Kunststof, milieu, inzameling en recycling

Kunststof heeft als licht verpakkingsmateriaal veel voordelen. De houdbaarheid van levensmiddelen is groter als deze in kunststof worden verpakt ten opzichte van onverpakt voedsel. Maar het grote nadeel is dat kunststof nog steeds in groten getale in het milieu terecht komt. Daarnaast kost het vervaardigen zeer veel grondstoffen om welke reden het van groot belang is om die verpakkingen zoveel mogelijk te recyclen.

Verpakkingen steeds dunner en lichter

Een voorbeeld van langere houdbaarheid is door een komkommer van een omhulsel te voorzien of de ventilerende folie rondom voorbewerkte groenten. Een ander voorbeeld van het gebruik van kunststof is de waterdichte coating aan de binnenkant van wasmiddelenverpakkingen waardoor voorkomen wordt dat het middel aankoekt. Kunststofverpakkingen bieden dikwijls ook bescherming tijdens het transport. Door verbeterde productiemethoden is het mogelijk geworden om verpakkingen steeds dunner en lichter gemaakt. De afgelopen 25 jaar is de hoeveelheid kunststof verpakkingsmateriaal daardoor met 25 procent in gewicht afgenomen.

Kunststof als plastic en recycling

Veel kunststof verpakkingen bestaan uit plastic. De grondstof daarvan is aardolie en dat is geen eindeloze bron. Daar komt bij dat plastic door die grondstof niet biologisch afgebroken wordt en schade aan het milieu kan veroorzaken. Ook verbranding is schadelijk voor het milieu vanwege CO2 uitstoot. Die twee redenen pleiten voor inzameling van gebruikt plastic om daarna gerecycled te worden. Veel kunststof verpakkingsmateriaal is daar ook geschikt voor. Maar kunststof is lastig van het huisvuil te scheiden in tegenstelling tot metalen verpakkingen. Gescheiden inzamelen waarbij de consument voor het scheiden zorgt geeft daarom veel voordelen en werkt kostenbesparend binnen het recyclingproces. Om gescheiden te verzamelen moet het materiaal wel geschikt zijn en niet bijvoorbeeld uit twee of meer verschillende niet te scheiden materialen bestaan.

Huis-aan-huis ophalen door gemeenten

Veel gemeenten werken mee aan een schoner milieu door regelmatig het plastic van de inwoners huis-aan-huis op te halen. Het plastic kan daarvoor ongewassen en eventueel voorzien van doppen in speciaal daarvoor bedoelde afvalzakken worden gedaan. Vaak bestaan er echter nog misverstanden wat wel en wat niet in die zakken mag worden gedaan. Wat niet bij deze ophaalbeurten thuishoort zijn onder meer fastfoodverpakkingen, make-upverpakkingen, melkpakken, piepschuim, sappakken, speelgoed, terpentineflessen, tuinstoelen, verpakkingen met chemisch afval, verpakkingen met inhoud en vleesschaaltjes.

Hergebruik en talrijke producten

Hergebruik van plastic is mogelijk voor het vervaardigen van talrijke producten zoals autodashboards, bloembakken, fleecetruien, mobiele telefoons, omheiningen, palen, picknicksets, speelgoed, speeltoestellen, tennisballen, toetsenborden, tuinmeubelen, tuintoestellen, tuinvlonders, vuilnisbakken, zandbakken, zitbanken, enz.

Plastic soep in Oceaan

Een bijzonder milieuprobleem vormt de zogenaamde plastic soep. Onder plastic soep of drijvende vuilnisbelt moet een enorme hoeveelheid plastic worden verstaan die in zee drijft voornamelijk in een gebied in het noorden van de Grote- of Stille Oceaan. Het afval verzamelt zich op die plek vanwege zeestromingen. De plek wordt geschat op ongeveer 35 keer de oppervlakte van Nederland met mogelijk meer dan honderd miljoen ton afval. Door zout en ultraviolet licht valt het plastic uiteen in fijne snippers die in de voedselketen terecht kunnen komen. Dat kan omdat de snippers worden opgegeten door vissen die ´s nachts op grote diepte naar voedsel zoeken en via de vissen kan het plastic later in de magen van vogels terecht kunnen komen en in zeeschildpadden.

Composteerbaar bioplastic

Omdat veel gemeenten plastic gewoon blijven verbranden, omdat inzamelen een moeilijk proces is, blijft de VKM (Vereniging Milieubeheer Kunststofverpakkingen) zich sterk maken voor hergebruik van kunststof producten en geeft hierover uitgebreide informatie. Nieuw in de verpakkingsindustrie zijn composteerbare verpakkingen dat bioplastic wordt genoemd. Bioplastic is milieuvriendelijker dan gewoon plastic omdat de grondstof daarvoor composteerbaar is en daardoor het milieu minder belast.

Lees verder

• Een blik op blikverpakking en recycling
• Afval en milieuvriendelijke biomassacentrale