Vijf tips om je overprikkelde hooggevoelige kind te helpen

Hooggevoelige kinderen vallen vaak op omdat ze 'anders' zijn. Dit is te merken aan hun gedrag, hun denken en leerstijl. Als deze kinderen niet goed met deze karaktereigenschap omgaan, is de kans groot dat ze daar last van krijgen. Met als gevolg een woedeaanval, huilbui, buik- of hoofdpijn. Dit gedrag wordt veelal door de omgeving als moeilijk ervaren. Terwijl het kind het moeilijk heeft en hulp nodig heeft. Als je weet waardoor een hooggevoelig kind dit gedrag vertoont, kun je een hooggevoelig kind met een aantal simpele tips al helpen.

• Hoe weet je of je kind hooggevoelig is?
• Overprikkeling
• Des te meer je weet, des te beter je je kind kunt helpen
• Hulp

Hoe weet je of je kind hooggevoelig is?

Als je kind snel schrikt of sterk reageert op harde geluiden of felle lichten, labeltjes in kleding en andere prikkels dan is de kans groot dat je kind hooggevoelig is. Bij deze kinderen verloopt de verwerking van prikkels complexer en intenser. Hooggevoeligheid is een eigenschap en geen stoornis. Het is iets waar je mee wordt geboren. Vaak hebben één van of beide ouders het ook. Het kan ook een generatie overslaan. Wil je weten of je kind hooggevoelig is? Doe dan de test van Elaine Aron.

Overprikkeling

Doordat kinderen die hooggevoelig zijn veel opmerken, kunnen zij als er veel om hen heen gebeurt, overprikkeld raken. De hersenen krijgen dan ineens heel veel informatie te verwerken. Denk bijvoorbeeld aan school, in de klas.

Met als gevolg:

• Boosheid, een woedeaanval of een huilbui
• Lichamelijke klachten als hoofd- of buikpijn
• Stress
• Slecht kunnen concentreren
• Snel vermoeid raken
• Snel geïrriteerd raken
• Afwezig zijn

Ook kinderen zonder de eigenschap hooggevoeligheid, kunnen overprikkeld raken. Iedereen heeft weleens momenten waarop indrukken harder binnenkomen. Als je vermoeid bent, ben je daar al gevoeliger voor. Alleen is dat punt van overprikkeling bij hooggevoelige kinderen sneller bereikt.

Des te meer je weet, des te beter je je kind kunt helpen

In iedere fase in je leven doe je de dingen naar beste kunnen, met de kennis en vaardigheden die je op dat moment hebt. Dat geldt ook voor de opvoeding en begeleiding van je kind. Als hooggevoelige kinderen opgroeien zonder kennis van hun bijzondere karaktereigenschap, dan lopen ze een grote kans om een stukje van hun eigen persoonlijkheid te verliezen, een laag zelfbeeld te ontwikkelen en hebben ze steeds weer moeite met het omgaan met alledaagse situaties. Als ouder of verzorger van een hooggevoelig kind kun je hier iets aan doen. Des te meer je weet over hooggevoeligheid, des te beter je je kind kunt helpen. Daarom deze 5 tips:

Breng de (hoog)gevoeligheid van je kind in kaart

Belangrijk om te weten is hoe gevoelig je kind is en op welke vlakken. Je kunt daarvoor de test maken van Elaine Aron. Als je kind een lage score heeft, dan wil dat niet zeggen dat je kind niet gevoelig is. Kijk dan of er ook punten zijn die eruit springen. Zo’n test is een richtlijn. Het gaat erom wat jij ziet bij je kind en ervaart en hoe je daarmee omgaat.

Eerste hulp bij een overprikkeld kind

Een woedeaanval of een huilbui kan een ontlading van overprikkeling zijn. Ontzeg een kind zijn emoties dus nooit. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat hij of zij anderen pijn doet. Je kunt je kind helpen door erover te praten. Het is wel belangrijk dat een kind zich veilig voelt. Veroordeel het gevoel van je kind daarom niet. Luister naar hem of haar en erken wat er is. Als je kind overprikkeld is, dan kan hij of zij dat op verschillende manieren kwijtraken. Dit kan door te stampen, te rennen, te tekenen of krassen. Ieder kind heeft zijn of haar eigen manier daarvoor. Probeer erachter te komen wat voor jouw kind werkt.

Voorkom overprikkeling

Beter is om overprikkeling te voorkomen. Het is daarom goed om te weten waardoor jouw kind overprikkeld raakt. Oorzaken van overprikkeling kunnen zijn: (harde) geluiden, fel licht, school, labeltjes in kleding et cetera. Als je dat weet, kun je daar namelijk wat aan doen. Door bijvoorbeeld even naar het toilet te gaan en de rust op te zoeken. Je polsen met koud water af te spoelen. Je kan ook een ademhalings- of ontspanningsoefening doen. Verder is de plek in de klas ook belangrijk. Wat voor de één werkt hoeft niet voor de ander te werken. Kijk naar een oplossing waar jouw kind baat bij heeft.

Structuur en grenzen

Voor hooggevoelige kinderen is structuur extra belangrijk. Zoals op tijd naar bed gaan. De prikkels die ze op een dag te verwerken krijgen, kosten hen veel energie. Denk bijvoorbeeld aan school. Ben je vermoeid, dan is de kans op overprikkeling groter. Ook is het handig dat kinderen hun eigen grenzen leren ontdekken, zodat ze zelf weten en voelen wanneer ze even tot rust moeten komen.

Focus je op de mooie kwaliteiten van je kind

Van welke kwaliteiten van je kind geniet je? Belangrijk is om je te focussen op het positieve. Want wat aandacht krijgt, groeit. Deze kwaliteiten kunnen goed van pas komen in lastige situaties. Het mooie is dat je je kwaliteiten in kunt zetten om de dingen die je nog niet zo goed kunt, te leren. Kinderen die gevoelig zijn kunnen over het algemeen goed visualiseren, dus ergens in hun hoofd een voorstelling van maken. Als zij overprikkeld dreigen te raken, kunnen ze zich goed ontspannen door een visualisatieoefening te doen.

Hulp

Het kan zijn dat het je niet lukt om je kind zelf te begeleiden. Een kindercoach die gespecialiseerd is in hooggevoeligheid kan jou en je kind dan helpen om de stappen te zetten die nodig zijn. Samen kijken jullie naar een oplossing voor de hulpvraag. De coach heeft hier verschillende tools voor. Dit doet hij of zij niet alleen door te praten, maar ook door spel- en creatieve werkvormen in te zetten. Het doel is dat je kind leert hoe hij of zij zelf om kan gaan met datgene waar hij of zij last van heeft en dat jij je kind hierin kunt begeleiden, zodat er weer meer rust en harmonie komt in je gezin.