplichtingen heeft
• Laat je irritaties niet merken bij een ernstige depressie
• Vraag zelf professionele hulp aan als je het niet aankunt
• Vraag ondersteuning voor praktische zaken (boodschappen of kinderopvang)

Zelfmoord

Een veel voorkomende angst als je een depressieve partner hebt, is de gedachte aan zelfmoord. Veel mensen durven dit onderwerp niet aan te snijden uit angst dat ze de persoon alleen maar op ideeën brengen. Als je jezelf hier zorgen over maakt, moet je dit op subtiele wijze bespreekbaar maken. Zeg bijvoorbeeld: “Ik maak me ernstige zorgen om je en ik zou graag willen weten of je jezelf wat aan wilt doen.” Geef dan de ruimte om de persoon te laten reageren. Als je partner zelf komt met de wens om niet meer te willen leven, wees dan voorbereid dat je professionele hulp inschakelt. Iemand die aan zelfmoord denkt, heeft vaak niet een doodswens, maar wil ontsnappen aan de ongelukkige situatie en de pijn die ze voelen.

Lees verder

• Verandering in de relatie: als je partner ziek is
• Depressief gevoel: hoe hier vanaf te komen
• Samenleven met iemand die hypochondrie heeft
• Hoe kun je gelukkiger worden?
• Piekeren: wat kun je hier het beste tegen doen?