Hoe voorkom je een burn out?

Uitgeput, opgebrand, futloos… allemaal woorden die meer van hetzelfde zeggen en allemaal betrekking hebben om het bekende fenomeen… de burn out. Sommige noemen het een hype, andere vinden mensen met een burn out maar watjes. Echter, wat je er ook van vindt, een burn out kan heftig zijn en zonder goed begeleiding kom je er niet altijd even goed uit. Voorkomen is beter, maar dat is in een hectische maatschappij weer niet even eenvoudig.

Luisteren naar je lichaam

Luisteren naar het eigen lichaam doen we te weinig en dat is al een heel lange tijd zo. Dat dit de hectische maatschappij met zich meebrengt, een maatschappij waar we van alles – vooral van onszelf – moeten, maakt de kans dat we enig moment onszelf tegenkomen best groot. Om te voorkomen dat je zover komt als een burn out, is het goed te beginnen met het luisteren naar het lichaam. Het lichaam wat teveel van zichzelf vraagt, geeft enig moment absoluut signalen af. We zijn alleen niet meer gewend te luisteren naar het lichaam, want even een pilletje erin en we gaan weer.

Een begin maken

Als dit je instelling is en blijft, dan is het lezen van dit artikel volledig nutteloos. Er vanuit gaande dat dit niet het geval is, maak je een begin door je lichaam te accepteren zoals het is en er eerlijk naar te kijken. Daarmee ben je je er bewust van dat je lichaam signalen af kan geven. Eigenlijk is het niet anders dan het lichaam wat nieuwe grondstoffen nodig heeft om te blijven functioneren. Je krijgt honger en je moet eten.

Herstellen

Als je in een modus zit waar je in balans bent, dan raak je door je activiteiten lichamelijk en/of geestelijk vermoeid en enig moment leg je je lichaam neer. Je gaat slapen en je lichaam herstelt. De volgende dag is je lichaam hersteld en kan je weer vooruit. Zo eenvoudig is het én moet het ook zijn (rekening houdend met het gegeven dat ieder mens anders is en de doorlooptijd net even anders kan zijn). Als dit niet het geval is, is dat een signaal, wat overigens nog niet erg hoeft te zijn.
Als je je een week voor je werk hebt uit moeten sloven en je pakt in het weekend lekker je rust, dan kan een lichaam wat verder vitaal is, prima herstellen. In dit herstelproces moet overigens ook de geest meegaan. Het moet één op één herstellen. Maar daar wil het nog wel eens mis gaan. Lekker in een luie stoel liggen, maar wel bedenken wat voor stapels werk er allemaal nog op je liggen te wachten én je daar druk over maken, hoort er niet bij. Maar hoe vang je nu een neerwaarts proces op?

Hoe te voorkomen?

Als je weet dat je erg druk bent en de kans aanwezig is dat het fout gaat, zijn er wel een aantal zaken die je kunt doen. Spreekt voor zich dat het alleen werkt als je hier ook serieus mee om gaat.

Waar gaat het om?

Als je weet dat het fout kan gaan, moet je ook kunnen benoemen waar de bottleneck zit op basis waarvan het fout kan gaan. Ben je ongeorganiseerd en is het een warboel in he hoofd, moet je presteren voor je leidinggevende om gezien te worden (miskend talent?), heb je teveel op je bordje en durf je geen “nee” te zeggen (in werk en/of privé). Je moet het probleem boven tafel halen om het op te kunnen lossen.

Bespreek het

De volgende stap is het bespreekbaar maken van je mogelijke bottleneck. En dit kan absoluut consequenties hebben, maar niet bespreekbaar maken is mogelijk afstevenen op een burn out. Als je iets op een reële manier bespreekbaar maakt, en zeker geen verwijten maakt (ook niet naar jezelf), creëer je normaliter een opening tot een gesprek. Als je het niet alleen kunt of je zoekt een derde partij, omdat je die onafhankelijke blik kunt gebruiken, geef dit dan aan en communiceer duidelijk waarom je het wilt. Sta open voor de andere partij, maar houd ook vast aan wat voor jezelf goed voelt (luisteren naar je lichaam dus!).

Afspraken maken en evalueren

Bespreken is een, maar duidelijke afspraken maken is een niet onbelangrijk vervolg. Wie doet wat wanneer? Misschien heb je zaken verkeerd gezien en haalt dat al een druk van je schouders of is de ander gemakkelijk in het doorschuiven als jij geen “nee” zegt, maar is hij/zij er zich niet bewust van etc.
In het verlengde van afspraken maken hoort ook het evalueren van afspraken. Loopt het beter, moet er nog wat bijgesteld worden, moet er andere hulp ingeroepen worden etc.

Een belang aspect in het geheel is dat je zoveel mogelijk bezig moet zijn met de zaken waar je vrolijk van wordt, waar je talent ligt. Behalve dat het je beter afgaat, staat het dichter bij je natuur en krijg je er eerder energie van. Als je de dingen blijft doen, alleen wat meer georganiseerd, wat niet echt je ding is, dan verspil je in ieder geval deels energie en dat is zonde. Spreekt voor zich dat bij iedere klus ook wel iets hoort wat je liever niet doet, maar de balans moet er niet naar doorslaan. Neem dit altijd mee in het totaalplaatje.

Niet wegzakken

Afhankelijk van het moment dat je actie neemt, kan je al richting “het putje” gaan en dan is wegduiken op de bank het eenvoudigste en voor sommige de enige uitweg. Maar dat is feitelijk struisvogelpolitiek. Jezelf (met of zonder hulp) aanzetten tot iets ondernemen waar je vrolijk van wordt, geeft energie. Voorkom het wegzakken op die bank. Ook als je nog bezig bent met je zoektocht naar je echte passie en je bezig bent met reflecteren, mogelijk met wat professionele hulp zet je absoluut stappen vooruit.