Wat is een gemeenschapsinstelling?

Een gemeenschapsinstelling, je hoort erover op het nieuws , je leest erover in de krant. Maar wat is een gemeenschapsinstelling nu precies? En hoe gaat het allemaal in zijn werk? Hoe kom je erin terecht? In dit artikel kom je het allemaal te weten.

Wat is een gemeenschapsinstelling nu juist?

Een gemeenschapsinstelling is een is een voorziening voor opvang van probleemjongeren. De Gemeenschapsinstellingen, ook bekend onder de vroegere naam "verbeteringsgesticht", staan in voor de organisatie van hulpverlening aan minderjarigen en hun gezinnen die hulp opgelegd krijgen door de jeugdrechter en begeleid worden door een Sociale dienst bij de jeugdrechtbank.

Wat doen jeugdinstellingen?

Deze instellingen moeten zorgen voor het eerste onthaal en oriëntatie, de observatie, de open opvoeding en begeleiding voor jongeren in een "problematische opvoedingssituatie" (POS) of de gesloten opvoeding en begeleiding van jongeren die een als "misdrijf omschreven feit" (MOF) hebben gepleegd en door de jeugdrechtbank naar de instelling zijn verwezen.
Dit betekend dat er mensen naartoe worden gezonden die in een adoptieprocedure zitten of problemen thuis hebben of iets hebben gedaan die als misdaad wordt omschreven door de jeugdrechter. Dirk Bracke heeft ook een boek geschreven (Het Engelenhuis) over een instelling: 'de zande' in Beernem, de instelling voor meisjes, er is ook een instelling 'de zande' voor jongens maar die ligt dan weer in Ruiselede. In dat boek wordt het leven in een instelling dus ook word omschreven. Je krijgt een beeld van hoe het daar aantoe gaat.

Welke soorten instellingen bestaan er?

Je hebt twee soorten gemeenschaps instellingen, de open en de gesloten instellingen.

De open instelling

Als je naar een open afdeling van een gemeenschapsinstelling wordt gestuurd, krijg je iets meer vrijheden dan in een gesloten afdeling. Het toezicht is er ook iets minder streng. Dat betekent echter niet dat je kan gaan en staan waar je wilt. Ook in een open afdeling moet je regels respecteren. Het is ook niet zo dat je gemakkelijk naar buiten kan. Je verblijf zal vooral binnen de afdeling plaatsvinden: je slaapt er, je eet er, je doet er activiteiten en je gaat er naar school. Wanneer je vorderingen maakt, kan het zijn dat je ook buiten de instelling aan activiteiten kan deelnemen en naar school kan gaan. In groep kan dit vanaf twee weken, individueel vanaf vier weken. Niet alleen jongeren in problematische opvoedingssituaties, maar ook jongeren die een misdrijf hebben gepleegd kunnen in de open afdeling verblijven.

De gesloten instelling

Als de jeugdrechter vindt dat jouw situatie heel ernstig is, zal hij je meestal naar een gesloten afdeling sturen. Gesloten afdelingen kunnen zowel POS- problematische opvoedingssituatie als MOF misdrijf omschreven feit -jongeren begeleiden.
In een gesloten afdeling krijg je minder vrijheid dan in een open afdeling. Alle activiteiten vinden er binnen de muren plaats en je staat er onder constant toezicht van de begeleiders. Ook de beveiliging is hier strenger. Pas na acht weken kunnen jongens ook buiten de instelling aan activiteiten deelnemen. Meisjes kunnen ten vroegste na vier weken buiten de muren aan activiteiten meedoen. Wanneer er niet genoeg vorderingen gemaakt of de jongere er nog niet klaar voor is, kan het echter ook dat het veel langer duurt vooraleer hij of zij naar buiten kan.

Hoe lang moet je in een instelling verblijven?

Jongeren blijven vaak maar enkele maanden in een gemeenschapsinstelling. Voor sommige jongeren biedt de begeleiding die ze in een normale leefgroep krijgen echter niet genoeg. Ze werken niet mee, ze geloven niet meer dat ze geholpen kunnen worden, ze hervallen in hun oude gewoontes… Dan is er nood aan een heel intensieve begeleiding die langer duurt.
In de campus De Hutten werd daarom in het najaar van 2007 een speciale ‘behandelunit’ opgericht. In de behandelunit doorlopen jongeren gedurende een periode van 9 maanden verschillende belangrijke fases, zoals vergroten van inzicht en vaardigheden, herstel, contact met de omgeving en herintegratie.