Toeslag onregelmatig werk tijdens vakantie en verlof
In de zorg, maar ook in andere sectoren, kunnen werknemers aanspraak maken op een toeslag voor onregelmatig werk. Maar heeft men ook recht op zo’n toeslag tijdens vakantie en verlof? Welnu, werknemers die uitsluitend nachtdiensten draaien hebben tijdens periodes van vakantie of verlof niet alleen recht op basissalaris, maar ook op de onregelmatigheidstoeslag (ORT). Dat was in 2015 de uitspraak door een Haagse rechter in een vordering die was aangespannen door een ziekenhuismedewerker. Maar in hoeverre zijn claims in de zorg terecht als men slechts incidenteel onregelmatig werk verricht? Interessant in dat verband is dat de CAO voor ziekenhuispersoneel vanaf 2015 standaard een toeslag voor onregelmatig werk in vakantieperiodes kent, ook al draait men slechts incidenteel nachtdiensten. Er wordt dan een gemiddeld ORT-percentage van de laatste maanden gehanteerd.
Inhoud
Wat is onregelmatigheidstoeslag (ORT)
Werknemers die op onregelmatige tijden werk moeten verrichten komen in aanmerking voor een toeslag bovenop hun basisloon. Soms is dat een vaste vergoeding, soms wordt die afhankelijk gesteld van het aantal gewerkte uren. En de hoogte van het uurloon kan weer variëren naar gelang het moment dat de diensten worden gedraaid: gedurende de avond, de nacht of in het weekend. Doorgaans zijn in de CAO nadere regels daarover opgesteld.
Nabetaling van meerdere duizenden euro's aan ORT
Niet alleen ziekenhuispersoneel is gebaat bij doorbetaling van de ORT tijden vakantie en verlof, begin 2017 was ook in de CAO voor thuiszorg en verpleeghuizen standaard opgenomen dat werknemers tijdens vakantie en verlof onregelmatigheidstoeslag kregen. De afspraken golden met een terugwerkende kracht van 5 jaar. De betrokken medewerkers konden zich verheugen op een nabetaling van meerdere duizenden euro's bruto.
Meerdere rechtszaken voor geld waarop men recht heeft
Zoals hiervoor al opgemerkt werd de gewijzigde opstelling van werkgevers over doorbetaling van ORT tijdens vakantie en verlof, in gang gezet door een vonnis in 2015 door het kantongerecht in Den Haag. Het betrof een vordering van een werknemer in de zorg die 5 jaar lang alleen in nachtdienst werkte. Voor de gewerkte uren ontving hij een onregelmatigheidstoeslag (ORT ). Maar was hij met vakantie of verlof, dan werd die ORT niet uitbetaald. De werknemer claimde bij de rechter dat zijn werkgever de ORT ook tijdens vakantie- en verlofperioden had moeten uitbetalen. Hij vorderde daarom over vijf jaar achterstallige toeslag over bedoelde vakantie- en verlofperioden. Hij refereerde daarbij aan een uitspraak door het Europese Hof van Justitie.
Recht op toeslag zonder dat daadwerkelijk arbeid wordt verricht
Daarbij ging het om een rechtszaak die al in 2011 was aangespannen door een piloot van British Airways. De man stoorde zich aan het feit dat hij maandelijks een toeslag voor werk tijdens onregelmatige uren ontving, met uitzondering van de periode dat hij vakantie had. Hij vond dat hij ook in die periodes recht op zijn toeslag had omdat die een vast bestanddeel van zijn basissalaris waren. Ook al werd tijdens die vakantie-uren geen arbeid verricht. Het Europese Hof van Justitie wees de vordering in 2013 toe en dat bleef niet zonder gevolgen.
Massaal vorderingen bij werkgevers ingediend
Gesteund door de uitspraken in voornoemde rechtszaken hebben medewerkers in de zorg massaal vorderingen voor door- of nabetaling van de ORT ingediend bij hun werkgever. Ook hebben vakbonden (proef)procedures in meerdere sectoren in gang gezet. Op die manier wilde men achterhalen hoe andere rechters met de ORT-problematiek zullen omgaan. Uiteraard is ‘werkend Nederland’ benieuwd of de uitspraak van de rechter in Den Haag de 'nieuwe gedragslijn' in de rechtspraak wordt. Indien ja, dan heeft dat uiteraard grote financiële repercussies voor werkgevers in de zorg. Ziekenhuizen en andere zorginstellingen zijn hun personeel mogelijk miljoenen euro's aan (ORT) schuldig. Voor de hele sector kan het gaan om achterstallige betalingen van vele tientallen miljoenen euro’s. En dat dan nog afgezien van de permanent hogere loonkosten waarmee werkgevers in de toekomst blijvend geconfronteerd zullen worden.
ORT in andere sectoren die 24 uur per dag operationeel zijn
Uiteraard zijn er tal van andere sectoren waar men '24 op 7' operationeel moet zijn zijn. Denk bijvoorbeeld aan sectoren als:
- beveiliging;
- personenvervoer;
- politie;
- brandweer.
Ofschoon de ORT-problematiek bij een aantal van die sectoren al goed geregeld is, geldt dat nog niet voor politie en NS. Zelfs werknemers die in ploegendienst in fabrieken werkzaam zijn, kennen het probleem niet. Daar wordt werk tijdens onregelmatige uren gewoon betaald.