Marihuana: wat is het en wat doet het met je?
Marihuana wordt gemaakt van de gedroogde bloemen van de cannabisplant en is dus hetzelfde als wiet. Hasj komt ook van de cannabisplant, maar de grondstof hiervan zijn geperste harskorrels, afkomstig uit de bloemen. Dit is dus niet hetzelfde. Wat doet het gebruik van marihuana met je algemene gezondheid, je gedrag en je psychische gezondheid?
Directe gevolgen van marihuanagebruik
De positieve directe gevolgen van het roken van wiet kent iedereen wel (hogere sferen, alles intenser). De directe negatieve gevolgen zijn de kans op een vreetkick door de eetluststimulerende werking en een verminderd coördinatievermogen bestaande uit een verminderd oriëntatievermogen en een verminderd evenwichtsgevoel. De motorische problemen en het verminderde reactievermogen blijven 8 tot 12 uur na het gebruik aanwezig. Verder gaat tijdens het gebruik de hartslag omhoog. De toename bedraagt ongeveer 20 tot 50 slagen per minuut en de verhoogde hartslag kan tot wel drie uur na het roken aanhouden. Logisch nadenken onder invloed wordt moeilijk. Wanneer je in gesprek bent raak je makkelijk de draad kwijt en verlies je jezelf in bijzaken, waardoor je moeilijk te volgen bent.
Gebruik door adolescenten
Er zijn vooral veel jongeren die marihuana gebruiken en vooral voor de groep onder de 25 jaar is dit toch wel iets om even bij stil te staan. Tot je 25ste is je brein nog in ontwikkeling en zijn de psychische gevolgen van gebruik van softdrugs groter dan na je 25ste. Bij langdurig frequent gebruik (waarmee bedoeld wordt wekelijks gebruik gedurende langer dan een jaar) is er sprake van verminderd volume in de prefrontale cortex en afwijkingen in de vorming van synapsen. Het gevolg hiervan is een afname van het IQ met gemiddeld acht punten. Deze afname is permanent en wordt alleen gevonden bij frequent gebruik bij mensen waarvan het brein nog in ontwikkeling is.
De kans op verslaving is groter bij adolescenten. Dit komt doordat er verandering in het beloningssysteem in de hersenen optreedt. Dit zorgt er voor dat 15% van de adolescenten een marihuanaverslaving ontwikkelt, tegen 8-10% van de volwassenen. Wanneer de gebruiker jonger is dan 16 is de kans op verslaving nog iets groter.
Bij adolescenten vinden er structurele en functionele veranderingen in de hippocampus plaats. Dit verandert de manier waarop informatie wordt verwerkt en als gevolg hiervan kan je de rest van je leven met geheugenstoornissen kampen. Het is niet bekend wat hierbij een veilige dosis is en wanneer het gebruik dusdanig is dat het geheugen wordt aangetast.
Bij gebruikers die beginnen voor hun 16de jaar en voor die tijd al geregeld gebruiken, blijkt bij volwassenheid een verminderde hoeveelheid witte stof in de prefrontale cortex. Als gevolg hiervan blijft er een hogere mate van impulsiviteit ontstaan. Verder hebben adolescente manlijke gebruikers een iets verhoogde kans op een non-seminomateuze kiemceltumor (een agressieve vorm van teelbalkanker).
Psychische gevolgen
Er zijn mensen die ernstige psychische problemen kunnen krijgen van marihuanagebruik. Het gaat hier om mensen met een psychische kwetsbaarheid en dit zijn vaak mensen met psychische stoornissen in de familie. Gebruik van cannabis kan de kans op schizofrenie verhogen. De kans hierop hangt af van de leeftijd van de gebruiker bij het eerste gebruik, de genetische kwetsbaarheid en de hoeveelheid die wordt gebruikt.
Tijdens de adolescentie lopen ook mensen met een genvariant catechol-O-methyltransferase (COMT) een verhoogd risico op psychoses. Iedereen (ook volwassenen) met een AKT1-genvariant (C/C) heeft een zeven keer zo hoge kans op een psychose bij dagelijks gebruik. Verder speelt ook de verhouding THC/CBD in de canabis een grote rol, hoe lager het CBD-gehalte in de wiet, hoe hoger het risico op een psychose.
Bij zeer geregeld gebruik en/of gebruik van een te hoge dosering bestaat de kans op flippen. Flippen is een ongewenste reactie op gebruik. Er is dan sprake van duizelingen, misselijkheid, zweten, hartkloppingen, (hevige) paniek en soms zelfs flauwvallen. Na flippen kan een paniekstoornis ontstaan. Dit kan al gebeuren na één keer flippen.
Hersenen
Blijvende schade aan de hersenen kan ontstaan door lange tijd overmatig gebruik en door langere tijd geregeld gebruik (ongeveer drie keer in de week) tijdens de adolescentenperiode. Dit uit zich in concentratieproblemen en problemen met het opnemen van informatie/leerproblemen door een verminderde werking van het kortetermijngeheugen.
Hoe zie je of iemand marihuana heeft gebruikt?
Bij mensen die te veel wiet gebruiken is dit meestal te merken aan het gedrag. Ze hebben last van stemmingswisselingen, verminderde motivatie, veranderingen in hun persoonlijkheid en ze hebben minder remmingen waardoor ze risicovol gedrag vertonen. Verder is het oogwit van blowers vaak rood of roodgeel door verwijde bloedvaatjes in de ogen en kunnen de pupillen iets verwijd zijn. Dit laatste is wat moeilijker waarneembaar.
Longen
Door het roken van wiet is de kans op longinfecties verhoogd. Je moet vaker hoesten en bent vatbaar voor verkoudheden. Dit komt doordat het roken niet alleen de longen irriteert, maar ook het immuunsysteem aantast. Wanneer je langer dan een jaar dagelijks wiet rookt, is de kans groot dat je last krijgt van bronchitis. Ondanks sommige informatie op internet is een pure joint niet minder schadelijk. Een pure joint is voor je longen (irritatie/ontstekingen enz.) net zo schadelijk als vier sigaretten.
Vaak wordt hier anders over gedacht door het gebruik van wiet in de medische wereld. Wiet wordt ingezet om kankercellen te vernietigen. Dit omdat wiet een proces versterkt waarbij een zieke cel zichzelf afbreekt (apoptose genoemd). Het gaat hier om wiet die in een verdamper wordt gebruikt en waarbij dus geen teer en andere kankerverwekkende stoffen vrijkomen.
Medicinale wiet
Behalve negatieve effecten heeft het gebruik van wiet ook positieve effecten. Het gaat dan om lage dosissen (normaal gesproken word je niet high van medicinale wiet) en dit mag niet gebruikt worden wanneer er psychische ziekten in de familie voorkomen en wanneer er sprake is van hartklachten. Roken wordt voor medische doeleinden afgeraden. Het gaat in medische gevallen om inhaleren via een verdamper of om inname door er een thee van te trekken. De medicinale cannabis wordt gebruikt als pijnbestrijding, bij kankerbestrijding, om de eetlust te stimuleren en als slaapmiddel. Mensen met PTSS (posttraumatische stressstoornis) krijgen ook wel eens medicinale cannabis voorgeschreven. Dit omdat in lage dosering door gebruik angstgevoelens verminderen.