Rekenangst bij kinderen

Je gaat er vanuit dat je kind vanaf groep één meegenomen wordt in het onderwijs zoals wij dit kennen. Lezen, schrijven, rekenen, maar ook sociale aspecten worden meegenomen en we gaan sporten. We gaan er niet vanuit dat er vanuit hetgeen het kind geleerd wordt, angst kan ontstaan. Maar de combinatie van tijdsdruk en rekenen, kan belemmering van het brein van het kind opleveren, zo is inmiddels wetenschappelijk vastgesteld.

Kinderbrein

Kinderen kunnen sponzen zijn als het gaat om leren, nieuwe indrukken etc. etc. En dat is maar goed ook, want we proberen in een relatief korte tijd veel nieuwe zaken in het kinderbrein in te brengen. Meestal gaat het goed en worden enig moment niveaus zichtbaar en komt daar het vervolg achteraan, waarbij het voor de een stopt na de middelbare school en de ander gaat op MBO, HBO of WO niveau een vervolgopleiding volgen.

Tot zover de normale gang van zaken, maar dat impliceert meteen dat er ook een abnormale gang van zaken is. Dat klopt, zo heeft wetenschapper Menon onderzocht. Want rekenangst kan het brein verlammen, is zijn uitsprak.

Angst

Iedereen heeft ergens een vorm van angst en dat is op zich niet erg, zolang het niet het leven beheerst. Toch kan het kinderbrein onder druk van tijd paniek veroorzaken. Er zijn kinderen in de leeftijd van 7 tot 9 jaar onderzocht (fMRI-scanner) en daaruit bleek dat het amygdala, het angstcentrum, veel sterker reageerde.

Gevolg

En als het nu slechts een momentopname zonder gevolgen is, is er nog niet zoveel aan de hand. Maar het blijkt dat kinderen die zonder tijdsdruk dezelfde opdrachten vervullen, kinderen met uiteraard hetzelfde niveau, veel beter presteren. De angst(reactie) onderdrukt als het ware het functioneren van het kind door andere delen van de hersenen aan te pakken. Met name het werkgeheugen, het gedeelte waar numerieke vraagstukken opgepakt worden en ons vermogen om aandacht ergens voor te hebben, hebben te leiden onder de angstreactie.

Hoe wordt het veroorzaakt en hoe los je het op?

Zoveel kinderen zoveel redenen waarom deze angst er in kan sluipen. Waar de een al angst heeft bij het publiekelijk (voor de klas dus) een rekensom te moeten maken, heeft de nader plots angst als er een rekensom foutgemaakt is terwijl de omgeving de som goed heeft en weer een ander kind heeft er ogenschijnlijk geen last van, tot verschillende negatieve aspecten zich opstapelen. Plots kan het kind dan als het ware “bevriezen” en niet meer tot actie komen.

Maar zoals een kind deze angst om wat voor reden dan ook kan ontwikkelen, zo kan het kind er ook weer vanaf komen. Het is een intensieve begeleiding van minimaal een maand, waar het kind stap voor stap van hun angst geholpen gaat worden in te laten zien dat de angst niet nodig is. Vervolgens wordt langzaam de tijdsdruk ook weer opgevoerd, net zolang tot de tikkende klok geen invloed meer heeft op het kind. Kinderen kunnen na een goede begeleiding weer normaal functioneren.

Tot slot

Het is van belang dat het tijdig opgemerkt wordt. Dit voorkomt dat kinderen zich onder hun niveau gaan ontwikkelen, omdat men denkt dat ze het niveau niet aankunnen. Zowel de docent als de ouder, moet open staan voor signalen.