Financiële verantwoordelijkheid bij jonge kinderen

Steeds meer jongeren raken in de schulden nog voor ze 25 jaar oud zijn. Veelal is dat omdat ze de waarde van geld niet begrijpen en meer uitgeven dan er binnenkomt. Ze willen een bepaalde levensstijl aanhouden die niet bij hun financiële situatie past (veel uitgaan, dure telefoons, etc.). Hierdoor wordt het steeds meer een must om kinderen al van jongs af aan te leren met geld om te gaan en hier verantwoordelijkheid mee op te bouwen.

Praten over geld met je kind

Vanaf de leeftijd van vier jaar zou je een gesprek met je kind kunnen beginnen over geld. Meestal begint je kind op deze leeftijd vanzelf om dingen te vragen, vooral voor een verjaardag, kerst of Sinterklaas.

Één duur cadeau of meerdere goedkope cadeaus

Maak je kind duidelijk dat het ene cadeau meer geld kost dan het andere en dus goed moet denken over wat het wil hebben. Als een cadeau duur is, dan zul je moeten aangeven dat het in dat geval ook bij dat ene cadeau blijft in plaats van dat je kind dan meerdere kleine/goedkope cadeaus krijgt. Stel voor jezelf ook een logische limiet in wat je aan cadeaus voor je kind wilt uitgeven in dit geval. Je kind zal dan moeten beseffen dat er een limiet is aan wat hij/zij voor speciale gelegenheden aan cadeaus kan verlangen.

Kopiëren van gedrag

Kinderen kopiëren het gedrag van de ouders, wat betekent dat als je het goede voorbeeld geeft, je kind dit zal overnemen. Ga je zelf roekeloos met geld om of ben je juist te zuinig met geld, dan zal je merken dat je kind dit gaat overnemen. Het zal bijvoorbeeld of veel cadeaus gaan vragen of juist te weinig (en dit ook naar anderen toe). Kies hierbij de gulden middenweg, er is niets mis met het goed overdenken van aankopen, maar af en toe mag je jezelf of een ander ook wel trakteren.

Reclames

Vaak worden kinderen door reclames beïnvloedt en realiseren zich niet dat wat wordt geadverteerd, meestal mooier lijkt dan het is (vanaf een jaar of 8 /9 beginnen ze pas door te krijgen dat reclame niet altijd waarheid is). Praat daarom met je kind over reclames en wat voor effect het op je kind heeft. Als het bijvoorbeeld iets wil hebben na het zien van een reclame, vraag dan waarom het precies datgene moet zijn en niet iets anders. Leg uit dat reclames niet altijd kloppen met de werkelijkheid. Misschien herinner je zelf nog hoe je was vroeger en hoe je ook iets wilde van de reclame wat toch niet zo goed of mooi bleek te zijn. Dit kun je je kind dan vertellen als voorbeeld. Je kind zal zich dan realiseren dat het eerst bij zichzelf moet nadenken of zij/hij inderdaad dat speelgoed wil hebben.

Oefenen / spelend leren met geld

Er zijn een aantal dingen die je met je kind kunt ondernemen/oefenen zodat het leert hoe geld eruit ziet, wat het waard is en hoe wij er in de dagelijkse gang van zaken mee om gaan.

Winkeltje spelen

Elk kind vindt het leuk om winkeltje te spelen. Met allerlei boodschappen naar de kassa om af te rekenen. Je kunt dan met je kind oefenen in het tellen van geld en het principe van wisselgeld leren. Je kunt ook op verschillende manieren laten betalen, zoals met pinpas of contant. Wil je het een stapje verder doen, dan kun je gebruik maken van echt geld (muntjes). Je kunt dan ook oefenen met de verschillende soorten en maten van de muntjes die er in omloop zijn zodat je kind ze leert herkennen.

Zelf betalen

Ga je iets (kleins) kopen? Laat je kind het product zelf afrekenen aan de kassa. Doe dit met contante en kleinere bedragen. Nog beter als er wisselgeld gegeven moet worden. Je kunt dan eventueel uitleggen wat er betaald is en wat er aan wisselgeld is teruggegeven.

Betrekken

Betrek je kind wat meer bij de aankopen die je doet. Wanneer je bijvoorbeeld iets met korting of in de aanbieding koopt, bereken samen de korting en waarom je bepaalde producten in de aanbieding koopt. Wat is het verschil tussen het ene en het andere merk?

Zakgeld

Vanaf een jaar of zes kun je je kind zakgeld geven. Dit hoeft niet veel te zijn, het gaat ook om het besef dat hij/zij voor het ene speelgoed langer spaart dan voor het andere speelgoed, en dat het soms lang duurt voordat er genoeg gespaard is voor een bepaald speelgoed. Je kunt bijvoorbeeld een doorzichtige spaarpot kopen zodat je kind de muntjes die het spaart kan zien en het steeds meer ziet worden. Wanneer je kind wat ouder is kun je het zakgeld eventueel verhogen, maar stel er dan ook iets tegenover. Bijvoorbeeld zijn/haar kamer opruimen, het afruimen van de tafel of afwassen. Je kunt ook wat klusjes verzinnen waarbij je kind wat extra’s kan verdienen, zoals de auto wassen of onkruid verwijderen in de tuin. Zo leren ze onbewust dat ze met werken geld kunnen verdienen. Langzaam aan zal je kind zich dan gaan realiseren dat het geld eerst verdiend moet worden voordat het uitgegeven kan worden.