Het meten van intelligentie met intelligentietesten

Intelligentie is een vrij breed begrip, dat op verschillende manieren gemeten kan worden. Over het algemeen wordt onder intelligentie het geheel van cognitieve vermogens verstaan dat nodig is om kennis te verwerven en hier gebruik van te maken. Er zijn verschillende intelligentietesten om het IQ te meten zoals de RAKIT en de WISC. Hieruit volgt een IQ score waarmee je zou kunnen aangeven hoe intelligent iemand is. Volgens Spearman zijn er echter verschillende vormen van intelligentie.

Intelligentie

Intelligentie is de mate waarin personen beschikken over cognitieve vermogens om kennis op te kunnen doen die ze vervolgens weer kunnen gebruiken in hun dagelijks leven. Deze intelligentie wordt uitgedrukt in het intelligentie quotiënt, oftewel IQ. Intelligentie verschilt per persoon, geen enkel individu heeft precies dezelfde soort intelligentie als een ander. Dit komt omdat intelligentie verschillende domeinen kan omvatten. Daarbij is intelligentie ook nooit precies hetzelfde bij één persoon. De IQ-score van iemand hangt behalve van de intelligentie namelijk ook af van de aanpassing van een persoon aan de omgeving en van de aanpassing van de omgeving aan de persoon zelf. Zo zal de intelligentie van kinderen uit een kansarm milieu minder tot uiting komen dan die van kinderen uit een goed milieu.

Soorten intelligentie

Zoals eerder gezegd, kan intelligentie verschillende domeinen omvatten. Volgens Spearman bestaat intelligentie uit een algemene intelligentiefactor (dit wordt de g-factor genoemd) en specifieke intelligentie (de s-factor). Met algemene intelligentie kunnen verschillende taken worden opgelost, terwijl specifieke intelligentie alleen van toepassing is op het oplossen van één taak. Volgens Ceci is er ook sprake van meerdere intelligenties en is de interactie tussen het kind en de omgeving cruciaal in de ontwikkeling van het intellectueel potentieel.

Intelligentietesten

Om de intelligentie van mensen te kunnen meten, wordt gebruik gemaakt van een intelligentietest. De bekendste test die in het Nederlandse basisonderwijs wordt gebruikt, is waarschijnlijk wel de Wechsler Intelligence Scale for Children (WISC-lll). Deze test geeft een indicatie van het algemene intelligentieniveau en de cognitieve mogelijkheden van kinderen. Bovendien bestrijkt de WISC-lll een vrij breed terrein van intelligentie. Daarnaast wordt ook de Revisie Amsterdamse Kinder Intelligentietest (RAKIT) veel gebruikt. Deze test is voor kinderen tussen vier en elf jaar oud en meet het niveau van intellectueel functioneren. De RAKIT kent veel passieve taken en veel minder actieve taken, waardoor er niet teveel van de kinderen wordt gevraagd.

IQ

De gemiddelde IQ-score zit altijd op 100 met een standaarddeviatie van 15. Over het algemeen wordt er gezegd dat iemand hoogbegaafd is wanneer hij twee standaarddeviaties boven het gemiddelde zit. Met een IQ vanaf 130 ben je dus hoogbegaafd. Daar tegenover staat zwakbegaafdheid bij een IQ van 70.

Cultuurverschillen

Intelligentietesten zijn cultuurgevoelig. Dit wil zeggen dat de normering per land aangepast dient te worden. In ieder land leren kinderen namelijk andere dingen. Je kunt daarom niet zo maar toetsen of een kind de betekenis van een bepaald woord weet, zonder dat de woorden zijn aangepast aan de cultuur van het betreffende kind. Want hoe moet een Marokkaanse leerling bijvoorbeeld weten wat een sneeuwpop is, als hij er nog nooit een heeft gezien? Daarnaast veranderen intelligentietesten ook met de tijd. Ten eerste dienen de vragen worden aangepast, omdat kinderen nu andere dingen leren dan vijftig jaar geleden. Vroeger werd er bijvoorbeeld nog gebruik gemaakt van een vaste telefoon, terwijl tegenwoordig bijna iedereen een mobiele telefoon heeft. Ten tweede dient de normering worden aangepast aan het huidige intelligentieniveau. Over het algemeen worden mensen namelijk steeds intelligenter, waardoor bijna iedereen hoogbegaafd zou zijn als we nu een intelligentietest van vijftig jaar geleden zouden doen. Door de normering aan te passen, blijft het gemiddelde IQ rond de 100 liggen.