Verhuizen met (jonge) kinderen

Een verhuizing is een ingrijpende gebeurtenis voor (jonge) kinderen. Met een verhuizing verandert er veel. Niet alleen het huis wordt anders, maar vaak ook de buurt, het kinderdagverblijf en/of de school. Verhuis je naar het buitenland dan kan ook nog de taal anders worden. Kinderen kunnen hierdoor een tijd van slag zijn, slecht slapen en druk of juist teruggetrokken gedrag vertonen. Wat kan je allemaal doen om je (jonge) kind te helpen bij een verhuizing?

Verhuizen met baby’s en peuters

• Stel de kinderen niet te vroeg op de hoogte van de verhuizing (twee weken is vroeg genoeg voor peuters).
• Probeer in de aanloop naar de verhuizing zoveel mogelijk de dagelijkse routine aan te houden.
• Lees voor uit boekjes over verhuizen (bibliotheek heeft hier boekjes over) en praat erover met je kind.
• Ga een keertje samen kijken bij het nieuwe huis.
• Maak foto’s (of een korte film) van de verhuizing zodat je deze later samen kunt bekijken.
• Grotere kinderen verheugen zich vaak op een eigen of grotere kamer. Voor hen kan het heel leuk zijn om iets nieuws te krijgen (bijvoorbeeld een bed) en brengt de verhuizing in de buurt alleen maar fijne dingen met zich mee. Voor kinderen die heel klein zijn of erg aan vastigheid hechten is het belangrijk dat er zo min mogelijk verandert. Vaak lijkt het een mooi moment om met de verhuizing voor de driejarige een nieuw bed te kopen, maar soms is het beter hier mee te wachten tot het kind helemaal gewend is in het nieuwe huis.
• Probeer de nieuwe kamer zoveel mogelijk in te richten als de kamer in het oude vertrouwde huis. De nieuwe kamer ruikt al anders, het licht is anders en de geluiden zijn ook anders.
• Jonge kinderen zijn heel gevoelig voor sfeer. Het is daarom belangrijk dat deze periode voor hen zo rustig mogelijk verloopt en dat je als ouder (voor zover mogelijk) rust uitstraalt.
• Neem, als het mogelijk is, het beddengoed (lakentjes, molton, slaapzakje of dekbedje) ongewassen mee, zodat het vertrouwd ruikt.
• Slaap eventueel de eerste nachten op een matras naast je kind.
• Neem afscheid van het kinderdagverblijf of de peuterspeelzaal.
• Neem samen afscheid van de buren en eventuele vriendjes.
• Neem samen afscheid van het ‘oude’ huis. Loop door alle kamers en zeg ze gedag.
• Loop als alles is ingericht samen met je peuter door het nieuwe huis en kijk wat er allemaal hetzelfde is als in het oude huis.
• Zorg dat je baby of peuter op de dag van de verhuizing bij familie, vrienden of op het kinderdagverblijf is.
• Zorg dat er mooi ingepakt cadeautje (kan iets heel kleins gaan, het gaat om het gebaar) op het bed van je kind staat na de verhuizing (voor jou, omdat papa en mama het heel fijn vinden om hier met jou te wonen).
• Ga ook in de buurt op zoek naar vertrouwde dingen (dezelfde spullen in de supermarkt, er staan ook bomen in de straat).
• Ga op zoek naar de leuke dingen van het nieuwe huis (een zandbak in de tuin, uitzicht op de tram).
• Ga op zoek naar de leuke dingen van de nieuwe buurt (de speeltuin heeft een schommel, de bakker zit vlak bij).
• Vier na twee weken dat jullie zijn verhuisd met een taart of iets anders.

Verhuizen met kleuters

• Kleuters zijn hun gevoel voor tijd nog aan het ontwikkelen. Stel ze daarom niet te vroeg op de hoogte van de verhuizing (een half jaar duurt voor hen nog heel lang) maar betrek ze er wel bij vanaf het moment dat ze het weten.
• Benoem de voordelen van de verhuizing (vlakbij een speeltuin, we krijgen nu een tuin).
• Maak ruimte voor negatieve gevoelens en kijk of hier oplossingen voor zijn te bedenken (vriendje komt een keer langs).
• Geef je kind een klein koffertje waar het spullen voor de eerst dag in mag doen (lievelingsknuffel, favoriete voorleesboek et cetera).
• Kijk samen of er spullen weg kunnen en maak je niet druk als je kind vindt dat er absoluut niets weg kan (tenzij je kleiner gaat wonen of naar het buitenland verhuist). Soms heeft het heel veel behoefte aan vastigheid en kan het juist nu niets wegdoen.
• Zie verder de tips bij verhuizen met baby’s en peuters.

Verhuizen met oudere kinderen

• Voor oudere kinderen is het soms nog moeilijker om te verhuizen omdat zij al een jarenlange band kunnen hebben met vrienden. Geef ze daarom de tijd om afscheid te nemen van iedereen. Zeker als je verhuist naar een andere stad of ander land. Misschien is een afscheidsfeest een goed idee.
• Maak een adressenboekje van alle vriendjes en vriendinnetjes (als je kinderen oud genoeg zijn, regelen ze dat zelf, al dan niet via face-boek).
• Kijk of logeerpartijen in de toekomst mogelijk zijn.
• Laat ze zoveel mogelijk hun eigen spullen inpakken.
• Laat ze kijken wat mee kan en wat weg kan.
• Zoek samen nieuwe spullen uit voor de nieuwe kamer (geef duidelijk aan wat niet kan).
• Kijk samen naar de nieuwe school (waarom hebben jullie deze uitgekozen) en eventueel een nieuwe sportclub.
• Gebruik verder de voor jou bruikbare tips uit de alinea over verhuizen met baby’s en peuters en de alinea over verhuizen met kleuters.

Verhuizen naar het buitenland

Bij een verhuizing naar het buitenland verandert niet alleen de omgeving. Vaak wordt er ook een andere taal gesproken en is face-to-face contact met vrienden en familie alleen nog eens in het jaar of eens in het paar jaar mogelijk. Gelukkig kan internet veel betekenen, maar uiteraard is dit niet hetzelfde als echt samen zijn. Het is daarom belangrijk zo snel mogelijk in de nieuwe omgeving kennissen/vrienden te maken. Daarvoor is het essentieel dat je kinderen de taal van het land leren spreken. Jonge kinderen kan je zelf alvast het één en ander spelenderwijs leren door steeds woordjes te benoemen en korte zinnetjes te zeggen in de ‘nieuwe’ taal. Dit kan al ruim voor dat ze weten van de verhuizing. Met oudere kinderen kan je samen studeren. Het afscheid is misschien voor altijd. Geef desnoods meedere afscheidsfeestjes. School, sportclub, vriendjes uit de straat. Het is heel belangrijk goed afscheid te nemen!

Terugval (regressie) of stilstand in de ontwikkeling van (jonge) kinderen door de verhuizing

Houd er rekening mee dat sommige kinderen door een ingrijpende gebeurtenis als een verhuizing een terugval (ook wel regressie genoemd) krijgen in hun ontwikkeling. Een peuter/kleuter die al zindelijk is kan ineens weer in zijn broek gaan plassen.
Oudere kinderen worden soms zo in beslag genomen door het maken van nieuwe vrienden en wennen aan de nieuwe omgeving/school/sportclub et cetera dat er geen energie meer overblijft voor school en zij ineens een stuk minder makkelijk leren.

Lees verder

• Voorlezen is belangrijk voor de taalvaardigheid van kinderen
• Wratten bij (jonge) kinderen
• Tentoonstelling Wiskids: wiskunde voor peuters en kleuters
• Kijkwijzer en (jonge) kinderen
• Kinderziekten met vlekjes