Twijfel jij aan jezelf?

We kennen ze wel de eeuwige twijfelaars, want het nooit kunnen kiezen en blijven wikken en wegen kan heel vermoeiend zijn, zeker voor de snelle beslisser. Toch is dit niet het prototype van de man of vrouw die met name aan zichzelf twijfelt. Degene die aan zichzelf twijfelt kan ook een twijfelaar zijn, maar is niet noodzakelijk. Degene die aan zichzelf twijfelt, is eigenlijk de man of vrouw die we een relatief breekbaar persoon noemen, met een zelfbeeld wat meestal erg zwak is.

Waarom twijfelen

Redenen te over waarom iemand een slecht zelfbeeld heeft, maar heeft veelal te maken met het feit dat iemand angst heeft iets belangrijks te verpesten. De een kan zichzelf echt overtuigen dat hij of zij het inderdaad niet kan en de ander roept het uit, maar gaat als een bezetene aan de slag om aan te tonen dat het niet zo is.
Voor beide gevallen geldt dat er een enorme onzekerheid is over het eigen kunnen. Je maakt het jezelf vervolgens moeilijk om nog voldoening uit je werk en je leven te halen.

Hoe ontstaat het?

De twijfeling kan enerzijds in het karakter zitten en anderzijds kan het – veelal in de jongere jaren – “aangepraat” zijn door mensen in de omgeving. Mensen die er voor de persoon in kwestie toe doen. Dit kunnen ouders/opvoeder, broers of zussen zijn, maar ook een grootouder of andere personen die nauw bij je jonge leven betrokken zijn. Als er maar vaak genoeg gezegd wordt dat je iets niet kunt, kan dit bij een groep mensen leiden tot het idee dat je inderdaad niet erg capabel bent. Naarmate de jaren verstrijken “voer” je als het ware dat beeld en is het zo … althans dat denk je.

Gevolgen

De gevolgen kunnen groot zijn, want de man of vrouw die op een dergelijke manier in het leven staat is eigenlijk het eigen leven aan het saboteren. Alles wat gestart wordt, wordt door jezelf ook weer onderuit gehaald. Of, als je gaat compenseren en enorm je best gaat doen, slaag je mogelijk. Hierbij loop je dat vrijwel continu op je tenen en behalve dat dit nauwelijks vol te houden is, kan het ook veel stress met zich meebrengen. Met alle gevolgen die daar dan weer bijhoren.

Wat kan je er aan doen?

Als je besluit het aan te pakken dan moet je, om te beginnen, zorgen dat je op dat moment sterk in de schoenen staat. Je merkt aan jezelf of je een dergelijk traject aankunt of niet, dat kan niemand voor je bepalen. Als je dus zover bent, zijn er enkele zaken waar je mee “aan de slag” moet (met je hulp of alleen).

Lief zijn voor jezelf

Het staat of valt met het gegeven dat je lief moet zijn voor jezelf. Je kunt de lat wel heel hoog leggen of in je schulp kruipen, maar accepteren dat je goed bent zoals je bent is belangrijk. Dat is niet iets van je van de ene op de andere dag kunt doen. Maar kijk vanuit een andere invalshoek naar jezelf. Kijk hoe je op zaken reageert, hoe je zaken aanpakt en besef dat het slechts één van de vele manieren is. Iedereen pakt het anders aan en alles is goed, dat maakt je mens. Ook de eventuele foutjes die daarbij horen.

Je kunt iets dergelijks aanpakken door bewust naar processen te kijken op het moment dat de twijfel (aan jezelf) toeslaat. Je moet iets nieuws doen op je werk, een persoonlijk gesprek met je baas voeren, je hebt een hoofdrol toegeschoven gekregen bij het amateurtoneel, je bent op school tot begeleider van een groep jonge kinderen gebombardeerd, je moet een vrijgezellen dag voor je beste vriend of vrienden organiseren … en zo zijn er nog tientallen voorbeelden te noemen. Je uitgangspunt moet zijn dat je eerlijk in het proces stapt en je best doet. Meer kan een ander niet van je verlangen. Leg de lat op voorhand dus niet per definitie te hoog, maar ga het open in. Lat de controle dus een beetje vieren.

Eerlijkheid

Zoals zojuist benoemd is eerlijkheid van essentieel belang en schroom niet datgene uit te spreken wat je bezighoud in dit proces. Aan een nieuwe functie beginnen, brengt bij veel mensen zenuwen met zich mee. Besef het en deel het met anderen, niets mis mee. Maar ook iets eenvoudigs als een nieuw setje kleding, waarbij je je afvraagt of jij dit met je figuur wel kunt hebben. Spreek je onzekerheid uit.
Je zult merken dat wanneer je je eerlijk uitspreekt over je negatieve zelfbeeld en de eeuwige twijfel aan jezelf, dat het al minder wordt. Het verlicht als het ware de druk. Laat die ander bevestigen dat het goed is en stop met op iets positiefs (wat je toegeworpen wordt) “maar…” te zeggen.

In dit kader kan je ook eerlijk zijn over wat het met je doet en hoe belangrijk het voor je is. Het is niet voor iedereen hetzelfde, dus het uitspreken kan geen kwaad.

Waar ben je goed in?

Voor veel mensen geldt dat ze de negatieve aspecten van het leven uitvergroten en de positieve zaken eerder kleiner maken. Al was het maar omdat we zo “down to earth” zijn en we onszelf vooral niet op de borst mogen kloppen. Wie dat dan ook bedacht heeft….
Toch kan het benadrukken van datgene waar je goed in bent, geen kwaad. Niet zozeer op momenten dat je enorm onzeker bent over iets wat je moet doen, want dan op jezelf inpraten dat je het kunt verhoogd die bekende lat alleen maar. Maar wel de zaken benadrukken waar je van jezelf weet dat je goed in bent. Als je dit consequent doet, brengt dit iets meer de balans terug.

Tot slot

Als het diep in je zit, is het geen sinecure om dit proces te doorbreken. Toch kan jezelf heel bewust verdiepen, je veel opleveren. Het kost tijd en soms helpt het om wat support te krijgen van je directe omgeving, maar ieder mens is het waard om een vol leven in balans te leven. Maar je moet het vooral zelf willen!