Wat is hoogtevrees

Hoogtevrees is de meest voorkomende fobie, een acrofobie. Een acrofobie veroorzaakt duizeligheid, angstaanvallen, paniek en benauwdheid wanneer iemand wordt blootgesteld aan hoogte. Het woord acrofobie is samengesteld uit de Griekse woorden voor ‘top/einde’ (acro) en ‘angst’ (fobos). Er zijn verschillende soorten hoogtevrees en vrijwel iedereen heeft er een beetje last van. Lang werd gedacht dat hoogtevrees veroorzaakt werd door een traumatische ervaring maar waarschijnlijk is hoogtevrees deels aangeboren.

Inhoud

• Hoogtevrees is een fobie
• Hoe krijg je hoogtevrees
• Verschillende soorten hoogtevrees
• Het verschil tussen angst voor hoogte en een fobie
• Waardoor krijg je hoogtevrees?
• Is hoogtevrees gevaarlijk?
• Is hoogtevrees te behandelen

Hoogtevrees is een fobie

Hoogtevrees is een veel voorkomende fobie waar iedereen wel eens last van heeft. Met een beetje hoogtevrees is ook niets mis. Angst beschermt mensen in sommige gevallen, het laat je geen domme of gevaarlijke dingen doen. Angst voor hoogte zorgt ervoor dat je voorzichtig bent op de trap, niet te dicht bij de rotsrand gaat staan en niet te ver over de reling gaat hangen. Maar wanneer wordt een gezonde angst een fobie? Een fobie is een irrationele angst, een angst die te groot is, een angst die je dagelijks leven danig kan verstoren. Wanneer je voorzichtig bent op een open trap is dat slim, wanneer je de trap niet op durft en een paniekaanval krijgt alleen al bij het idee dat je erop moet, heb je een fobie.
Aangeleerd of aangeboren

Hoe krijg je hoogtevrees

Veel fobieën zijn aangeleerd of verschijnen na een zwaar trauma, een fobie voor hoogte ontstaat waarschijnlijk anders. In een studie lieten wetenschappers baby’s over een glazen plaat kruipen. In de eerste test konden de kinderen de diepte eronder niet zien en kropen snel naar mamma aan de andere kant van de glasplaat. Tijdens de tweede test konden de kinderen de diepte wel zien en ze weigerden naar hun moeder te kruipen. Maar niet alleen mensen hebben last van de diepte, ook verschillende dieren die werden getest wilden niet over een duidelijke afgrond lopen. Voorzichtigheid bij hoogten lijkt hierdoor aangeboren.

Verschillende soorten hoogtevrees

Er zijn verschillende soorten hoogtevrees maar de meeste mensen hebben last van een combinatie van verschillende fobieën. Mensen met een optische acrofobie zijn bang wanneer ze van een hoogte om zich heen moeten kijken. Met cognitieve hoogtevrees bedenken mensen allemaal verschrikkelijk dingen die ze kunnen overkomen wanneer ze daadwerkelijk van die trap vallen. Daarnaast is er constructievrees, zeker weten dat de toren instort terwijl jij erop staat. Een bathofobie is een andere variant en is een fobie voor diepte. Mensen met een bathofobie durven bijvoorbeeld niet te zwemmen in diep water. Weer anderen worden alleen al panisch wanneer ze omhoog moeten kijken naar een gebouw. Meestal maakt de hoogte op zich niet zoveel uit. Mensen met een acrofobie kunnen ook op de 1e verdieping van een flat ook in paniek raken.

Het verschil tussen angst voor hoogte en een fobie

Een gezonde angst voor hoogte is normaal maar wanneer gaat gezonde angst over in een fobie? Wanneer je op een hoogte in paniek raakt, je jezelf vastpint aan iedere houvast die je kunt vinden en soms zelfs niet meer verder kan lopen dan heb je echt te maken met een fobie. Voor hoogtevrees gelden verder alle symptomen die ook bij andere fobieën voorkomen: duizeligheid, zweten, hartkloppingen, doodsangst, pijn op de borst, misselijkheid en vluchtgedrag. Een licht ongemakkelijk gevoel op een hoge ladder is volstrekt normaal. Een baan weigeren omdat het kantoor op de 12de verdieping van een kantorencomplex is, is een fobie.

Waardoor krijg je hoogtevrees?

Deels is hoogtevrees een normale aangeboren angst voor hoogte of diepte. Maar de fobie, de extreme angst, is waarschijnlijk vooral aangeleerd. Een fobie verschijnt pas na een traumatische ervaring, in dit geval bijvoorbeeld een ongelukkige val van de trap, of wanneer ouders het ‘verkeerde’ voorbeeld geven. Ouders met hoogtevrees kunnen die angst overdragen op hun kinderen. De hoogtevrees verergert meestal met het ouder worden. Waardoor dit precies komt is niet volledig duidelijk maar misschien heeft het te maken met een vermindert gevoel voor evenwicht.

Is hoogtevrees gevaarlijk?

Gezonde voorzichtigheid op grote hoogte is natuurlijk niet gevaarlijk. De acrofobie kan wel voor problemen zorgen. Het gevaar van ieder fobie is een beperking in het sociale leven. Niet een vriendin kunnen bezoeken omdat ze op de 5de verdieping woont, niet naar het winkelcentrum gaan omdat je de brug over moet. Naast die beperking zijn er ook de paniekaanvallen die gevaarlijk kunnen zijn. In hevige paniek kunnen mensen ook alle voorzichtigheid uit het oog verliezen en impulsief zichzelf in gevaar brengen.

Is hoogtevrees te behandelen

Hoogtevrees is te behandelen. Meestal wordt psychotherapie aangeraden, soms aangevuld met medicijnen. De therapie bestaat uit een langzame gewenning, patiënten worden voorzichtig blootgesteld aan de situaties waarvoor ze bang zijn, in dit geval hoogte of diepte. ‘Virtual Reality’, kan hierbij behulpzaam zijn. Het grote voordeel van VR is dat veel situatie geprogrammeerd kunnen worden en het levert een enorme tijdsbesparing op. Psychotherapie is meestal voldoende om de hoogtevrees tot normale proporties terug te brengen.

Lees verder

• Monofobie: bang om alleen te zijn, fobie voor lege ruimte