Biografie van Friedrich Nietzsche

Friedrich Wilhelm Nietzsche werd op 15 oktober 1844 geboren in Weimar, Duitsland. Zijn vader was een dominee, die overleed toen Nietzsche 5 jaar oud was. Toen hij 6 jaar was stierf zijn jongere broertje. Hij bracht het grootste gedeelte van zijn vroege jeugd, door tussen vijf vrouwen ( zijn moeder,zusje,grootmoeder en twee tantes)

Nietzsche zijn jeugd

Nietzsche voltooide het gymnasium en toonde veel belangstelling in muziek en talen. In 1864 begon hij de studies theologie en filosofie aan de universiteit van Bonn. Hij stopte met de studie na 1 kwartaal en verloor op hetzelfde moment zijn geloof in een God. In 1862 had hij al een essay geschreven waarin hij de knelpunten tussen geloof en geschiedenis beschreef. Tijdens zijn studie filosofie verdiepte hij zich vooral in werken van Friedrich Lange en Arthur Schopenhauer, die later ook invloedrijk bleken in zijn werk. Aan het eind van zijn studiejaren zou hij ook Richard Wagner ontmoeten waarmee hij goed bevriend zou raken.

Op 24 jarige leeftijd werd hij aangesteld als professor filosofie aan de universiteit van Basel. Dit zonder ooit zijn doctoraat te hebben afgemaakt. Voor zijn aanstelling had hij er zelfs over nagedacht om zijn studie op te geven en zich in de wetenschap te verdiepen. Voordat hij de overstap van Duitsland naar Zwitserland maakte, zag hij af van zijn Pruisische staatsburgerschap, waarna hij de rest van zijn leven statenloos zou blijven. Toch zou hij wel in het leger van de Duitsers tijdens de Frans-Duitse oorlog, hij was een assistent van de legerarts. Hij zou tijdens de oorlog geconfronteerd worden met traumatische gebeurtenissen en zou ook ziek worden.

Nietzsche zijn carrière

In 1876 ging hij naar een concert van Richard Wagner, waarna hij zich afzette tegen Wagner omdat deze in een opera toetreding zocht tot het Christendom. In 1878 schreef hij het boek 'Menschliches, Allzumenschliches' waarin hij zich afzette tegen de pessimistische gedachten van zijn colega's en vrienden. In 1879 ging zijn gezondheid sterk achteruit. Dit zorgde ervoor dat hij zijn positie in Basel moest opgeven.

In de zoektocht naar een klimaat wat beter was voor zijn gezondheid, reisde hij heel Europa door. Hij verdiende geldt als filosoof en schrijver, maar zijn voornaamste inkomsten bron is zijn 'arbeidsongeschiktheidsuitkering' .(Duitsland was een van de eerste landen met sociale verzekeringen, Nietzsche is deelgenoot van de eerste generatie van mensen die een uitkering kreeg, uitkering avant la lettre zullen we maar zeggen.) Zijn boeken waarin niet populair bij het grote volk en ook niet bij zijn collega's. Dit onder andere omdat hij zich bleef distantiëren van zijn collega's. Dit ging zo ver dat van het 4e deel van Zarathustra maar 40 boeken liet drukken. Nietzsche probeerde bij de universiteit van Leipzig te gaan werken, maar die weigerde hem omdat ze zijn anti-christelijke denkbeelden niet accepteerde.

In 1888 was zijn positie als filosoof weer verbeterd en lazen meer mensen zijn boeken. Dit verbeterde zijn eigenbeeld zo erg dat hij het boek 'Ecce Homo' schreef, waarin hij zichzelf boven de mensen stelde en zich verheerlijkte. Op 3 januari 1889 stortte Nietzsche in. Vanaf dat moment leed hij aan een 'mental-breakdown'. In de daarop volgende dagen schreef Nietzsche brieven naar zijn vrienden en oud vrienden die nu bekend staan als 'waanzins brieven'. Hieruit kon worden geconcludeerd dat Nietzsche mentaal niet meer helemaal in orde was.

Nietzsche werd naar Basel gehaald en in een psychiatrische inrichting gestopt, waar hij in maart 1890 weer uit kon. Tot 1897 leefde hij samen met zijn moeder, die in 1897 overleed. De zorg werd toen overgenomen door zijn zus, met wie hij zijn hele leven ruzie had gehad. Zij probeerde in die tijd alle werken van Nietzsche te bestuderen, maar slaagde daar niet in. In die periode publiceerde zijn vrienden aantekeningen en boeken van Nietzsche, waaronder Ecce Homo. Boeken zoals Anti-christ werden geweigerd door de uitgever omdat ze te controversieel waren. Op 15 augustus 1900 overleed Nietzsche. Na zijn dood werden zijn laatste en meest controversiële werken uitgebracht, waaronder de Antichrist, waar wel 35 zinnen uit verwijderd zijn.

Nietzsche werd in zijn tijd pas echt gelezen toen hij zelf krankzinnig werd. De laatste aantekeningen van Nietzsche werden door zijn zuster gepubliceerd. Deze aantekeningen waren de voorbereiding van wat zijn magnum opus had moeten worden: 'Der Wille zur Macht'. Het probleem met deze uitgave is dat de zuster van Nietzsche bepaalde gedeelte vervalst heeft zodat het beter bij haar anti-zionistische opvattingen paste. Na grondig onderzoek zijn na de tweede wereldoorlog alle valse passages verwijderd. Naast de vervalsingen had Nietzsche zus een zo genoemd Nietzsche-museum ingericht waar Adolf Hitler haar persoonlijk een lintje voor uitreikte. Hitler noemde Nietzsche een van de grote der aarde, maar heeft zijn werk zelf waarschijnlijk nooit gelezen. Ondanks dat Hitler hem zo hoog aanschreef is Nietzsche zijn filosofie eerder het tegendeel van die van het derde rijk dan dat er verwantschap in zit. Het onderscheidt wat Nietzsche maakt tussen hogere en lagere vormen van moraal slaan op de moraal zelf, een mens met een 'hogere moraal' krijgt van Nietzsche niet automatisch het recht om mensen van een 'zwakkere moraal' te vermoorden. Net als met de term Ubermensch gaat het niet om een fysiek of genetisch sterk lichaam, maar om ' boven jezelf uit stijgen'. De misvatting van Hitler zit hem erin, dat hij de de Ubermensch opvat als verheven boven andere mensen ( lees: Ariërs verheven boven andere volken). Nietzsche's Ubermensch is een mens die boven zichzelf uit stijgt, zijn eigen God wordt, en vooral niet een bevolkingsgroep. Kenmerkend voor Nietzsche is juist dat hij zich zo veel mogelijk beperkt tot het individu en geen a-individuele meta-fysische elementen zoals God, nationalistische gevoelens of vermeende genetische superioriteit wil laten meespelen in zijn filosofie.

Het gaat misschien wat ver om te zeggen dat Nietzsche de grondlegger van het existentialisme is. Zeker is dat hij een onmisbare schakel was in de keten die zou resulteren in het hedendaagse begrip; existentialisme. De invloed van Nietzsche werd in de 20e eeuw enorm. Tijdens de eerste wereldoorlog was na de Bijbel, Nietzsche's Also sprach Zarathustra het meest gelezen boek in de loopgraven. Dit heeft er toe geleid dat Nietzsche een van de meest invloedrijke moderne filosofen is geworden.

Boeken en essay's van Nietzsche

* Aus meinem Leben, 1858
* Über Musik, 1858
* Napoleon III als Praesident, 1862
* Fatum und Geschichte, 1862
* Willensfreiheit und Fatum, 1862
* Kann der Neidische je wahrhaft glücklich sein?, 1863
* Über Stimmungen, 1864
* Mein Leben, 1864
* Homer und die klassische Philologie, 1868
* Über die Zukunft unserer Bildungsanstalten
* Fünf Vorreden zu fünf ungeschriebenen Büchern, 1872:

1. Über das Pathos der Wahrheit
2. Gedanken über die Zukunft unserer Bildungsanstalten
3. Der griechische Staat
4. Das Verhältnis der Schopenhauerischen Philosophie zu einer deutschen Cultur
5. Homers Wettkampf

* Die Geburt der Tragödie, 1872
* Über Wahrheit und Lüge im außermoralischen Sinn, 1873
* Die Philosophie im tragischen Zeitalter der Griechen
* Unzeitgemässe Betrachtungeng:

1. David Strauss: der Bekenner und der Schriftsteller, 1873
2. Vom Nutzen und Nachtheil der Historie für das Leben, 1874
3. Schopenhauer als Erzieher, 1874
4. Richard Wagner in Bayreuth, 1876

* Menschliches, Allzumenschliches, 1878
* Vermischte Meinungen und Sprüche, 1879
* Der Wanderer und sein Schatten, 1879
* Morgenröte, 1881
* Die fröhliche Wissenschaft, 1882, 1887
* Also sprach Zarathustra, 1883-1885
* Jenseits von Gut und Böse, 1886
* Zur Genealogie der Moral, 1887
* Der Fall Wagner, 1888
* Götzen-Dämmerung, 1888
* Der Antichrist, 1888
* Ecce Homo, 1888
* Nietzsche contra Wagner, 1888
* Der Wille zur Macht,1901