Spiritualiteit, new age en zingeving
In deze prestatie gerichte maatschappij gaan mensen op zoek naar authenticiteit. Iets eigens, een ”feel good” moment. Een moment van bezinning, waarbij we stilstaan bij onszelf als mens en uniek persoon. Dit gebeurd vaak met behulp van spiritualiteit, mindfulness en new age. Wat dit is en hoe dit wordt bereikt, is voor iedereen anders. Zingeving is de nieuwe vorm van spiritualiteit.
Vroeger gingen mensen voor hun spiritueel leven op zondag naar de kerk. Dit was voor de één zinvoller dan voor de ander maar ook toen gaf iedereen er een andere invulling aan. De één deed liefdeswerk voor de kerk, de ander had er zijn sociale contacten en de volgende kwam er voor geestelijke steun. Tegenwoordig wordt de kerk minder bezocht en veel mensen hebben hem definitief de rug toegekeerd. Zij zoeken een andere manier om hun geestelijk leven zin te geven.
Worden we met z’n allen steeds zweveriger?
Wat nu spiritualiteit heet, noemde men in de zeventiger jaren new age. Het is ontstaan uit het zoeken naar duurzame bevrediging. De samenleving is zakelijk en solistisch. Efficiëntie, prestaties, winstmarges en andere materiële zaken zoals een nieuwe auto tellen. Omdat deze zaken een persoonlijk element missen, blijft het leeg en op den duur onbevredigend. Dat is ook de reden dat hard werken voor de winstmarges niet zo'n goed gevoel geven als boodschappen doen voor die aardige, oude buurvrouw die slecht ter been is. Veel mensen zijn op zoek naar een zinvolle invulling van hun leven, een invulling die voldoening geeft.
Hoe krijgen we een goed gevoel?
Niet door materiële zaken, dat geeft een kortstondig geluksgevoel maar geen bevrediging op langer termijn. Wat dan wel? Aardig zijn tegen vreemden, genieten van de natuur, positief denken en vrijwilligerswerk kan helpen om een bevredigend gevoel te krijgen, maar dit geldt lang niet voor iedereen. Veel mensen willen meer rust en bewuster leven. Dit verklaart het succes van yoga, mandala tekeningen en het populaire mindfulness. Ook stilteweekeinden en de boeken van Eckhart Tolle winnen aan populariteit.
Wat is mindfulness?
Letterlijk betekent het: je bewust zijn van wat er gebeurt en wat jouw gevoel daarbij is. Leven met volle aandacht. Tijdens een mindfulness sessie wordt gebruik gemaakt van meditatie. Om meditatie aan te leren wordt meestal begonnen met de body scan van Kabat-Zinn. Met deze bodyscan ontwikkel je een totaal bewustzijn van je lichaam. Je verplaatst je bewustzijn van het ene lichaamsdeel naar het andere beginnende bij je linker voet. Door je hier volledig op te concentreren en één voor één alle lichaamsdelen te ontspannen volgt een ontspannen totaal bewustzijn. Hetzelfde wordt bereikt door meditatie. De bodyscan wordt aangeleerd in de liggende houding op een matje.
We leven allemaal deels op de automatische piloot. Je doet dingen zonder je er daadwerkelijk bewust van te zijn. Heb jij die deur nu dicht gedaan, het gas uitgedraaid of die stekker uit het stopcontact getrokken? Waarschijnlijk wel, maar je kan je de handeling niet daadwerkelijk herinneren. Je bent je niet bewust van jezelf en je handelen.
Mindfulness maakt je bewust van wat je doet en hierdoor leer je je beter concentreren en meer te genieten van het moment. Je geest wordt rustiger. Mindfulness heeft net als yoga, tai chi en zen een boeddhistische achtergrond.
Zelfkennis als basis voor een spiritueel leven
Zingeving aan het leven is voor iedereen anders maar wat dat voor jou is leer je door zelfkennis. Je moet weten wat voor jou goed voelt en hoe je wil leven. Je moet jouw normen en waarden leren kennen evenals jouw sterke en zwakke kanten. Op basis van die kennis word je een completer mens.
Anders gezegd: de grote kracht van spiritualiteit is dat mensen er op een eenvoudige manier geest, gevoel en lichaam mee in balans krijgen. Daar is niets zweverigs aan.