President van Amerika, Franklin D. Roosevelt 1933-1945

Nadat in dcember 1941 de aanval op Pearl Harbor plaatsvindt, kan president Roosevelt niet meer om een oorlogsverklaring heen en raakt betrokken bij de 2e Wereldoorlog. Samen met premier Churchill van Engeland maken zij plannen voor de landing in Normandië; D-day. Hierna richt hij de VN op, de opvolger van de Volkenbond.

Algemeen

Hij was bij een topconferentie in Quebec in augustus 1943. Hier had hij een onderhoud met Winston Churchill de premier van Groot Brittanië. Samen besloten ze dat de landing van de geallieerden in West Europa op 1 mei 1944 zou beginnen.

Deze president die in een rolstoel zat had de bijnaam “FDR”. Hij was de 1e president die langer dan 2 termijnen zat, maar liefst 4 keer werd hij tot president van Amerika verkozen.

Franklin D. Roosevelt

Franklin Delano Roosevelt werd geboren op 30 januari 1882 in Hyde Park te New York. Hij was het enige kind van James Roosevelt en Sara Delano Roosevelt, een echtpaar dat bemiddeld was. De vroegere president Theodore Roosevelt was een neef van hem.

Met zijn ouders maakt hij vele vakantiereizen, onder andere naar Europa of één van hun buitenhuizen in Canada. Hij bezoek de elitekostschool Groton. Hierna gaat hij studeren op Harvard (waar hij hoofdredacteur was van het studentenblad “The Crimson”), vervolgens rechten aan de Columbia Law School.

Roosevelt’s carrière

In 1907 werd hij toegelaten tot de bar, hij is nooit afgestudeerd aan de Law School, maar slaagde wel voor zijn toelating tot de bar.

Hij werd in 1910 senator voor de staat New York, waarvan hij bekend werd door zijn bestrijding van Tammany Hall. Zijn naamgenoot maakte hem onder zijn regering onderminister van Marine, en hij maakte deel uit van regering van Woodrow Wilson. Toen in 1920 James Cox de presidentskandidaat voor de Democraten was, werd Franklin zijn running mate. Helaas wonnen de Republikeinen de verkiezingen.

In 1921 kreeg de dan 33 jarige Roosevelt kinderverlamming. Hij was genoodzaakt om zich enkele jaren terug te trekken. Hij kwam terug in 1928 zittend in een rolstoel; zijn benen kon hij nooit meer helemaal gebruiken. Zijn eerste taak was het helpen van Alfred Smith bij zijn presidentscampagne, de winnaar werd Hoover.

In de periode van 1928 tot 1930 was hij gouverneur voor New York. In deze tijd hielp hij “The New York State Emergency Relief Commission” op te richten.

Franklin D. familieman

Hij trouwt op 17 maart 1905 met zijn nicht Eleanor Roosevelt (de dochter van Theodore Roosevelts broer). Samen krijgen ze 5 kinderen, namelijk:

• 1906; Anna Eleanor Roosevelt, overleden 1975
• 1907; James Roosevelt, overleden 1991
• 1910; Elliott Roosevelt, overleden 1990
• 1914; Franklin Delano Roosevelt jr, overleden 1988
• 1916; John Aspinwall Roosevelt, overleden 1981

Eleanor wordt tijdens de huwelijksvoltrekking weggeven door haar oom president Theodore Roosevelt. In 1918 vindt zij een bundel liefdesbrieven van haar voormalige secretaresse Lucy Mercer aan Franklin. De bedrogen echtgenote weet een belofte van haar man los te krijgen dat hij Lucy nooit meer zal zien. Ze werd gesterkt door haar schoonmoeder Sara, die dreigde de geldkraan dicht te draaien bij een scheiding.

Ruim 20 jaar later legt hij weer contact met Lucy, die de schuilnaam Mrs. Johnson gebruikt. Franklin wordt hierbij geholpen door zijn dochter Anna. Pas na zijn dood komt Eleanor hier achter.

Franklin D. Roosevelt president

Hij beloofde de werkloosheid terug te dringen en kwam met plannen met de naam “New Deal”. Hij tekent een flink aantal wetten om op die manier de greep op de economie terug te krijgen. Hij begint met sociale zekerheid.

In 1936 trad hij aan voor zijn tweede termijn, en in 1940 voor een derde termijn. Deze 3e keer won hij omdat hij had beloofd geen troepen naar overzeese oorlogen te sturen, tenzij het land zelf werd aangevallen. Tijdens het voorjaarsoffensief in 1940 van Hitler begint de mening van het Amerikaanse volk te veranderen. Franklin verkrijgt hulp voor Groot Brittanië, en begon met het leveren van wapens.

In 1941 werd de “Lend Lease Act” aangenomen en was Franklin toegestaan oorlogsgoederen te leveren aan Engeland en andere landen zonder dat daar contant voor betaald hoefde te worden. Datzelfde jaar brengt hij zijn 4 vrijheden formule naar buiten: Spreken, Godsdienst, Vrees en Gebrek. Hierop zou een naoorlogse wereld kunnen voortborduren.

Dan is er in december 1941 de aanval op Pearl Harbor door de Japanners, waardoor Amerika direct bij de oorlog betrokken raakt. Het Congres verklaart op 6 december de oorlog aan Japan. Op 9 december wordt door Duitsland en Italië de oorlog aan Amerika verklaard. Anderhalf jaar later zal Franklin de premier Churchill ontmoeten en krijgen de plannen voor bevrijding vorm.

Amerika leverde in de Tweede Wereld Oorlog meer dan 300.000 vliegtuigen, Franklin gaf zijn militaire commandanten nooit een opdracht om daar politiek beter van te worden. In 1945, vlak voordat de oorlog definitief zal zijn afgelopen vindt een topconferentie plaats in Yalta, waar de naoorlogse wereld wordt verdeeld.

Na de oorlog maakt Franklin zich sterk voor de oprichting van de Verenigde Naties (de opvolger van de Volkenbond). Franklin hoopte dat de VN problemen zou kunnen oplossen om oorlogen te voorkomen. Hij wilde de macht leggen bij de toenmalige vier mogendheden; Groot Brittanië, Rusland, China en Amerika zelf. In 1944 wordt hij voor de 4e keer verkozen tot president.

President af

Op 12 april 1945 overlijdt Franklin D. Roosevlt aan een hersenbloeding. Zijn vice president Harry Truman werd de nieuwe president.

Hij werd postuum door koningin Wilhemina benoemd tot Ridder der Eerste Klasse of Grootkruis in de Militaire Willems-Orde. Overigens was de Nederlandse prinses Margriet zijn petekind.

Zijn vrouw ging door in de politiek, zette zich vooral in voor de rechten van de mens en vrouw. Zo werd zij lid van de United Nations Commission on Human Rights. Ze schreef verschillende boeken en stierf in 1962.

Roosevelt heeft Nederlandse voorouders uit Oud-Vossemeer op het eiland Tholen in Zeeland. In Middelburg staat het Roosevelt Study Center. Dat verricht onderzoek naar de Amerikaanse politieke geschiedenis. Ook staat er de Roosevelt Academy.