Wie is CDU-partijvoorzitter Annegret Kramp-Karrenbauer?

De Duitse politica Annegret Kramp-Karrenbauer wordt op 7 december 2018 gekozen tot nieuwe partijvoorzitter van het CDU, de Duitse christendemocratische partij. Ze volgt Angela Merkel op die de partij achttien jaar heeft geleid. Door haar verkiezing tot voorzitter maakt Kramp-Karrenbauer, die in de media vaak wordt aangeduid met de initialen AKK, een reële kans in de nabije toekomst tot bondskanselier te worden gekozen. Op 10 februari 2020 maakt ze echter bekend deze ambitie neer te leggen en in de zomer van 2020 te zullen opstappen als partijvoorzitter. Wie is deze tijdelijke partijvoorzitter met rijke ervaring in de Duitse politiek, die bekendstaat om haar grote dossierkennis, zich niet laat intimideren en controversiële uitspraken doet over het huwelijk?

Annegret Kramp-Karrenbauer

De Duitse bondskanselier en partijvoorzitter Angela Merkel kondigt in oktober 2018 haar vertrek aan als leider van het CDU, de Duitse christendemocratische partij. Merkel heeft sinds 10 april 2000 de partij ruim achttien jaar geleid. Ze maakt bekend na afloop van haar vierde termijn als bondskanselier niet meer verkiesbaar te zijn.

Annegret Kramp-Karrenbauer wordt op 7 december 2018 gekozen tot nieuwe partijvoorzitter van het CDU. Ze wordt omschreven als een politica zonder groot ego, met een grote dossierkennis en als iemand die zich niet laat intimideren. Door haar verkiezing tot partijleider maakt Kramp-Karrenbauer, die in de Duitse media dikwijls wordt afgekort tot AKK, een reële kans in de nabije toekomst tot bondskanselier te worden gekozen. Veertien maanden later, op 10 februari 2020, maakt ze echter bekend deze ambitie neer te leggen en in de zomer van 2020 te zullen opstappen als partijvoorzitter. Directe aanleiding voor dit besluit was de politieke crisis in deelstaat Thüringen waar de CDU samen met de radicaal-rechtse partij AfD en de FPD Thomas Kemmerich van de FPD tot minister-president verkoos. Kemmerich trad een dag later weer af.

Minister van Defensie

Op 17 juli 2019 wordt Annegret Kramp-Karrenbauer onverwacht beëdigd als minister van Defensie. In die hoedanigheid is zij de opvolger van Ursula von der Leyen die een dag eerder door het Europees Parlement is gekozen als nieuwe voorzitter van de Europese Commissie.

Politica in brede zin

Annegret wordt geboren als Annegret Kramp op 9 augustus 1962 in Völklingen in de deelstaat Saarland. Naast moedertaal Duits spreekt ze Frans. Aanvankelijk ambieert ze een baan als vroedvrouw of, net als haar vader, een baan in het onderwijs. Ze studeert tussen 1982 en 1990 rechten en politieke wetenschappen aan de universiteiten van Trier en Saarbrücken. Op haar achttiende wordt ze lid van het CDU. Haar politieke gedrevenheid toont ze tussen 1984 en 2000 als raadslid en wethouder in haar woonplaats Püttlingen, Saarland. Vanaf 1999 is ze lid van het parlement van Saarland en bekleedt ze in de daaropvolgende jaren meerdere ministersposten. In 2011 wordt ze gekozen tot minister-president van de deelstaat.

Privé

In 1984 trouwt ze met Helmut Karrenbauer, op dat moment werkzaam als mijnbouwingenieur. Het echtpaar heeft anno 2018 drie volwassen kinderen, dochter Laurien en de zonen Tobias en Julian. Voor de carrière van zijn vrouw geeft Helmut zijn baan op, hij zorgt voor het huishouden en voor de opvoeding van de kinderen.

Dubbele naam
Het gebruik van de dubbele naam Kramp-Karrenbauer is een bewuste keuze van Annegret. Ten tijde van haar huwelijk was het niet gewoon dat de vrouw haar eigen naam behield, iets wat Annegret altijd heeft gestoord. Omdat haar vader kort voor hun bruiloft stierf wilde ze haar familienaam graag behouden. Echtgenoot Helmut heeft vier zusters waardoor ook bewust is gekozen voor zijn naam als familienaam voor hun gezin.

Hobby's

De hobby´s van Annegret zijn sporten, dansen, lezen en naar muziek luisteren. Op muzikaal gebied heeft ze een uiteenlopende smaak, variërend van Crosby, Stills, Nash & Young tot gospelmuziek en van Franse chansons tot rockmuziek van de Red Hot Chili Peppers. Tijdens carnaval maak je kans haar in een kleurrijk kostuum en een felblauwe pruik tegen te komen.

CDU-partijvoorzitter

Voor de verkiezing van Kramp-Karrenbauer tot partijvoorzitter zijn twee stemrondes nodig geweest. In de tweede ronde krijgt ze 517 van de 999 door de CDU-afgevaardigden uitgebrachte stemmen tegenover 482 voor haar opponent en tegenpool Friedrich Merz. Waar Merz duidelijk een ‘anti-Merkel’-politicus is, is Kramp-Karrenbauer de ‘Mini-Merkel’ of ‘Merkel-light’, zoals ze in de media wordt omschreven.

Vertrouweling van Angela Merkel

Annegret Kramp-Karrenbauer staat bekend als vertrouweling van bondskanselier Merkel met wie ze al jaren samenwerkt. Met haar verkiezing tot voorzitter kiest het CDU voor een voortzetting van het beleid van Merkel. In politiek opzicht staan beide vrouwen dicht bij elkaar, in de kwestie rond migranten en asielzoekers volgt Kramp-Karrenbauer een hardere koers dan Merkel.

Premier van Saarland en secretaris-generaal CDU

Tussen 2011 en 2018 is ze de eerste vrouwelijke premier van Saarland, Duitslands kleinste deelstaat (ongeveer twee keer zo groot als onze provincie Utrecht). Van februari 2018 tot aan de verkiezing op 7 december 2018 tot partijvoorzitter is Kramp-Karrenbauer landelijk secretaris-generaal van het CDU, een functie waarvoor Merkel haar persoonlijk heeft weten over te halen. In die functie laat Kramp-Karrenbauer zien dat ze door de opgedane ervaring in de politiek bruggen kan bouwen en crises kan afwenden.

Politieke functies

De meest in het oog springende politieke functies die Annegret Kramp-Karrenbauer heeft bekleed zijn:

• van 1 mei 1998 tot 26 oktober 1998: lid van de Bondsdag, het parlement van de Bondsrepubliek Duitsland
• van 5 september 1999 tot 1 maart 2018: lid van de Landdag, het parlement van Saarland
• van 28 mei 2011 tot 19 oktober 2018: leider CDU in Saarland
• van 10 augustus 2011 tot 28 februari 2018: minister-president van Saarland
• van 26 februari 2018 tot 7 december 2018: landelijk secretaris-generaal CDU
• vanaf 7 december 2018: landelijk partijvoorzitter CDU
• vanaf 17 juli 2019: minister van Defensie

In Saarland is ze daarnaast meerdere malen minister geweest, onder meer op de departementen Binnenlandse Zaken en Sport (2000-2004), Onderwijs (2007-2009), Justitie (2011-2012) en Wetenschap en Onderzoek (2012-2018).

Controverse omtrent de definitie van ‘huwelijk’

In ethische kwesties is Kramp-Karrenbauers mening helder; ze is geen voorstander van gelijkstelling van het homohuwelijk met het traditionele huwelijk. Mede hierdoor is haar aanhang onder de christelijke tak binnen het CDU groter dan die van Merkel.
In 2013 uit ze haar zorg over het verlenen van gelijke adoptierechten aan stellen van hetzelfde geslacht. Ze is van mening dat de traditionele familiewaarden niet de kern van alleen Duitsland maar van alle naties zijn. Twee jaar later veroorzaakt ze een controverse door te verklaren dat als de definitie van ‘huwelijk’ wordt aangepast in een partnerschap tussen twee volwassenen, andere aanspraken in de toekomst niet kunnen worden uitgesloten zoals een huwelijk tussen familieleden, tussen meer dan twee mensen of zelfs tussen mens en dier.

Biografie: Ich kann, ich will und ich werde

Onder de titel ‘Ich kann, ich will und ich werde’ is in oktober 2018 in Duitsland een biografie verschenen over Annegret Kramp-Karrenbauer van de hand van Kristina Danz en Eva Quadbeck. Volgens de auteurs is AKK ‘veel moediger dan Merkel en durft ze veel meer risico te nemen; ze beweegt zich ook makkelijker onder de mensen; met carnaval verkleedde ze zich als schoonmaakster en liep ze met een zwabber door de menigte, dat zou Merkel nooit doen’.