Intelligentie quotiënt (IQ) kan je verhogen

Je intelligentie quotiënt (IQ) verhogen, decennialang werd het onmogelijk geacht. Intelligentie werd beschouwd als een genetisch bepaalde en constant blijvende begaafdheid van de mens. Anders gezegd: genetische eigenschappen zouden ons een bepaald potentieel aan intelligentie toebedelen. Voor ieder van ons individueel, zou een zekere mate van intelligentie te bereiken zijn. Maar de wetenschap weerspreekt inmiddels die theorie. Onderzoekers uit Michigan hebben bewezen dat je niet met een aangeboren intelligentie hoeft te leven. Intelligentie kan je aanleren en trainen. Ons brein is dynamisch en permanent in ontwikkeling. Ook lichamelijke activiteit, denk aan sporten of wandelen, heeft een positieve uitwerking op onze intelligentie. Het vertraagt geestelijke achteruitgang. En er zijn binnen de wetenschap ook opvattingen gangbaar die ervan uitgaan dat bepaalde voeding ons IQ positief kan beïnvloeden.

Wat is intelligentie?

Onder intelligentie verstaat men het geheel van verschillende denkvaardigheden die verwijzen naar de geestelijke capaciteiten van een mens. Die omvatten onder meer:

• de gave om waar te nemen;
• de snelheid om zaken op te nemen en aan te leren;
• het vermogen om snel nieuwe oplossingen voor problemen te vinden.

Intelligentie kan men zien als geestelijke fitheid. Hoe intelligenter een mens is, hoe hoger de hindernissen die zijn brein in korte tijd kan overwinnen en dat is iets wat men kan aflezen aan zijn prestaties.

Intelligentie quotiënt of IQ

Onze intelligentie kan gemeten worden in een intelligentietest. Daarbij drukt men de mate van intelligentie uit door middel van een cijfer, intelligentie quotiënt, kortweg IQ. Maar natuurlijk laat zich het volledige spectrum van geestelijke vaardigheden onvoldoende uitdrukken in een cijfer, men merkt het gewoon.

Intelligentie laat zich trainen

Intelligentie is maar tot zekere hoogte erfelijk bepaald. Er is niet zoiets als één enkel "intelligentie-gen". Er zijn er waarschijnlijk honderden, die elkaar onderling beïnvloeden. De rest wordt bepaald door omgevingsfactoren.

Hoe kan je slimmer worden?

Vandaag de dag weten wetenschappers uit hersenonderzoek dat ons IQ zich laat verhogen. Aan de hand van onderzoeken en experimenten bleek dat het bij intelligentie gaat om een dynamische eigenschap. Maar hoe laat zich intelligentie dan vergroten? Men kan daarbij denken aan:

• de voeding van de moeder tijdens de zwangerschap;
• training van talenten en stimulatie van het IQ in onze vroege kindertijd. Zo vinden kinderen het voorlezen uit boeken niet alleen leuk, het verhoogt ook hun intelligentie!

Ons brein is voortdurend in ontwikkeling

"Als je niet groeit, word je kleiner!" Dat is een Joodse levenswijsheid. Ons brein is een eeuwigdurende "bouwplaats". Wetenschappers en hersenenonderzoekers uit de hele wereld onderzoeken al heel lang waarom mensen slimmer worden. Hier staat met opzet “worden” in plaats van "zijn", want wetenschappers hebben vastgesteld dat de intelligentie van een mens niet van zijn genen afhankelijk is, maar ook een kwestie van persoonlijke ontwikkeling is.

Elk schooljaar verhoogt het intelligentie quotiënt

Hersencellen vernieuwen zich doorlopend en zelfs bij ouderen komen er nog steeds nieuwe cellen bij als ze gebruikt worden. Kennelijk verhoogt ons intelligentiequotiënt elk schooljaar met zo´n vijftal punten. Pedagogen zijn er zich weliswaar van bewust dat het intelligentiequotiënt maar een beperkte waarde heeft voor de vraag wat er van een mens zal worden, maar doorgaans verdienen intelligente mensen gemiddeld meer, zijn ze gelukkiger en zelfs gezonder.

Wandelen maakt intelligent

In Zweden heeft men na jaren van observatie van 1,2 miljoen Zweedse rekruten vastgesteld, dat ook sport de geestelijke achteruitgang vertraagt en dat sport op jonge leeftijd beoefend, de intelligentie verhoogt. We weten tegenwoordig dat 10 tot 15 km wandelen per week ouderen al beschermt tegen geestelijke achteruitgang.

Ons brein is trainbaar tot aan de dood

Een onderzoeksgroep onder leiding van de psycholoog professor dr. Walter J. Perrig van de universiteit in Bern, toonde aan dat intelligentie trainbaar blijft tot ver na onze adolescentie. De Zwitser is van mening dat mensen hun geest voor blijvend effect permanent moeten blijven trainen. Vooral mensen die met pensioen gaan, denken te weinig. Als mensen met pensioen zijn, lopen hun in IQ-tests gemeten analytische vaardigheden snel terug volgens professor James J. Flynn van de universiteit van Otago in Nieuw-Zeeland.

Intelligentie kan men aanleren

Wat al deze studies en honderden meer van dit soort steeds weer aantonen is dat intelligentie geen kwestie is van erfelijkheid. Intelligentie wordt aangeleerd doordat we onze hersenen gebruiken! Hoe meer we ze gebruiken, hoe intelligenter en hoe meer in staat om te presteren. Hoe langer we onze hersenen inzetten en actief gebruiken, des te langer blijven we ook op hoge leeftijd fit en succesvol.

Het effect van brainboosters

Helaas is het een van de nadelige effecten van het informatietijdperk dat men zich tegenwoordig steeds meer verlaat op smartphone en tablet-PC's. Meer en meer mensen maken hun geest daardoor onvoldoende alert en slikken "brainboosters” zoals Ritalin of zelfs bètablokkers voor het onderdrukken van examenstress. We nemen daardoor grote gezondheidsrisico’s, want al die middelen hebben grote bijwerkingen. De medische wetenschap zoekt daarom doorlopend naar alternatieven om het menselijk brein op gang te houden zonder farmaceutische doping.

Eet je slimmer

Sommige stromingen in de wetenschap zijn zelfs van mening dat men ook door middel van voeding zijn intelligentie kan beïnvloeden. Het begrip “Brain food” is iets wat al langer onderwerp van aandacht is bij onderzoek van onze hersenfuncties. Vooral veel waarde wordt in dat verband toegekend aan omega-3 vetzuren uit vis, lijnzaadolie en walnoten. En erg hoopvol stemmen momenteel ook de flavonoïden uit groenten, cacao, rode wijn, groene thee en sommige soorten bessen.

Ze verbeteren niet alleen de doorbloeding van de hersenen, maar ook het niveau van groeifactoren die leiden tot een betere aansluiting van de neuronen. De hersencellen kunnen daardoor beter met elkaar communiceren. Maar de vraag of en in hoeverre dit bijdraagt aan onze cognitieve prestaties, is nog open.