Emotionele chantage

Het klinkt anders dan een “gewone” chantage, maar emotionele chantage gaat niet over platvloers bezit als geld of goederen, maar het draait alleen om emotie en het bezit, beheersen of misbruiken van deze emotie. Een uiterst persoonlijke zaak. Vreemd genoeg hebben veel mensen het in het begin niet eens in de gaten en geldt voor beide kanten van het spectrum.

Wat is het precies?

Emotionele chantage is een erg krachtige vorm van chantage en vindt een basis in een bepaald type persoon. De persoon die bepaalde zaken als “ernstig” ervaart en het uit wil sluiten. Door te manipuleren denkt hij/zij dit uit te kunnen sluiten. Denk hierbij aan zaken als:

• Agressie (verbaal en non verbaal) geeft een machtig gevoel.
• De persoon staat altijd voorop en de ander telt niet of nauwelijks.
• Verlies/afscheid nemen haten tot het niet willen accepteren.
• Compromissen bestaan niet.
• Eigen gewin door mensen tegen elkaar uit te spelen.
• De persoon wil iets en wel “nu”.
• Andermans mening over iets als heel persoonlijk en aanval opvatten.

Feitelijk spreken we hier over bange en kleinzielige mensen. Mensen die niet geleerd hebben om op gelijkwaardige manier met mensen om te gaan, andermans mening te accepteren en met verlies om te gaan.

Hoe werkt het?

Er zijn drie kenmerken die veelal de basis vormen voor de emotionele chanteur.

• De schuld in de richting van de ander schuiven
• Bangst inboezemen
• De ander verplichting aanpraten

Schuldgevoel

Er zijn genoeg mensen die handelen als ze een schuldgevoel aangepraat wordt. Als je iets niet voor de persoon in kwestie doet ben je niet goed, ben je een slechte persoon, verlies je waar je zo van houdt etc.

Angst

Een van de meest gebruikte aspecten van emotionele chantage is iemand bang maken. Zeg bij iemand weg te gaan als deze iets doet wat je niet zint, is zo’n voorbeeld. Als je weet dat de andere partij angstig is alleen achter te blijven en het mogelijk zelf niet redt, is dit voor de chanteur een uiterst effectieve methode en een waar niet veel woorden aan vuil gemaakt hoeft te worden.

Verplichten

Voor de mensen die een groot plichtsbesef hebben, is dit een werkbare manier. Iemand met plichtsbesef uitleggen dat alleen als hij/zij iets wat je wilt doet hij/zij ook een goed persoon is of de liefste of de beste maakt de kans groot dat deze persoon het doet om die bevestiging te krijgen.

Wie laat zich emotioneel chanteren?

Soms zie je het niet eens, totdat je iemand beter leert kennen. Maar de mensen die zich laten chanteren zijn meestal aan een aantal zaken te herkennen, waarbij het zelfrespect op de tocht staat, de eigenwaarde minimaal is én je zelfs je integriteit kunt verliezen. Denk in combinatie onder meer aan:

• De man of vrouw die continu bevestiging en/of goedkeuring nodig heeft om te functioneren.
• Een niet te stuiten verantwoordelijkheidsgevoel.
• Nauwelijks tot geen autoriteit. De ander weet het beter.
• De snelle twijfelaar en dan met name gericht op persoonlijke aspecten.
• Eigenwaarde niet haalt uit zichzelf, maar uit het grote huis waar hij/zij in woont of de grote auto die hij/zij rijdt.

Hoe kom je er vanaf?

Voor beide kanten geldt dat de basis weg is en er teruggegaan moet worden naar de basis. De basis waarop de scheefgroei begonnen is. Veelal terug te herleiden naar de jeugd en of het nu uit de thuissituatie komt, op school of binnen een vriendengroep, om een probleem op te lossen door het een plek in het leven te geven, moet de angel eruit en daar heb je meestal een professional voor nodig.

Wat kan je zelf doen?

Natuurlijk zijn er ook mensen die er zelf mee aan de slag gaan en hier ook succesvol in zijn. Dit werkt alleen als je voor jezelf je verleden ook een plek geeft en je eigenwaarde leert op te bouwen vanuit de persoon die je bent. Er zijn een aantal zaken die je kunt doen om jezelf te sterken, denk hierbij aan:

• Omring je met mensen die blij zijn met de mens zoals je bent. Je voelt dit het beste doordat je altijd jezelf kunt zijn.
• Kijk hoe deze mensen op je reageren als je mening geeft. Ga gewoon een gesprek aan waarom je over zaken denkt zoals je dat doet. Ervaar hoe een gelijkwaardige discussie verloopt.
• Reageer richting het type chanteur heel nadrukkelijk én rustig door hem/haar uit te leggen dat ieder een eigen mening heeft, je het vervelend voor iemand vindt dat hij/zij iets erg vindt etc. maar geeft de persoon geen grip op je en blijf respectvol (ook als de ander dit niet doet).
• Zorg dat je uit de comfortzone van de chanteur blijft en plaats jezelf in een omgeving waar je je veilig voelt. Doe dit in een voor jouw prettige omgeving of gewoon in je hoofd door bijvoorbeeld een glazen omhulsel om jezelf te bedenken. Je zorgt er op deze manier voor dat de chanteur niet in je emotionele zone komt.

Kort gezegd luister je naar de chanteur, maar hij dringt niet meer door tot je vezels. Dit is uiteraard een heftig traject en het is dan ook aan te raden hiermee aan de slag te gaan, als je mensen om je vormt die je wel als volwaardig persoon zien en blij met je zijn zoals je bent. Je hoeft je niet beter voor te doen, je bent goed zoals je bent en je kunt niet hangen aan die personen, omdat je gelijkwaardig bent. Dan nog zal de strijd heftig zijn.

Tot slot

Soms zijn het heel lange trajecten, maar zo waardevol. Neemt niet weg dat je ergens in het verleden een verkeerde afslag genomen hebt, maar deze kan altijd gecorrigeerd worden. Je moet het alleen echt willen en vervolgens handelen.