Schoolmaatschappelijk werk in Rotterdam

De werkdruk van leerkrachten is hoog en daarnaast beschikken leerkrachten niet altijd over de benodigde deskundigheid om snel te kunnen reageren op de problemen van kinderen. De schoolmaatschappelijk werker speelt een belangrijke rol op scholen. Een rol die belangrijk kan zijn voor de verdere ontwikkeling van het kind. Spijbelen, taalachterstand en vroegtijdige schoolverlating is aan de orde van de dag. Schoolmaatschappelijk werk in Rotterdam.

Wat is schoolmaatschappelijk werk?

Als kinderen problemen hebben, kan dat negatieve effecten hebben op hun leermogelijkheden, maar ook op hun persoonlijke en sociale ontwikkeling. Bij problemen die samenhangen met de thuissituatie of de opvoeding kan het schoolmaatschappelijk werk ingeschakeld worden.

Het schoolmaatschappelijk werk biedt ondersteuning en consultatie aan docenten bij het begeleiden van leerlingen. Het belangrijkste kenmerk is de intensieve samenwerking met de school.

Schoolmaatschappelijk werk is maatschappelijk werk met als vindplaats de scholen. Er is in onze samenleving een aantal factoren, dat maakt dat scholen steeds vaker geconfronteerd worden met leerlingen die problemen hebben. Die factoren zijn onder andere de toenemende individualisering, minder sterke sociale familieverbanden, meer gebroken gezinnen, lange werkloosheid en de steeds hogere eisen die aan het persoonlijk en maatschappelijk functioneren worden gesteld. Schoolmaatschappelijk werk is er voor kinderen met problemen op school, maar ook de thuissituatie kan erbij een rol spelen.
Bij het analyseren van de problemen kijkt de schoolmaatschappelijke werker zowel naar het kind zelf, naar de ouders en de school en hoe die elkaar beïnvloeden. Hij of zij gaat met alle drie het gesprek aan en zoekt samen met hen naar oplossingen. De schoolmaatschappelijk werker vraagt eerst toestemming aan de ouders om met het desbetreffende kind te werk te gaan.
Soms schakelt de school maatschappelijk werker daarbij de hulp van anderen in.

Het doel van schoolmaatschappelijk werk

Doel van het schoolmaatschappelijk werk is het voorkomen van ernstige problematiek, schooluitval en op een positieve manier bijdragen aan de ontwikkeling en de schoolcarrière van het kind. Het schoolmaatschappelijk werk houdt zich dan ook bezig met hulpverlening aan het schoolgaande kind, maar ook aan de ouders in hun rol als opvoeders. Dit gebeurt zowel direct –in een situatie waar hulp aan het kind zelf wordt verleend- als indirect, in welk geval ouders en leerkrachten daadwerkelijk betrokken worden bij de hulpverlening. Indien nodig worden leerlingen doorverwezen naar andere vormen van hulpverlening. Het doel van het schoolmaatschappelijk werk is in een zo vroeg mogelijk stadium signaleren, problemen onderkennen bij kinderen of gezinnen om zodoende erger te voorkomen. Daarnaast wil zij onderwijsachterstanden bestrijden en leervoorwaarden optimaliseren.

Taken van het schoolmaatschappelijk werk

Op deze snijvlakken komt het schoolmaatschappelijke werk in beeld. Haar hoofdtaak is het bieden van hulp aan kind en ouder, de oorzaken van een probleem zoeken en bijdragen aan het vinden van een oplossing, daar waar de school niet in de noodzakelijke deskundigheid kan voorzien. Bovendien is de inzet van het schoolmaatschappelijk werk bedoeld om de professionaliteit van leerkrachten en intern begeleiders te verbreden en de leerlingenzorg van de school te verrijken.
De taak van het schoolmaatschappelijk werk is tweeledig: enerzijds preventief (het oplossen van kleine en voorkomen van grotere problemen), anderzijds het uitvoeren van beperkte hulpverlening en inschakelen van geëigende instanties, zoals Bureau Jeugdzorg etc.

Waarom schoolmaatschappelijk werk?

De jongeren hebben het niet gemakkelijk in Rotterdam, vooral op school komen ze in aanmerking met waarden, normen en gedragsregels van andere culturen. Ruim tweederde van de bewoners in Delfshaven is van allochtone afkomst. Hierdoor kunnen jongeren hun evenwicht verliezen, waardoor hun prestaties op school achteruit gaan, hun interesse op school kan dan afnemen waardoor ze een afkeer voor school krijgen en zich meer aangetrokken gaan voelen door groepen op straat, dit heeft tot gevolg dat het spijbelen toeneemt en de opleiding niet wordt afgemaakt. Het gevolg hiervan op grote termijn is dat ze een laaggeschoold zijn en hierdoor in aanmerking zullen komen voor een laagbetaalde baan.

Kinderen maken niet alleen deel uit van de wereld en van de school, maar ook van de wereld thuis, van het gezin waarin hij opgroeit, de buurt waarin hij woont en de kinderen waarmee hij speelt. Het kind beweegt zich dagelijks tussen die verschillende werelden en men raakt er steeds meer van overtuigd dat die werelden elkaar beïnvloeden. De scholen zijn geneigd bij gedragsproblemen van de leerlingen de ouders aan te spreken, de ouders vinden dat de verantwoordelijkheid van het gedrag van hun kind op school óók de verantwoordelijkheid van de school zelf is. Ook is gebleken dat ouders vaak niet op komen dagen bij bijvoorbeeld gesprekken met leraren over hun kind. Dit komt dan onder andere doordat de ouders van buitenlandse kinderen onvoldoende kennis hebben van het Nederlandse onderwijssysteem, waardoor zij hun kinderen niet goed kunnen helpen bij het maken van de juiste keuzes in bijvoorbeeld het voortgezet onderwijs. Dat heeft als gevolg dat het moeilijker voor een school wordt om de problemen op te lossen.

Scholen worden gezien als belangrijke verblijfplaats voor jeugdigen, omdat het zo’n vertrouwelijke plaats is, waar signalen van psychosociale problematiek zich manifesteren. Door het maatschappelijke werk naar de scholen te brengen, kan vroegtijdiger onderkenning en ondersteuning van leerlingen plaatsvinden. Hierdoor kan voortijdig schoolverlaten worden voorkomen.