Martin Luther King: strijd met geweldloosheid tegen racisme

"I have a dream". Wie kent de beroemde uitspraak niet van Martin Luther King. Op 4 april 2018 was het 50 jaar geleden dat dr. Martin Luther King in 1968 werd vermoord. Daarmee werd op een gewelddadige manier een aanslag op geweldloosheid gedaan. Zijn principe van geweldloosheid dwong in de hele wereld respect af. Martin Luther King schuwde het geweld en zijn tegenstanders lokten juist geweld uit. Maar door het geloof in zijn droom volharde hij in het geweldloze verzet. Martin Luther King heeft bewezen dat racisme een kracht is die bestreden kan worden met geweldloosheid en niet met dezelfde kracht van geweld.

Opleiding Martin Luther King

Martin Luther King werd op 15 januari in 1929 geboren in Atlanta. Hij werd op jeugdige leeftijd al geconfronteerd met de mensonterende rassendiscriminatie. Na zijn opleiding aan het Morenhouse College besloot hij zijn idealen vanuit zijn christelijk geloof vorm te geven. In Chester en Chicago studeerde King theologie en vervolgens volgde hij in Boston nog eens psychologie.
Goed opgeleid begon Martin Luther King zijn ´Negerrevolutie´.

Bussstaking
In het jaar 1956 werd King internationaal bekend door de beroemde Busstaking. Een massabetoging in Montgommery, Alabama, waarbij honderden negers uit protest niet met het openbaar vervoer gingen. Dit was een aderlating voor de busbedrijven. Op die manier lieten de negers merken dat ze wel degelijk meetelden in de maatschappij.

Racisme: geweld en geweldloosheid

Racisme is een opvatting dat menselijke rassen verdeeld kunnen worden in huidskleur of andere specifieke kenmerken. Racisme vormt zich in een sociale groepering. Daarmee ontstaat er een beweging die opkomt voor de rechten en belangen van de groep die gediscrimineerd wordt. Lessen in de geschiedenis laten echter zien dat door het opkomen van die rechten er ook andere tegengeluiden ontstaan. Dit kan voor extreme vormen van geweld zorgen. Martin Luther King was zich hiervan bewust en riep op tot actie en standvastigheid in de vorm van geweldloos verzet.

Principe van geweldloosheid

Het principe van geweldloosheid werd regelmatig beantwoord met gruwelijke vormen van terreur en gevangenisstraffen. Ondanks dat dwong de geweldloosheid over de hele wereld respect en bewondering af. Het principe van Martin Luther King inspireerde vele mensen. King was geïnspireerd door Jezus en dwong daarmee veel respect af. Jezus was het voorbeeld hoe geweldloosheid effect had op onrecht. Door geweldloos te handelen dwong Jezus respect af bij de mensen die Hem onrecht aan wilden doen. We zien het bijvoorbeeld bij het lijden en sterven van Jezus. Soldaten, rechters en gewone mensen realiseerden zich na de dood van Jezus dat Hij onschuldig was. Het geweld tegen de zwarte bevolking in Amerika werd uiteindelijk ook gezien als onrecht tegen onschuldige mensen.

Man van het jaar

In 1963 werd Martin Luther King door Time magazine uitgeroepen tot ´Man van het jaar´. King was predikant van de Ebenezer Baptistenkerk in Atlanta waar hij met zijn vrouw en kinderen ook woonde. Tevens was hij voorzitter van de Southern Christian Leadership Conference. In 1964 werd King winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede.

Martin Luther King vermoord

Martin Luther King werd op 4 april 1968 in Memphis doodgeschoten. De vraag die nu gesteld moet worden: is de droom van Martin Luther King uitgekomen of is die met hem vermoord? De titel van een boek van King heeft de titel: 'Waarom wij niet langer kunnen wachten'. King was zich bewust dat niet van de ene op de andere dag sociale veranderingen kunnen plaatsvinden. Maar hij had de inspiratie om te beginnen alsof de volgende dag die mogelijkheid er niet zou zijn. Gelukkig leeft de droom van Martin Luther King nog steeds voort. Het blijft een actueel thema om onrecht aan te pakken met geweldloosheid. Het is de wens van veel mensen en de wens van King om zijn droom door te geven aan de wereld waarin we leven.

Martin Luther Kingdag

In Amerika is 19 januari een feestdag ter ere van Martin Luther King en zijn geweldloze acties. Ook op de Amerikaanse ambassade in Nederland wordt deze dag herdacht met een bijeenkomst van verschillende organisaties.

Racisme in Amerika en Europa

Na de aanpak van racisme met de geweldloosheid in Amerika heeft het enige tijd geduurd voordat het begrip in Europa ingeburgerd werd. In Europa was men vooral nog bezig met de wederopbouw door de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog. In Amerika is racisme al decennia een groot thema. Vooral tussen de noordelijke en zuidelijke staten van Amerika waren na de acties van Martin Luther King nog lange tijd ernstige conflicten.