Bescheidenheid siert de mens

“Bescheidenheid siert de mens” is een uitspraak die we allemaal wel kennen. De vraag is echter of dit een zinvolle uitspraak is, of dat slechts de calvinistische inslag ons dit min of meer “opgelegd” heeft? Om hier antwoord op te geven, zou je na moeten gaan denken over wat een dergelijke uitspraak eigenlijk voor betekenis heeft in het leven van de mens. Een samenvatting van wat er zoal kan spelen en wat de impact van je gedrag / je houding is.

Betekenis

Het woordenboek zegt er dit over: 'De eigen verworvenheden kleiner voorstellen dan zij zijn” of ”Geen te hoge gedachten van zichzelf hebbend” of ”Als je je niet op de voorgrond dringt”. We kennen het ook wel als de bekende quote: ”Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.”

Hoe ga je er mee om?

Bagatelliseren

Misschien wel het bekendste aspect van bescheidenheid is iets waar je goed in bent, kleiner maken dan het is. Hoe beter je er in bent, hoe kleiner je het voorstelt naar buiten toe. In feite bagatelliseer je daar waar je kwaliteiten liggen. Als de bewijzen er liggen, zeg je bijna dat het niet waar is en haal je dus feitelijkheden onderuit … en waarom? Zonder jezelf direct op de borst te slaan, kan je er ook voor kiezen een ander te laten bepalen of je kwaliteiten inderdaad niets voorstellen of dat het noemenswaardig is, een schouderklop waard is is of het van de daken geschreeuwd kan worden. Los van het feit dat je met je kwaliteiten de omgeving ook kunt verrijken en het impact heeft, haal je je er zelf meer plezier en voldoening uit. Neem het compliment of schouderklopje in dank aan en geniet er van. Bekijk minimaal per gelegenheid in hoeverre je bescheidenheid reëel is.

Valse bescheidenheid

Je kunt het gegeven in al je bescheidenheid kleiner maken en je kunt het met narcistische trekjes en flink op de borst kloppend, groter maken. Maar niets is zo erg als valse bescheidenheid. Je – ogenschijnlijk - heel bescheiden opstellen, maar wat niet oprecht is, wordt als heel vervelend ervaren en indien mogelijk door mensen zelfs afgestraft.

Narcisme

Tegenover bescheidenheid staat dat je graag in het middelpunt wilt staan, ongeacht je kwaliteiten, de persoon die je bent of wat je gepresteerd hebt. De wereld draait als het ware om de man of vrouw met meer of mindere narcistische trekjes. Dit is een sterk groeiend gegeven, want verschillende onderzoeken wijzen uit dat er tussen de jaren zeventig en tweeduizend een substantiële toename is van “het zich willen profileren”. Profileren op een manier waar we social media nadrukkelijk voor inzetten middels retweets, likes, linkedin aanbevelingen etc. Veranderingen zijn al jaren op gang en een stuk ontwikkeling is ook meer gericht op het individu. Daar is op zich niets mis mee, alleen als er een verandering op gang komt, zijn er altijd mensen die geen maat kunnen houden en doorslaan.

Rooskleurig

Tussen heel bescheiden en narcisme zit natuurlijk nog een heel spectrum. Wat relatief veel voorkomt is dat mensen het aspect rond zichzelf net iets te rooskleurig voorspiegelen. Soms zien mensen het echt zo en soms “leuken” ze het als het ware bewust op. Zo weten we dat bijna 80% van de CV worden “opgeleukt”. Dit is niet keihard liegen over gegevens, maar een net iets rooskleuriger beeld schetsen dan de praktijk is. Dit geldt voor meer zaken waar je jezelf kunt presenteren, zoals tijdens een businessmeeting, een workshop (voorstelrondje), binnen de sportvereniging / hobbyclub of tijdens een date. Overal waar je je voorstelt dus.

Conclusie

Is bescheiden zijn echt zo sierend? Het ligt er dus deels aan wat voor type mens je bent, maar gewoon eerlijk zijn - en als je ergens dus erg goed in zijn, mag dit ook toegegeven worden – is geen zonde en geen grootsprekerij. Doorslaan en narcistische trekjes vertonen levert meestal enig moment ongenoegen bij de andere partij op en dat kan ook niet de bedoeling zijn.

Wat heel persoonlijk blijft, is de reden waarom je je zo terugtrekt of juist enorm op de borst slaat. Kijk wat bij je past, maar blijf zoveel als mogelijk reëel. Als het geen impact op je leven heeft, is er nog niet zoveel aan de hand. Maar als dit wel het geval is, is het goed een professional te raadplegen en de oorzaak te achterhalen.