De machtswellusteling

Het woordenboek zegt er het volgende over: “iemand die een ziekelijk genoegen heeft zijn macht te tonen” en dat verwoord helder wat het is. Tel daarbij het gegeven op dat macht naar meer smaakt en je hebt zomaar de kans op een gevaarlijk iemand in je midden. Iedereen heeft wel iemand in de omgeving die, om wat voor reden en op wat voor niveau dan ook, met macht bezig is.

Misverstand over machtswellusteling versus leider

Abusievelijk wordt wel eens aangegeven dat leiders per definitie met macht bezig zijn, maar de echte leiders zijn daar nu net niet zo mee bezig. Natuurlijk leiderschap heeft niets te maken met waar de machtswellusteling voor staat. De natuurlijke leider heeft wel snel volgers, maar dit heeft te maken met het natuurlijke gedrag van de man en vrouw in kwestie én het gegeven dat mensen kudde dieren zijn. Vaak hebben natuurlijke leiders het zelf in het begin niet eens in de gaten en kan al op zeer jonge leeftijd naar voren komen.

Bij man of vrouw die wel de honger naar macht heeft, is dit aangeboren. Waarbij macht ook naar meer smaakt en daarmee kan het ontaarden in de machtswellustelingen zoals we deze op grote schaal vanuit de geschiedenisboekjes kennen. Maar welke ook op kleinere schaal bij de lokale onderneming rond kunnen lopen. Op ieder niveau lopen machtswellustelingen rond.

Voor- en nadelen van macht

Focus

Wel is het zo dat het hebben van macht, ook als je daar niet frequent bij stil staat, focus geeft. Dit is meer een chemisch proces. Testosteron verhoogt de concentratie van dopamine in de hersenen. Dit maakt je daadkrachtiger en geeft meer motivatie. Als nadeel kan gezien worden dat je minder oog hebt c.q. alert bent voor risico’s.
Dit kan je ondervangen door een goed team van mensen om je heen te formeren. De natuurlijke leider zal dit ook doen én formeert dus ook een groep mensen om zich heen die tegengas durft te geven. De machtswellusteling is de man of vrouw die uit is op macht en wil niet graag tegen gesproken worden. Als deze man of vrouw mensen om zich tolereert, dan is de kans groot dat het “jaknikkers” zijn. Er zal in zo’n team dan ook geen balans zijn.

Erotiserend

Wat in de macht ook verscholen ligt is het erotiserende aspect van de man of vrouw met macht. De groep vrouwen en in iets mindere mate mannen, die vallen voor de man of vrouw met macht, is relatief groot. Wat ook weer een uitwerking naar de persoon in kwestie heeft. Niet zelden gaat de man of vrouw met macht over de (seksuele) schreef. Een weldenkend mens bedenkt zich dan dat hij/zij dit had kunnen zien aankomen. Echter, de man of vrouw met macht kan ook hier grenzen overschrijden en denken er mee weg te komen, juist vanwege die macht. Men kan een soort onaantastbaar gedrag gaan vertonen.
De andere kant van het spectrum is de kwetsbaarheid die de macht, en de honger naar meer, met zich meebrengt. Tijdens het machtsmoment zal de machtswellusteling dit echter niet zo ervaren.

Ontspanning

Hoewel je het niet zou zeggen is macht ontspannend. De mens krijgt over het algemeen stress van de kans op afwijzing van de medemens (kuddedier). Als je in een positie zit waar je controle uitvoert over de mens en het gegeven dat men dat dus accepteert, dan kan je die natuurlijke angst loslaten. Dit brengt overigens meteen het risico met zich mee dat de man of vrouw met macht, “morrende” mensen (die onder hem/haar functioneren) niet snel zullen opmerken. Daar kan dan het eerder besproken onaantastbare weer een rol spelen en kan een organisatie of volk zelfs te gronde richten. Ook daar staan de geschiedenisboekjes vol mee.
Waar de een er van leert, zal de man of vrouw die heel bewust met macht bezig is, helaas weinig van leren. Dit maakt dat er altijd nieuwe vergelijkbare situaties zullen zijn.

Sociaal

De machtswellusteling is nauwelijks tot niet sociaal. Hij of zij denkt zich enerzijds alles te kunnen permitteren en anderzijds is de man of vrouw erg op zichzelf gericht. Wil meer - waarbij “meer” niet alleen voor macht staat - en dat dit ten kosten van de medemens gaat, wordt geaccepteerd. Als andere mensen het dus slecht hebben, zal de machtswellusteling niet gemakkelijk toesnellen om te helpen. Dit, tenzij, het weer goed voor zijn/haar rol als machthebber is.

Concluderend

Macht kan veel goeds opleveren, maar niet zelden wordt macht misbruikt om de simpele reden dat er maar weinig bekwame natuurlijke leiders zijn en weinig mensen die een bekwaam team om een leider kunnen formeren. Toch vinden er op allerlei niveaus machtsspelletjes plaats en zeker als de status niet al te hoog is, wat toch wel als belangrijk gezien wordt, kan op het eigen niveau een machtsspel gepleegd worden. Denk hierbij aan de man of vrouw achter het gemeentelijke loket die laat zien dat hij/zij daar de scepter zwaait, de man of vrouw aan de telefoon als je de klantenservice van een onderneming nodig hebt en zo zijn er in de eigen omgeving talloze voorbeelden te bedenken.

Er tegenin gaan zal de machtswellusteling alleen maar meer macht ten toon willen laten spreiden. Rustig reageren en het gesprek gaande proberen te houden, zal de man of vrouw in ieder geval niet meer voeding geven. De machtswellusteling is niet per definitie intelligent, maar wel alert op de omgeving.