mijn kijk op

Dit is de zin van ons bestaan, of je het leuk vindt of niet

Waarom ben ik op aarde. Wat is de zin van het leven, het nut van ons bestaan, de bedoeling van al het verdriet. Godsdiensten geven een antwoord, maar niet overtuigend. De mens lijkt niet veel meer dan een soort nuttige "bacterie" in het grote universele lichaam. Is het in stand houden van een onbekend fenomeen ook voor ons wellicht de enige zin van het leven? Een leven waarvoor wij meestal een torenhoge prijs betalen in de vorm van zorgen, pijn, verdriet, ziekte, ellende en ander ongeluk, met de dood als finish.

Wat is de zin van het leven

De vele religies geven geen duidelijk antwoord op deze vraag. "Om God te dienen en in de hemel te komen" is toch wel vaag. Het lijkt een redenatie die is ingegeven bij gebrek aan beter. Toch is er, nuchter beschouwd, wel een redelijke verklaring te bedenken voor het feit dat wij (en andere dieren) hier op aarde en in dit universum zijn.

Waartoe zijn wij hier op aarde, de eeuwenoude vraag

Een aantal gesignaleerde antwoorden:

• om God/Allah te dienen en daardoor in de hemel te komen
• omdat we een verschrikkelijke zonde hebben begaan, en dit leven is onze kans om onszelf te verlossen
• om God te leren kennen, lief te hebben en te dienen en Hem in het volgende leven in het Paradijs te zien
• volgens het boeddhisme, is het ultieme doel het bereiken van het Nirwana(dat is de beëindiging van alle ellende, verdriet)

Er zijn ook wat luchtiger verklaringen voor het nut van het bestaan

Wij zijn op aarde:

• om er een goed verhaal van te maken". (Willem Wilmink)
• om rond te lummelen en laat niemand je iets anders wijs maken.(Kurt Vonnegut)
• om nu en dan gelukkig te worden (Frater Venantius)
• om onze straf uit te zitten. (Arnon Grunberg)

Een logischer redenering waarom wij op aarde zijn

Daarvoor moeten we ons vergelijken met de micro-organismen die in ons lichaam leven en die daardoor nuttig werk voor ons doen:

• De mens wordt namelijk mede in leven gehouden door de ontelbare poepbacteriën in onze darmen. Zouden deze microben niet hun nuttige spijsverteringstaak verrichten dan zouden we ogenblikkelijk dood gaan.
• Via borstvoeding krijgen zuigelingen bacteriën binnen die het immuunsysteem van de baby stimuleren.

Twee willekeurige voorbeelden dat zo'n simpele bacterie, zonder dat die het zelf beseft, een hogere intelligentie in leven houdt. Want de "werkzaamheden" van die bacterie bestaan eigenlijk alleen maar uit het verteren van ons voedsel, dus eten en poepen. Het enige dat ze daarnaast nog doen is voortplanten. Daarmee houden ze ons, intelligente en gecompliceerde wezens, in leven. Zo simpel is het!

Houdt ook de mens een onzichtbare grootheid in stand?

Misschien heeft de mens wel precies dezelfde "taakomschrijving" als die bacteriële cellen en bevinden ook wij ons in een hogere levensvorm die wij in stand houden. Evenmin als de bacterie beseffen we dat we deel uit maken van een hogere intelligentie, een groter geheel, een supercreatie.

Prijs/kwaliteitverhouding

Eten, drinken, voortplanten en voor de rest maar zien wat je ervan bakt, is dat dan toch de enige opdracht die we in feite hebben? Jammer dat de tegenprestatie in de vorm van plezier, humor, seks, liefde, smakelijk eten en muzikaal genot, vaak in het niet valt bij alle ellende, verdriet en pijn die we moeten doorstaan. De prijs/kwaliteitverhouding van het leven is meestal slecht en dat terwijl we er nooit voor getekend hebben om het levenslicht te aanschouwen. Het spreekwoord "eind goed, al goed" lijkt helaas niet op ons bestaan van toepassing te zijn.

Is God goed?

Als je deze vraag vergelijkt met: "Is de boer goed voor z'n vee" heb je onmiddellijk het antwoord. Want kon de melkkoe denken, dan kwam ze wellicht tot de conclusie dat de melkveehouder goed is:

• vanwege de dagelijkse voedselvoorziening,
• en de warme stal met regelmatig vers stro,
• de boer is zo goed haar van melk te verlossen,
• misschien krijgt ze een kalfje waarvan ze geniet.

Terwijl ze letterlijk en figuurlijk een productiemachine is die haar hele leven uitgemolken wordt om, nadat ze is afgeschreven, op de slachtbank te eindigen. Het fenomeen goed of kwaad lijkt ook bij ons mensen eerder een sluw gewetenloos sturingsmechanisme van "een hogere macht" dan dat het ten bate van onszelf is.

Het leven van de mens heeft kennelijk evenveel zin als van de bacterie en de melkkoe. Dus we zijn wel degelijk van nut t.b.v. dit universum. Helaas hebben we er zelf geen enkel voordeel van. Voor onszelf is ons bestaan zinloos. Maar we zijn dusdanig geprogrammeerd dat we daar vaak pas op oudere leeftijd achter komen.

Dus pas nadat we nageslacht hebben geproduceerd en grootgebracht, en op allerlei ander gebied hebben gepresteerd, gaan we beseffen dat we enigszins zijn gebruikt. Tenzij je het geluk hebt in Koran, Tora of Bijbel te geloven.

Lees verder

• Waarom dankbaar zijn dat je in deze ellendige wereld leeft?