Het waardenspel - voor een doelgericht leven

Er zijn verschillende manieren om erachter te komen wat je echt belangrijk vindt in het leven. Een leuke manier is om dit spelenderwijs te doen met behulp van een waardenspel. Dit waardenspel kan ook gebruikt worden om een ander beter te leren kennen of om erachter te komen hoe anderen over jou denken. Hieronder staat beschreven wat een waardenspel is en worden tips gegeven over het gebruik van een waardenspel. Tenslotte staat beschreven op welke manier je zelf een waardenspel kunt vormgeven.

Wat is een waardenspel?

Een waardenspel is een spel dat je alleen kan spelen of met anderen. Het bestaat uit een hoeveelheid kaartjes waarop verschillende waarden staan beschreven, zoals verantwoordelijkheid, humor, betrokkenheid, optimisme, etc.
Door het spelen van een waardenspel kun je erachter komen wat jijzelf of een ander echt belangrijk vindt in het leven. Door te onderzoeken wat voor jou de belangrijkste waarden zijn, kun je jezelf doelen stellen die daarbij passen. Je kunt de keuzes die je maakt in je leven afstemmen op wat je écht belangrijk vindt en op wat je echt wilt.
Er zijn verschillende manieren om het waardenspel te spelen, afhankelijk van het doel dat je ermee hebt.

Jezelf beter leren kennen met behulp van een waardenspel

Om jezelf beter te leren kennen kun je het waardenspel alleen spelen of met één of enkele bekenden. Als je het waardenspel alleen speelt, dan selecteer je voor jezelf de kaartjes met waarden in drie groepen: waarden die je echt belangrijk vindt, waarden die je een beetje belangrijk vindt en waarden die je onbelangrijk vindt. Vervolgens bekijk je de kaartjes die je echt belangrijk vindt en deze plaats je voor jezelf in een volgorde van belangrijkheid. Neem hiervoor de tijd en maak weloverwogen keuzes. Denk bij elk kaartje na wat de reden is waarom je dit belangrijk vindt. Voel ook of de keuze voor dit kaartje een eigen keuze is of dat deze wordt ingegeven door de verwachting van anderen. Kies alleen de kaarten die na overweging duidelijk een eigen keuze blijken te zijn. De drie tot vijf waarden die nu bovenaan de lijst staan zijn voor jou kennelijk de allerbelangrijkste waarden. Aan de hand van deze waarden kun je jezelf doelen stellen die aansluiten bij die waarden. Bedenk op welke manier de waarden al terugkomen in je leven, zowel in je werk als privé. Bedenk ook hoe je de waarden het liefst zou willen terug zien in je dagelijks leven en maak van de verschillen tussen de huidige situatie en de gewenste situatie doelen voor de komende periode.

Als je het spel met één of enkele bekenden speelt, laat hen dan vijf waardenkaarten voor jou kiezen waarvan zij vinden dat die het beste bij je passen. Vertel nog niet welke kaarten je zelf hebt gekozen. Vraag om een toelichting op de keuzes zodat je een duidelijk beeld hebt van hoe anderen jou beschouwen. Bespreek daarna pas je eigen keuzes wat betreft de belangrijkste waarden en vergelijk de uitkomsten met elkaar. Kies de waarden die het meest overeenkomen om als eerste je doelen op te richten.

De ander beter leren kennen met behulp van een waardenspel

Het waardenspel kan ook gespeeld worden in een groep met relatief onbekenden, om direct op een dieper niveau kennis met elkaar te maken. In groepen verloopt een eerste kennismaking vaak oppervlakkig. In de groep worden feiten uitgewisseld over ieders leefomstandigheden en werkzaamheden. Deze informatie wordt meestal beknopt gegeven en zegt weinig over de persoon achter deze informatie. Door het waardenspel te gebruiken bij een eerste kennismaking, komt het innerlijk van de groepsleden duidelijker naar voren en dit versterkt het groepsgevoel.
De bedoeling is dat de groepsleden afzonderlijk, afhankelijk van de groepsgrootte één tot drie waarden van de kaartjes kiezen die ze het beste bij zichzelf vinden passen. Vervolgens volgt per groepslid een uitleg van de keuze waarom nou juist deze waarden belangrijk zijn voor die persoon. Ook vertellen de groepsleden op welke manier de waarden op dit moment terugkomen in hun dagelijks leven en geven ze daarvan een concreet voorbeeld. De overige groepsleden worden aangemoedigd om door te vragen op de gemaakte keuzes.

Je eigen waardenspel

Allereerst is het zo dat er verschillende waardenspellen kant en klaar gekocht kunnen worden bij diverse webwinkels. Dit is een eenvoudige en praktische manier om aan een waardenspel te komen.
Een waardenspel kan natuurlijk ook zelf worden ontworpen. Het enige wat daarvoor nodig is, is een lijst met waarden en een stapel kartonnen kaartjes. Om te voorkomen dat de lijst met waarden al een selectie inhoudt van de waarden die je belangrijk vindt, is het handig om uit te gaan van een lijst veel genoemde waarden. Deze lijst kan uiteraard naar wens worden aangevuld.
Een standaardlijst van kernwaarden luidt bijvoorbeeld als volgt:

• Aandacht
• Affectie
• Authenticiteit
• Autonomie
• Avontuur
• Balans
• Barmhartigheid
• Bekwaamheid
• Belangenbehartiging
• Bereidheid
• Bescheidenheid
• Bescherming
• Betrokkenheid
• Betrouwbaarheid
• Bevrijding
• Bewustzijn
• Bezieling / Passie
• Bloei
• Communicatie
• Creativiteit
• Daadkracht
• Dankbaarheid
• Degelijkheid
• Deugdzaamheid
• Dienstbaarheid
• Discipline
• Doelgerichtheid
• Doelmatigheid
• Duidelijkheid
• Duurzaamheid
• Eenheid
• Eenheid
• Eenvoud
• Eerlijkheid
• Effectiviteit
• Efficiency
• Energiek
• Enthousiasme
• Essentie
• Fijnzinnigheid
• Flexibiliteit
• Geduld
• Geestkracht
• Geleerdheid
• Gelijkheid
• Geloof
• Geluk
• Genezing
• Genuanceerdheid
• Gezag
• Gezondheid
• Gratie
• Harmonie
• Heelheid
• Hulpvaardigheid
• Humor
• Inlevingsvermogen
• Innerlijke vrede
• Innovatie
• Inspiratie
• Integriteit
• Inzet
• Inzicht
• Kracht
• Kunstzinnigheid
• Leiderschap
• Leraarschap
• Levenslust
• Liefde
• Mededogen
• Meesterschap
• Meeveren
• Mildheid
• Moed
• Mondigheid
• Muzikaliteit
• Natuurlijkheid
• Nederigheid
• Nuchterheid
• Onbaatzuchtigheid
• Ondernemerschap
• Onthechting
• Ontmoeten
• Ontvouwen
• Ontwikkeling/groei
• Onvoorwaardelijkheid
• Openheid
• Optimisme
• Ordelijkheid
• Overgave
• Overvloed
• Passie
• Pionierschap
• Potentieel/talent
• Profijt
• Rechtvaardigheid
• Relatie
• Respect
• Resultaat
• Samenwerken
• Samenzijn
• Schenken
• Schoonheid
• Souplesse
• Soevereiniteit
• Speelsheid
• Spiritualiteit
• Spontaniteit
• Synergie
• Tederheid
• Tevredenheid
• Transformatie
• Troost
• Trouw
• Uitdaging
• Uitmuntendheid
• Veelzijdigheid
• Veerkracht
• Verantwoordelijkheid
• Verbeeldingskracht
• Verbinding
• Verbondenheid
• Verdraagzaamheid
• Vergeving
• Vernieuwing
• Vertrouwen
• Vervulling
• Vindingrijkheid
• Virtuositeit
• Vitaliteit
• Volharding
• Volmaaktheid
• Vrede
• Vreugde / Plezier
• Vriendschap
• Vrijgevigheid
• Vrijheid
• Waardering
• Waardevrij
• Waardigheid
• Waarheid
• Wijsheid
• Zorgvuldigheid
• Zorgzaam
• Zuiverheid