Fukushima kerncentrales, wat zijn de gevolgen?

Fukushima heeft zes kerncentrales, waarvan er 4 in grote problemen zijn geraakt na de aardbeving op 11 maart 2011 en de daaropvolgende tsunami. De aardbeving met een kracht van 9 op de Schaal van Richter, had een verwoestende tsunami tot gevolg. Deze tsunami heeft ook de kerncentrales van Fukushima geraakt. Kort na de aardbeving waren de berichten onduidelijk. Na verschillende pogingen de kernen te koelen met zeewater, en na verschillende explosies, wordt het op 15 maart duidelijk dat de situatie heel ernstig is. 2011: Fukushima kerncentrales. Als de kernen niet meer gekoeld kunnen worden, zal een totale meltdown niet langer uitgesloten zijn. Fukushima heeft zes kerncentrales, waarvan er 4 in grote problemen zijn geraakt na de aardbeving op 11 maart 2011. De aardbeving met een kracht van 9 op de Schaal van Richter, had een verwoestende tsunami tot gevolg. Deze tsunami heeft ook de kerncentrales van Fukushima geraakt. Kort na de aardbeving waren de berichten onduidelijk. Na verschillende pogingen de kernen te koelen met zeewater, en na verschillende explosies, wordt het op 15 maart duidelijk dat de situatie heel ernstig is.
Als de kernen niet meer gekoeld kunnen worden, zal een totale meltdown niet langer uitgesloten zijn. Europa zal waarschijnlijk niet veel merken van deze catastrofe, maar voor de lokale omgeving is het desastreus.

Fukushima I en II

Met name Fukushima I en II zijn in 2011 in ernstige problemen. Er komt zoveel radioactieve straling vrij dat personeel niet langer dan enkele minuten ter plaatse mag zijn. Zolang de straling toeneemt, moet men zich op den duur volledig terugtrekken. De kerncentrales zijn niet meer te redden en een complete meltdown zal mogelijk het gevolg zijn. Ook andere centrales op het platform zijn in de problemen gekomen. Er werken op 15 maart 2011 nog 50 mensen om de problemen onder controle te houden. De straling is echter zo hoog dat werknemers het niet lang vol houden om er te werken, omdat binnen enkele uren stralingsziekte optreden. De situatie in Fukushima is zeer ernstig.

Fukushima meltdown

Verschillende reactoren hebben enkele uren droog gestaan, waarbij de hitte gigantisch heeft kunnen oplopen. Omdat de oorspronkelijke koeling niet meer werkt, is men als noodoplossing gaan koelen met zeewater. Het zeewater wordt door brandweerauto's verspreid. Na een explosie in reactor II kwam er echter steeds meer radioactieve straling vrij, dat een gevaar vormt voor de volksgezondheid. Omdat personeel niet langer dan twee uur bij de reactoren mag werken, neemt de ernst van de situatie nog verder toe. Op den duur lijkt de reactor niet meer te redden en dreigt een complete meltdown. Japanse autoriteiten waren eerst terughoudend in de berichtgeving, langzamerhand is er meer duidelijkheid gekomen. De situatie nam in ernst toe. In de omgeving van de kerncentrales is het gebied geëvacueerd. Mensen worden in een straal van 30 kilometer aangeraden binnen te blijven. De straten van Fukushima zijn verlaten en bieden een bizarre desolate aanblik.

Stralingsfactor Tokio

Ondertussen werd steeds hogere straling gemeten in de regio. Ook boven Tokio was de straling op 15 maart 2011 al 20 maal hoger dan gewoonlijk. De wind zou gekeerd zijn en de wolk zou nu over de oceaan drijven. Ook in het verre oosten werd al hogere straling gemeten. Alles duidde dus al snel op forse uitstoot van radioactief materiaal. Alles duidde op een ernstige kernramp bij Fukushima. Uiteindelijk lekte veel radioactief water weg en werd fase 7 gemeld, dit is net zo ernstig als de kernramp in Tjernobiel. Steeds meer mensen worden geëvacueerd. Ook worden mensen geadviseerd niet naar buiten te gaan, bepaalde voedselproducten niet te eten, alleen bepaald water te drinken, et cetera.

Fukushima brand

In de nacht van 14 op 15 maart brak een brand uit in een poel met opgeslagen kernafval. De brand werd geblust, maar er is toen al veel straling bij vrijgekomen. Bovendien lijkt de poel te koken. Het stralingsniveau is opgelopen tot 400 microsievert per uur. Blootstelling aan 100 millisievert per jaar is al kankerverwekkend. Ook in de centrales 5 en 6 zijn er nu problemen. Hoe ernstig deze problemen zijn is niet duidelijk. De centrales kampen met te weinig koeling.

De gevolgen

Van rampen met kerncentrales heeft een land meestal nog jarenlang gevolgen. Een grote toename van kankergevallen en andere ziektes in de omgeving. Woongebieden blijven jarenlang onbewoonbaar. Oogsten kunnen jarenlang besmet zijn met radioactieve deeltjes, mutaties van genen waardoor geboorteafwijkingen optreden bij mens en dier, vervormingen in planten, radioactieve regen, enzovoorts. Dit kan honderden jaren duren. De gevolgen van ernstige ongelukken met kerncentrales zijn dan ook verschrikkelijk. Toch is er na Tjernobyl uiteindelijk een natuurgebied ontstaan in de regio. Dieren met geboorteafwijkingen stierven af, dieren die het overleefden, plantten zich gewoon weer voort. Het is dus niet zo dat er niets meer leven kan. De omgeving en de dieren zijn echter radioactief besmet en daardoor extra gevoelig voor het laten ontstaan afwijking en kanker.

November 2013

Al sinds de ramp is Fukushima regelmatig in het nieuws gebleven. De problemen zijn echter nooit volledig onder controle gekomen. In november 2013 wil men pogen loodstaven tussen de radioactieve staven te plaatsen. Een zeer gevaarlijke onderneming waarbij niets fout mag gaan. Het kan opnieuw rampzalige gevolgen hebben. In eerste instantie voor Japan zelf, maar ook voor het gehele westelijk halfrond van onze planeet. Ook zal er onnoemelijk veel radioactief water in de oceaan terechtkomen. In een 'worst scenario case' zijn de gevolgen voor de natuur, inclusief de mens, niet te overzien.

Wat helpt tegen radioactieve straling?

• Mensen die in de directe omgeving wonen van een plaats waar veel radioactieve straling is, worden geëvacueerd
• Op plaatsen waar radioactieve straling verhoogd is, wordt men geadviseerd binnen te blijven
• Voldoende niet-radioactief jodium voorkomt opslag van wel-radioactief jodium in de schildklier.

Lees verder

• Aardbeving en tsunami, Japan 2011