Een open gesprekssfeer creëren

Een open sfeer creëren kan je op allerlei vlakken toepassen, want je kunt in je eigen huis een open sfeer willen creëren, maar de psychotherapeut wil dat om heel andere regelen ook in de praktijkruimte creëren. Er zijn enkele basisregels die, als je daaraan voldoet, die open gesprekssfeer voor elkaar krijgen. Uiteraard staat dit los van de gesprekspartner, deze heeft zelf natuurlijk ook een essentiële rol in het geheel.

Inrichting

We denken altijd dat de inrichting het hem doet, en deels klopt dit natuurlijk ook wel. Toch zijn er, behalve kleur en materiaal nog meer aspecten die er voor zorgen dat je een open gesprekssfeer creëert. Je smaak is daarbij van ondergeschikt belang, maar wat bijvoorbeeld wel een belangrijke rol speelt is de afmeting van meubelstukken.

Wanneer gaan mensen praten?

Of het nu om een gezellige sociale conversatie gaat, een zakelijke conversatie of een therapeutisch gesprek, een tafelsetting kan grote invloed hebben op een gesprek. Enerzijds is het om tot een open gesprek te komen, van belang dat mensen in hun comfortzone zitten. De comfortzone is een soort cirkel om iemand heen. Deze cirkel is bij iedereen anders en waar de een het niet erg vindt als je vlak naast of tegenover iemand zit of staat, de ander kan zich er minder prettig bij voelen. Voldoende afstand is dus belangrijk om de persoon in ieder geval de ruimte te geven om “veilig” zijn/haar verhaal te doen.

Anderzijds speelt de grootte van de ruimte een rol. Voor een gezellige babbel is het minder van belang, maar als je een belangrijk gesprek moet voeren (bijvoorbeeld een sollicitatiegesprek, een belangrijk verkoopgesprek of een therapeutisch gesprek) is het zinvol een relatief grote ruimte te hebben. Onderzoekers hebben bepaald dat 16 m2 het minste is, maar bij voorkeur 20 tot 24 m2. De tafel waar aan gezeten wordt, moet minimaal een afstand van 90 cm tussen gesprekspartners hebben. De lengte van de tafel is minder relevant, maar te lang schept juist weer meer afstand. Een standaardmaat van bijvoorbeeld 180 cm of 200 cm is prima.

Oogcontact

Als ongeveer aan eerdergenoemde afmetingen wordt voldaan, dan zit men niet alleen met zekerheid in de eigen comfortzone, maar de ruimte heeft ook een psychologisch effect om te vertellen (mensen voelen zich het meest op hun gemak). Tenslotte is op deze wijze de ruimte inrichten ook voor het oogcontact het beste. Oogcontact is voor een gesprek wat dieper gaat, van belang.
Bovendien is het voor de man of vrouw aan de andere zijde van de tafel interessant om overzichtelijk de non verbale uitingen te observeren (en daar zijn de ogen ook belangrijk bij).

Kleuren en materialen

Zoals eerder genoemd zijn kleuren en materialen ook van belang. Mensen zitten graag comfortabel, maar dat wil niet zeggen dat ze zacht op een dikke laag pluche moeten zitten. Belangrijker is de rechte rugleuning en de aanwezigheid van armleuningen. Op deze wijze kan er gekozen worden de armen op de leuningen te leggen of de armen op tafel. Niet iedereen voelt zich prettig bij armen op tafel en dan is een keuze kunnen maken, wel zo prettig én comfortabel.

Materialen zijn in die zin belangrijk dat het een warm gevoel geeft (vergeet hierbij de akoestiek van de ruimte niet). Als je in een ruimte zit, die uitnodigend is, praat iemand gemakkelijker. Te veel kleur en zeker primaire kleuren kunnen afleiden of zelfs onbewust een vervelend gevoel opwekken.

Mensen worden rustig van natuurlijke tinten en dat is een bruin, beige met groen schakering. Als je toch nog wat meer kleur toe wilt voegen, gebruik dan blauwtinten die in de richting van groen gaan. Hard geel en rood kleuren, zijn te “agressief” voor een gesprek, maar rood wat richting bruin gaat kan weer wel. Ditzelfde geldt voor paarstinten, laat deze in een warme donkere toon zien en het werkt positief, pak je een felle kleur paars en je schrikt eerder af in een conversatie.

Bij dit plaatje hoort ook licht. Lichtbundels gericht op tafel zijn altijd goed. Zo krijg je indirect licht naar de mensen aan tafel. Zorg dat iemand niet te veel in het licht zit (bijvoorbeeld van bovenaf) en er ook geen licht in de richting van het gezicht schijnt (bijvoorbeeld een spot).

Eyecatchers

Geef mensen iets om naar te kijken als ze zich even niet prettig voelen. Als er aan de wand achter de interviewer iets hangt waar de gesprekspartners zich een moment op kan focussen, kan dit het blijven hangen van een gesprek voorkomen. Een raam op die plaats is een goede tweede optie, maar dan moet wel uitgekeken worden dat de interviewer niet teveel voor het raam zit. Je interviewer door de lichtinval maar half zien, werkt niet echt stimulerend. Hoewel een goed geventileerde ruimte prettig is, is het niet zinvol de raam in de ruimte open te zetten.

Geluid

Een enkeling vindt geroezemoes of ander zacht geluid (bijvoorbeeld achtergrondmuziek) prettig, maar de meeste mensen raken er eerder door afgeleid. Een rustige ruimte is eigenlijk het beste om een serieus gesprek te voeren.

Tot slot

Natuurlijk bepaal je zelf hoe je ruimte er uit ziet, maar als onderzoeken uitwijzen dat mensen op bepaalde zaken beter reageren, dan is het raadzaam hier rekening mee te houden. Genoeg mogelijkheden om zoveel mogelijk uit een gesprek te halen!