Maak geen ruzie over de opvoeding, trek één lijn

Als ouders ruziën over de opvoeding gaat het vaak over tv, snoep, eten of bedtijd. Tenminste… dat lijkt zo. Eigenlijk gaat het over normen en waarden en over hoe streng of toegeeflijk ze willen zijn. Opvoeden is zoeken, experimenteren, afstemmen. Streng zijn of juist toegeeflijk. Voor kinderen kan dat verwarrend zijn: wat willen ze nou? Wat mag en wat mag niet, waarom nu niet en gisteren wel? Het is ze niet altijd duidelijk. Consequent zijn is misschien een van de moeilijkste taken van ouders.

Partners in opvoeding

Ouders zoeken altijd naar een eigen opvoedstijl. Dat gaat niet zonder spanningen. Het helpt wanneer man en vrouw als partners goed met elkaar overweg kunnen. Dat ze duidelijkheid hebben over hun normen en waarden. Dan kunnen ze één lijn trekken. Als ouders naar hun kinderen toe solidair zijn met elkaar is er duidelijkheid en weten kinderen waar ze aan toe zijn.

Wees duidelijk

Vooral kinderen tot 7 jaar begrijpen nog niet wat een meningsverschil is. Voor hen schept ruzie tussen de ouders alleen maar verwarring: voor wie moeten ze nu kiezen? Een kind wil zijn ouders gelukkig maken. Daar kun je bij helpen door helder en voorspelbaar te zijn zodat het weet: als ik dit doe, doe ik het goed. Jonge kinderen bekijken situaties sterk vanuit zichzelf en hebben nog geen normbesef. Ze hebben snel door dat ze een snoepje krijgen als ze erg lief zijn geweest of nadat mama en papa hun ruzie hebben bijgelegd, en zullen hun strategie daarop afstemmen…

Ruzie

In het bijzijn van oudere kinderen is ruziën nog steeds geen optie. Je kunt wel met elkaar onderhandelen! Zo hoef je jouw eigen mening niet te verloochenen. Het is altijd beter om met je partner tot een compromis te komen en elkaar iets te gunnen. Je cijfert jezelf dan niet weg, maar uit je vertrouwen in de kwaliteiten en goede bedoelingen van de ander als ouder.

Spoedcursus

Zolang de problemen nog niet heel groot zijn, kunnen jullie je eigen problemen zelf oplossen. Er zijn een paar simpele dingen die in de beste families voorkomen en waar je makkelijk iets aan kunt doen, als je er maar alert op bent.

Sfeer
Pas op dat je niet belandt in een moppersfeer en verstrikt raakt in gekibbel. Blijf oog houden voor de positieve dingen en wees gul met aardige opmerkingen.

Zelfvertrouwen
Het is niet verkeerd je kind te prijzen als het iets goed gedaan heeft of iets bereikt heeft waar het trots op mag zijn, hoe klein ook. Dat is goed voor de sfeer en voor het zelfvertrouwen van je kind, zonder dat je hoeft te overdrijven.

Gewenst gedrag hoeft niet altijd beloond te worden
Belonen is goed, maar doe het pas als het kind zich op de gewenste manier heeft gedragen, zo kan het zijn ouders niet omkopen. Anderzijds kan een kind leren dat het ook dingen moet doen die niet leuk zijn en dat het niet automatisch wat krijgt als het iets goed doet.

Ongewenst gedrag
Ongewenst gedrag kun je het best stoppen door het kind even apart te zetten. Zo kunnen ouder en kind tot rust komen. Twee à drie minuten zijn al voldoende. Zet daarna ook echt een punt achter de kwestie en ga niet eindeloos herkauwen! De boodschap is heus wel aangekomen en het kind kan weer verder.

Straf
Welke straf je ook geeft, doe het nog dezelfde dag. Bedenk korte, uitvoerbare straffen die niet veel inspanning vergen. Op maandag een logeerpartij verbieden die pas in het weekend zal plaatsvinden, garandeert je dat je kind de hele week kan klieren, het heeft immers niets meer te verliezen! Bovendien gaat het weekend vaak alsnog door omdat je dan je eigen uitje gepland hebt. Vraag niet: waarom ben je zo vervelend? Vraag liever: wat heb je gedaan en hoe zou het anders kunnen?

Bijsturen
Verander ongewenst gedrag in gewenst gedrag door duidelijk te vertellen wat je kind wél mag doen. Zo bied je het een concreet alternatief. Zit niet constant overal bovenop, maar kies die dingen uit die je echt niet goed vindt.

Imiteren
Besef dat je kind zich aan je spiegelt. Het imiteert je. Dat geldt niet alleen voor positieve dingen als aardig zijn voor iemand, lekkers delen en je speelgoed opruimen, het geldt evenzogoed voor ruziemaken, vloeken en schreeuwen, etc. Dus: geef als ouders het goede voorbeeld!

Hulp

Kom je er met bovenstaande tips toch niet uit en denk je dat jullie hulp kunnen gebruiken, overweeg dan eens een opvoedcursus. Je praat dan met andere ouders met vergelijkbare opvoedproblemen en kunt ervaringen uitwisselen. Bovendien kan een opvoedspecialist je helpen met een gerichte blik te kijken naar de terugkerende problemen binnen jullie gezin. Dat kan heel verhelderend werken. Met een paar sessies kom je een heel eind en kun je het verder zelf.

© 2009 - 2025 Stine, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Vanaf 2021 is InfoNu gestopt met het publiceren van nieuwe artikelen. Het bestaande artikelbestand blijft beschikbaar, maar wordt niet meer geactualiseerd.

Bronnen en referenties

Inleidingsfoto: Unsplash, Pexels

Reacties

Lesbisch Stel Met Zoon, 01-11-2011
Mijn vriendin en ik hebben altijd ruzie over de opvoeding van ons (haar) 5 jarige zoontje.
het is nu zo erg en zo vaak dat onze relatie er aan onderdoor lijkt te gaan.
ik weet dat ik wat toegeeflijker moet zijn en minder op onze zoon moet letten,
maar als hij brutaal is of gewoon iets anders doet dan hem gezegt word kan je dat toch ook niet zomaar laten gebeuren lijkt me?

mijn vriendin laat hem in mijn ogen veel te vaak en veel te ver gaan.
ik zelf daarintegen ben consequent maar miss te oplettend en te streng/hard?

ik denk te zien dat onze zoon met traantjes zijn moeder om de tuin leid, waarop ik probeer in te grijpen (zodat hij niet leerd dat je eerst stout doet, vervolgend gaat huilen en lekker op schoot vertroeteld word).
dit ingrijpen moet ik denk ik niet doen, maar naar mijn mening word het geen leuk mensje op deze manier en als ik mijn vriendin dat probeer uit te leggen word alles terug gekoppeld op dat ik te streng ben, dat hij TE perfect moet zijn, dat andere kinderen erger zijn en dat hij niet anders ziet op school.

ik vind niet omdat hij miss verkeerde dingen ziet op school hij ook maar slecht gedrag mag gaan vertonen.
mijn normen en waarden veranderen er niet door.
en ja, idd ik ben streng!, en ja idd miss moet hij te veel?

verder vind mijn vriendin dat ik altijd gelijk wil hebben (ik zelf vind dat ik pas spreek als ik weet dat ik gelijk heb, op een enkele keer na).
ik weet hoe dat klinkt, maar 9 van de 10 x hoor ik achteraf ja je had wel gelijk.
alleen in de opvoeding dus niet (omdat mijn vriendin niet ziet wat er gebeurd en wat ze hem leerd denk ik).

ik zal voor de duidelijkheid wat voorbeelden noemen.
1.
toen onze zoon net naar school ging wilde hij niet dat mijn vriendin en ik weg zouden gaan.
dus huilen, huilen, huilen.
naar mijn mening (en ja, ik vind dat ik gelijk heb) moet je als ouders toch kort en duidelijk afscheid nemen en gaan.
niet blijven hangen, niet blijven troosten want dat maakt het voor het kind alleen maar moeilijker en het leerd het kind het zelfde te doen de dag erna, want mamma blijft langer.
2.
mijn vriendin roept onze zoon voordat hij naar school moet, kom we gaan even je haar doen.
hij loopt lachend de andere kant uit (doet hij vaker).
helaas voor hem liep hij regelrecht in mijn armen waarop ik hem resoluut naar zijn moeder breng (volgens mijn vriendin was ik te streng en had ik rustig met hem moeten praten).
mijn mening is (en ja, ik vind dat ik gelijk heb) dat ik niet met hem hoef te praten, omdat de opdracht duidelijk en niet moeilijk was.
3.
standaard voor het slapen gaan is onze zoon ineens diep verdrietig.
meestal verteld hij dan dingen die op school gebeurd zijn.
we bieden hem overdag, na school altijd de kans om hierover te praten.
naar mijn mening is zijn verdriet hierin wel echt, maar moet hij leren dit niet voor het slapen gaan te uiten.
ik vind dat hem dan gezegt moet worden, morgen kunnen we het hier over hebben, nu ga je lekker slapen.
4.
onze zoon kan nogal eens reageren met zinnen als:
nou dan doe ik het helemaal niet meer.
of dat weet je toch wel (als het gaat over iets dat hij denkt of voelt en over iets dat wij dus niet weten) hierna wilt hij dan ook niet vertellen wat wij dan zouden moeten weten.
of dan ga ik wel ergens anders wonen.
of ik vind jullie niet lief.

dat soort zaken, daarvan weet ik zelf niet hoe er mee om te gaan.
ik vind dat als wij hem iets vragen hij gewoon antwoord kan geven.
ik vind het ongehoord dat een kind van 5 zegt: dan ga ik wel ergens anders wonen.

hoe dan ook, ik hoop op een spoedig antwoord!
bvdReactie infoteur, 07-11-2011
Beste Chantal,
Ik ben geen psycholoog maar zal met mijn gezonde boerenverstand proberen je te antwoorden.
Opvoeden doe je samen! Daarover moet je met je vriendin duidelijk afspraken maken. Dat is niet alleen essentieel voor de opvoeding, maar ook voor jullie relatie, en voor die met jullie zoon. Dat lukt niet met een of twee gesprekken of afspraken, daar moet je aan blijven werken, want steeds, gedurende de hele opvoeding, zullen zich nieuwe kwesties voor doen. In eerste instantie is het dus heel belangrijk dat je vriendin dit belang ook inziet en er samen met jou aan wil werken. Anders kun je je afvragen hoe ze jullie relatie ziet.
Voor het kind is het heel belangrijk dat zijn ouders consequent zijn en een lijn trekken, anders raakt het in de war. Een kind heeft houvast nodig. Wat jullie zoon doet is zijn grenzen opzoeken: hoever kan hij gaan om zijn zin te krijgen, wat mag en wat niet? Dat is heel normaal, het is een leerproces. Als ze de kans krijgen spelen ze beide ouders tegen elkaar uit. Die kans moet je hem dus niet geven, anders heb je straks pas echt onhandelbare problemen.
Besef dat je met een kind van doen hebt. Schrik dus niet van boude uitspraken, een kind moet leren met problemen om te gaan, als hij niet weet hoe, wordt hij onhandelbaar en zegt emotionele dingen die je niet zo zwart/wit moet nemen. Leer hem dus rustig hoe het wel moet, en wees daarin heel duidelijk, alletwee! Maak geen ruzie waar het kind bij is, ook dat schept verwarring. Kinderen houden van duidelijke regels, vrijheid is veel te moeilijk voor ze en kunnen ze alleen aan binnen een duidelijk afgebakend gebied. Bedenk dus samen met je vriendin hoe je het best samen de problemen kunnen aanpakken. Kom je daar niet alleen uit, schakel dan een professionele therapeut in.