Voedselzekerheid

Wat is voedselzekerheid, en waardoor wordt dit bepaald? Waarom komen mensen in sommige landen om van de honger, terwijl in andere landen er een overvloed aan voedsel is. Wat heeft de politiek hiermee te maken en hoe zit het met de economie?

Wat is voedselzekerheid?

Voedselzekerheid is dat alle mensen altijd fysiek, sociaal en economisch toegang tot voldoende voedsel hebben, het voedsel veilig en genoeg voedingswaarde heeft om voldoende lichaamsenergie te leveren en tegemoet komt aan hun voedselvoorkeuren voor een actief en gezond leven. Voedselonzekerheid is een situatie waarin personen minder voedsel binnenkrijgen dan nodig is om te voldoen aan de minimale behoefte aan energiewaarde, of waar mensen lichamelijke kenmerken vertonen die worden veroorzaakt door een energietekort en een gebrek aan voedingsstoffen, die het gevolg zijn van een onvoldoende of onevenwichtig dieet of van het lichamelijk onvermogen om voedsel doeltreffend te benutten ten gevolge van ontstekingen of ziekte.

Voedselzekerheid hangt af van

• Beschikbaarheid. Het totale aanbod van voedsel moet genoeg zijn om in theorie de bevolking te voeden. Groeiende bevolking is een probleem.
• Toegankelijkheid. Dit hangt af van de productie van voedingsstoffen, het gezinsinkomen, de koopkracht, handel en distributie en van sociale contacten.
• Stabiliteit/duurzaamheid. Schommelingen in aanbod van voedsel door klimaat, tekort aan goed werkende markt- en opslagfaciliteiten en een transportsysteem dat niet behoorlijk functioneert, hebben invloed op de voedselzekerheid.
• Kwaliteit. Dit hangt af van de voedingswaarde en de plaatselijke voedselbehoeftes- en voorkeuren.

De sociaaleconomische gelaagdheid

Sociaaleconomische stratificatie is de verdeling van een bevolking naar sociaaleconomische kenmerken, zoals inkomen, opleiding en beroepsstatus. SES is de Sociaaleconomische status, de positie van mensen in sociaaleconomische stratificatie. Een lage SES in een ontwikkelingsland is bijna synoniem met armoede. Voorbeelden hiervan zijn:

• Huishoudens op platteland met vrouwen zonder man
• Landloze plattelandbewoners
• Stedelijke werklozen
• Vluchtelingen
• Gediscrimineerden
• Ouderen en mensen met ziektes of een handicap

Er is een verschil tussen de maatschappelijke klasse en de maatschappelijke kaste. In een maatschappelijke klasse vind je een sociaaleconomische bevolkingsgroep, en sociale mobiliteit. Mensen hebben een zelf verworven status en het beroep bepaalt de klasse. Er is concurrentie om maatschappelijke posities. In een maatschappelijke kaste vind je juist een traditionele bevolkingsgroep zonder sociale mobiliteit. Je krijgt een status bij je geboorte en de kaste bepaalt je beroep. Er is daardoor geen concurrentie om maatschappelijke posities. Bij landen met een zwakke sociale structuur is vaak de procentuele verdeling van de bevolking over de sociaaleconomische klassen uit balans.

Mogelijkheden en beperkingen

De natuur kan heel wat mogelijkheden en beperkingen van voedselzekerheid veroorzaken. Dit komt bijvoorbeeld door bodemeigenschappen, klimaat, onvoorspelbaarheid van neerslag,ruimtelijke neerslagvariabiliteit en reliëf. Het reliëf is van invloed op temperatuur, het ontstaan of ontbreken van neerslag, de afvoer van water, de kwetsbaarheid van de landerijen voor watererosie en de transportmogelijkheden. Ook leveren mensen zelf mogelijkheden en beperkingen van de voedselzekerheid, denk aan economische struikelblokken, zoals koopkracht, verdeling van de welvaart en het belastingsysteem, politieke hindernissen, zoals bemoeienis van de staat, vrije verkiezingen en corruptie, en territoriale conflicten, zoals achterstelling etnische minderheden en onenigheid om hulpbronnen.