Stappenplan voor coaching aan leiderschapsteam

Het is belangrijk dat vrijwilligers structureel en vitaal het jongerenwerk kunnen blijven en willen doen zonder dat er stagnatie optreedt. De motivatie van de werkers speelt daarbij een grote rol. Coaching kan hierbij van grote waarde zijn. Door coaching worden verschillende competenties behandeld die van belang zijn om leiding te geven aan een team. De basis van de coach moet 'passie' zijn. Ontbreekt de passie dan zullen de vaardigheden niet goed aangeleerd kunnen worden. Vervolgens komt het aan op motivatie en talenten. Bij het coachen van een team is het voor de coach of leider goed om zich ervan bewust te worden dat de kracht bij de teamleden ligt. De coach moet werken aan een vorm van persoonlijk leiderschap om zich ook bewust te worden van de verantwoordelijkheid van elk teamlid. De leider vervult een leidende rol maar dat betekent niet dat hij de anderen op sleeptouw met nemen.

Jeugdleiderteam

Om goed jeugdwerk in de gemeente op te zetten kan er een jeugdleiderteam worden gevormd. Dit team bestaat uit jongerenwerkers die aandacht gaan geven aan jongeren van de gemeente. Het is belangrijk dat het team structureel en vitaal het jongerenwerk kan blijven en willen doen zonder dat er stagnatie optreedt.

Motivatie

De motivatie van de werkers speelt daarbij een grote rol. Wanneer er geen motivatie is kunnen er belemmeringen in het teamproces ontstaan. Er zijn helaas niet weinig gemeenten die een groot verloop aan vrijwilligers hebben. Om dat te voorkomen is het goed om een coach aan te stellen die het team en de individu begeleidt. De coach doet dit d.m.v. een coachingsplan waarbij hij de werker / team bewust maakt van zijn grenzen zonder het enthousiasme te doven.

Gaven en talent

Elk mens heeft zo zijn eigen talenten en gaven. Dit model wil daar volop gebruik van maken. Hoe meer zicht wij hebben op deze gaven hoe meer wij deze gaven kunnen ontplooien. Coaching zorgt er voor dat leidinggevenden hun gaven zoveel mogelijk benutten ten opbouw en groei van de gemeente.

Definitie van coachen

Definitie van coaching is:
Coaching is een vorm van directe begeleiding om het functioneren van de leidinggevende te optimaliseren door middel van voortdurende zelfreflectie op het eigen handelen zonder de verantwoordelijkheid over te nemen.

Toerusting van de coach

De coach hoeft geen professionele achtergrond te hebben maar er worden wel enkele belangrijke vaardigheden van hem/haar verwacht. De gemeente is ervan bewust om ook daarin tegemoet te komen en geeft de mogelijkheid om de voornaamste vaardigheden aan te leren in een interne training door een gastdocent.

Onderscheid

Wat betreft de inhoud van de begeleiding door de coach moet er onderscheid gemaakt worden tussen de begeleiding van de vrijwilliger m.b.t. zijn functioneren en de concrete begeleiding met het structureren van bijvoorbeeld de opzet van een catechese. De coach is er vooral voor de begeleiding van het functioneren waarbij motivatie, benutten en uitbouwen van gaven van belang zijn. De begeleiding op het activiteitenvlak zoals de vraag -hoe zet ik een spelavond in elkaar- hoort bij het overleg wat gedaan wordt met medeteamleden.

---

Coachingsplan

Het coachingsplan bestaat uit vijf fasen met in totaal elf gesprekken. Elke fase bestaat uit een of meerdere gesprekken.

1e fase Intake

• Doelen van het intakegesprek duidelijk krijgen
• De motieven van de vrijwilliger
• Opleidingsachtergrond, werk- en levenservaring
• Taakomschrijving
• Informatie over begeleiding
• Afronding gesprek

2e fase: Afstemming op motieven, behoeften, gaven en leerstijlen

De tweede fase bestaat uit vijf gesprekken.

2e gesprek

• Hoe de start is geweest met het werk
• Hoe ze het werk ervaren, wat goed en wat minder goed ging
• Hoe de samenwerking is met de anderen van het team
• Welke voldoening beleven ze wel of niet aan het werk
• Terugblik op gegevens uit de intake

3e gesprek

• Hoe de voortgang is en welke voldoening het werk geeft
• Wat gaat goed en wat gaat minder goed
• Welke leerpunten zijn er te bespreken?
• Kwaliteiten en valkuilen bespreken
• Taak van de coach: verhaal van vrijwilliger expliciteren, concretiseren, reflecteren, problematiseren en generaliseren.
• Mogelijk adviezen geven

4e (groeps)gesprek met alle beginners

• Terugblik eerste seizoen
• Terugkoppeling leerpunten, wat gehaald, wat niet?
• Uitwisseling ervaringen
• Welke toerusting is nodig?

5e groepsgesprek in de vorm van een toerustingsavond

Eventueel deskundige inhuren om toerusting te geven op gebieden waar nodig of verwijzen naar toerustingavonden / cursussen

3e fase Motivatie en professionalisering

6e groepsgesprek

• Evalueren toerustingavond, wat mee gedaan?
• Hoe is de start geweest?
• Hoe is de tijdsinvestering?
• Voldoening in het werk?
• Inventarisatie knelpunten
• Uitleg wat intervisie is

7e groepsgesprek

• Terugblik seizoen
• Inventariseren welke toerusting nodig is

8e groepsgesprek

• In de vorm van een toerustingavond (mei) (dezelfde als in de 2e fase):
• Eventueel deskundige inhuren om toerusting te geven op gebieden waar nodig of verwijzen naar toerustingavonden of trainingen.

4e fase: reorganisatiefase

9e Groepsgesprek

• Met team in de vorm van intervisie
• Zonder coach

10e Groepsgesprek

• Met team in de vorm van intervisie
• Zonder coach
• Elk jaar 2 intervisiebijeenkomsten

5e fase Exit-gesprek

Alleen als het geen tussentijdse stop is vindt dit gesprek plaats. Aandachtspunten zijn:

• Terugblik op het werk
• Motieven om te stoppen
• Gesignaleerde knelpunten
• Eventuele adviezen aan achterblijvers