Generaal pardon: regels bij immigratie

Wanneer migranten al een hele tijd in Nederland verblijven, maar zij nog geen verblijfsvergunning hebben gekregen, kan hen alsnog deze vergunning worden toegekend. De migranten moeten dan aan bepaalde criteria voldoen alvorens zij deze verblijfsvergunning krijgen toegekend. Hier lees je over deze criteria en andere regelingen omtrent het generaal pardon.

Het generaal pardon

Het generaal pardon betekent letterlijk "kwijtschelding voor iedereen". Het gaat er dan over dat iemand wordt kwijtgescholden van wettelijke gevolgen van een misdrijf, maar het hoeft niet altijd om een misdrijf te gaan. Het kan bijvoorbeeld gaan om kwijtschelding van strafvervolging bij politieke gevangenen of bij een burgeroorlog. In 1960 en 1970 kregen mensen die te laten waren met het reageren bij het verplicht verzekerd raken, toch nog de kans om zich in te kopen.

In dit geval gaat het over het generaal pardon voor het toekennen van een verblijfsvergunning. Er waren namelijk een groot aantal asielzoekers die illegaal in Nederland verbleven of enkel voor een bepaalde periode mocht blijven om vervolgens weer terug te keren naar hun land van herkomst.

Geschiedenis van het generaal pardon

Tot 2007

Al een tijd was er sprake van discussies over wat te doen met de asielzoekers die nog onder de oude vreemdelingenwet vielen. In de maatschappij was het nog steeds onduidelijk wat er moest gebeuren met de asielzoekers die in het eind van de twintigste eeuw naar Nederland waren gekomen. Aan het eind van de jaren 90 waren er al zo'n 50.000 asielzoekers die in Nederland verbleven en waarover nog niet echt duidelijkheid was.

De issue werd bovendien nog eens aangekaart door Pim Fortuyn tijdens de Tweede Kamerverkiezingen in 2002. De LPF deed het voorstel dat asielzoekers die al langer dan vijf jaar in Nederland verbleven het generaal pardon kregen, waarbij zij werden toegestaan in Nederland te blijven. Dit zou zijn omdat het onmenselijk is deze mensen terug te sturen, aangezien zij al een bestaan in Nederland hebben opgebouwd. Hetzelfde geldt voor kinderen die in het land zijn geboren en dus weinig weten over hun land van "herkomst".

Tegenstanders gaven echter als argument:

• Het zou nieuwe migranten aantrekken ook naar Nederland te komen en te proberen een generaal pardon toegekend te krijgen;
• Mensen die hebben gelogen over hun situatie zouden hiermee worden beloond;
• Oneerlijkheid ten opzichte van degenen die al zijn teruggekeerd;
• Oneerlijkheid ten opzichte van degenen die met hoge kosten gemoeid gaan om in Nederland te kunnen verblijven en bovendien onder legale omstandigheden zijn geïmmigreerd;
• De situatie van de kinderen is de verantwoordelijkheid van de migranten, in plaats van de overheid;
• Hoge kosten.

Rond 2006/2007 werd besloten dat asielzoekers die langer dan zes jaar in het land verbleven, in Nederland mochten blijven. Criteria hiervoor was nog niet helemaal duidelijk, waardoor het niet altijd

In 2007

Het merendeel van Nederland bleek te zijn voor een generaal pardon (namelijk twee derde van de bevolking). Dit gold zelfs voor CDA-kiezers, hoewel de partij zelf tegen was. Dit werd onderzocht door het onderzoeksbureau TNS NIPO. Het overgrote deel van de partijen (bijvoorbeeld PvdA, SP en GroenLinks) waren voor het generaal pardon, terwijl de VVD tegen was.

Vanaf 15 juni 2007 trad het Generaal Pardon van 2007 in werking met 75 stemmen voor en 74 tegen. De regeling kreeg de naam Regeling afwikkeling nalatenschap oude Vreemdelingenwet en kende drie belangrijke criteria waren:

1. Een verblijfsvergunning voor hen die vóór 1 april 2001 een eerste asielaanvraag hebben ingediend, of zich hebben gemeld voor deze tijd bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) of Vreemdelingenpolitie;
2. Een verblijfsvergunning voor hen die sinds 1 april 2001 in Nederland verbleven zonder hier weg te gaan;
3. Een verblijfsvergunning voor hen die vooraf schriftelijk aangegeven hebben dat hij de lopende procedures onvoorwaardelijk intrekt bij verblijfsaanvaarding van de regeling.

Ook gezinsleden werden toegestaan in het land te verblijven, behalve als zij na 13 december 2006 Nederland binnen waren gekomen.

De regeling niet op voor hen die:

1. Een gevaar vormden voor de openbare orde of nationale veiligheid;
2. Al een verblijfsvergunning hadden, anders dan een bij deze regeling genoemde verblijfsvergunning voor bepaalde tijd;
3. Onderdaan waren van een lidstaat van de Europese Unie of Europese Economische Ruimte;
4. Verschillende identiteiten hebben opgegeven en wat ongeloofwaardig is.

In 2008

De Pardonregeling wordt erkend als niet in strijd zijnde met het gelijkheidsbeginsel in de Grondwet, die stelt dat iedereen gelijk behandeld moet worden. De Pardonregeling zou gerechtvaardigd zijn omdat het de verantwoordelijkheid is van de Nederlandse overheid voor vluchtelingen. Daarmee zou het onderscheid tussen degenen die een aanvraag hebben gedaan en degenen die dat niet hebben gedaan niet schadelijk zijn.

Steeds meer negatieve geluiden kwamen van het generaal pardon en er werd afgekondigd dat de Regeling nalatenschap oude Vreemdelingenwet vanaf 1 januari 2009 zou worden beëindigd.

In 2009

Ondanks deze laatste uitspraak, bleef het vanaf 1 januari alsnog mogelijk om in aanmerking te komen voor het generaal pardon voor de Nederlandse asielzoekers. Staatssecretaris Albayrak kreeg echter wel veel kritiek omdat zij de gemeentelijke pardonloketten nog niet wilde sluiten.

Halverwege 2009 waren in totaal zo'n 27.700 pardonvergunningen verleend, terwijl zo'n 6.000 asielzoekers geen vergunning hadden verkregen omdat zij niet voldeden aan bepaalde eisen, zoals een onafgebroken verblijf in Nederland.

In aanmerking komen voor een verblijfsvergunning

Verblijfsvergunningen worden niet individueel uitgedeeld, maar dit gebeurt voor een hele groep. Deze collectieve beoordelen gebeurt op basis van bepaalde criteria waaraan de migranten moeten voldoen om in aanmerking te komen.

Criteria van het generaal pardon:

• Aantal jaren in het land verbleven;
• Mate van integratie;
• Witte illegaliteit: het hebben van een betaalde baan en het betalen van belasting hierover;
• Strafblad of associaties met oorlogsmisdaden.

De mate van integratie wordt bepaald aan de hand van het spreken van de taal, de geboorteplaats, et cetera.

Verkrijgen van Nederlandse nationaliteit

Na het verkrijgen van de verblijfsvergunning kan iemand de Nederlandse nationaliteit aanvragen.

Bij het verkrijgen van de Nederlandse nationaliteit wordt men opgenomen in de Gemeentelijke Basisadministratie Persoonsgegevens (GBA). Dit betekent dat iemand dan mag stemmen in het land en vrij mag reizen binnen de Schengenlanden:

• België
• Duitsland
• Frankrijk
• Luxemburg
• Nederland
• Italië
• Portugal
• Spanje
• Griekenland
• Oostenrijk
• Denemarken
• Finland
• IJsland
• Noorwegen
• Zweden
• Estland
• Hongarije
• Letland
• Litouwen
• Malta
• Polen
• Slovenië
• Slowakije
• Tsjechië
• Zwitserland
• Liechtenstein

Voor dit reizen is een Nederlands paspoort nodig. Iedere Nederlander van 14 jaar of ouder behoort een geldig paspoort of identiteitsbewijs bij zich te hebben.

Het stemmen geldt voor de Tweede Kamerverkiezingen. Het is al mogelijk in de gemeente te stemmen bij meerderjarigheid en langer dan vijf jaar in Nederland wonen. Daarvoor is dus niet per se een Nederlandse nationaliteit vereist.

Als iemand de Nederlandse nationaliteit krijgt toegekend en kinderen heeft van minderjarige leeftijd worden zij ook Nederlander. Daarvoor moeten zij wel zijn opgenomen in de aanvraag, nog minderjarig zijn op het moment van de aanvraag (naturalisatie) en een geldig verblijfsvergunning hebben. Als het kind ouder is dan 11 jaar wordt om de eigen mening gevraagd, en bij 16 jaar of ouder moet het kind zelf een aanvraag doen.