De Bende van Nijvel

De Bende van Nijvel, ook bekend als les Tueurs du Brabant of De dolle schutters van Waals Brabant, is de bekendste criminele organisatie in de Belgische criminele geschiedenis. Tussen maart 1982 en november 1985 pleegden ze met name overvallen op supermarkten, die er nogal bloederig aan toe gingen. In totaal maakten ze 28 doden en ruim 20 gewonden. Zeven onderzoeksrechters, overvolle archiefkasten en heel veel aanwijzingen later, maar nog steeds is de bende van Nijvel niet ontmaskerd.

De Overvallen:

Op 13 maart 1982 wordt er bij een wapenhandelaar in Dinant een wapen gestolen door twee onbekende mannen. Dit is het begin van een bloederige reeks overvallen in België.

Op 14 augustus pleegt de bende, met twee man, en een chauffeur van een vluchtauto, een inbraak. ’s Nachts breken ze in bij een kruidenierszaak. Iemand aan de overkant ziet wat verdachts en belt te politie. Als er drie politiemannen aankomen, aarzelen de inbrekers niet. Ondanks dat ze slechts thee, wijn en champagne hebben buitgemaakt, openen ze vol het vuur op de agenten. 1 agent raakt gewond.

Op 30 september 1982 overvallen ze een volgende wapenhandelaar, waar ze verschillende wapens meenemen. Een toevallig passerende agent wordt vermoord en leden van de rijkswacht worden onder vuur genomen. Hierbij raken twee rijkswachters gewond.

23 december 1982. Weer wordt er door de Bende jacht gemaakt op drank. In Beersel breken de bendeleden ’s nachts in bij een afgelegen restaurant. Boven het restaurant ligt de 72-jarige José vanden Eynde te slapen. Ze schieten hem 6 kogels in het hoofd. In het restaurant eten de bendeleden nog een taart, reebout en drinken champagne. Er worden naast koffie, wijn en champagne ook nog een aantal borden ontvreemd.

Op 23 januari 1983 wordt er een taxichauffeur dood gevonden in de kofferbak van zijn auto. De taxichauffeur is werkzaam bij het taxibedrijf waar ook de inmiddels dode José vanden Eynde heeft gewerkt. De taxichauffeur is ook door het hoofd geschoten. Echter wordt er in het begin geen verband tussen de zaken gelegd, totdat ontdekt werd dat de kogels waardoor beiden mannen werden vermoord, afkomstig waren uit hetzelfde wapen.

De eerste overval op een supermarkt (Delhaize) vindt plaats op 11 februari 1983. In het filiaal in Genval duiken bij het vallen van de avond 4 individuen op. Hun gezicht verborgen achter carnavalsmaskers en zwaar bewapend, bedreigen ze het personeel en de klanten. Ze eisen al het direct beschikbare geld. Ze dwingen het personeel om te gehoorzamen door schoten in het plafond af te vuren. De kabels van de telefoon worden uitgerukt en de computer wordt beschoten. Ze krijgen van het personeel 692.384 Belgische franks. Een moedige automobilist, die de bendeleden met zijn auto wilde tegenhouden, wordt beschoten, maar blijft ongedeerd. Uit onderzoek blijkt dat de bendeleden de overval tot in de puntjes hebben gepland.

Veertien dagen laten overvallen ze de Delhaize in Ukkel. Weer is de overval goed voorbereid. Deze keer dragen de mannen bivakmutsen. Ze spreken Frans en vluchten met een buit van zo’n 600.000 franks in een VW. Een bejaarde man wordt door een kogel geraakt in de knie. Op 3 maart van datzelfde jaar is een Colruyt supermarkt aan de beurt. In Halle gebruiken ze hetzelfde voertuig als een aantal dagen ervoor bij de Delhaize-overval in Ukkel. Ze vallen de winkel op dezelfde manier als de twee Delhaize overvallen. Ze schieten in het plafond en manen iedereen op de grond. Een van de twee overvallers bleef bij de deur om klanten en personeelsleden in bedwang te houden, terwijl de andere naar het kantoor van de beheerder loopt. Hier bevonden zich de filiaalhouder, en twee personeelsleden. De personeelsleden werden op de grond gedwongen terwijl de filiaalhouder de kluis moest openen. Een persoonslid kreeg flinke klappen op het hoofd met een knuppel, omdat hij zijn hoofd had omgedraaid. De overvaller verplaatste de bankbiljetten van de kluis naar een grote reistas. Vervolgens plaatste de overvallen zonder enige emotie zijn wapen op de nek van de filiaalhouder en schoot hem dood. Ruim een maand later op 7 mei plegen ze op vergelijkbare wijze een overval op een GB-supermarkt.

In het textielbedrijf Wittock-Van Landeghem worden in het geheim kogelvrije vesten ontwikkeld. Echter de Bende van Nijvel was hier op een of andere manier van op de hoogte. Want op 10 september 1983 vermoorde de Bende de 26-jarige bewoner van de conciërgewoning, lieten zijn vrouw zwaargewond achter, gingen er vandoor met 7 kogelvrije vesten.

Op 17 september is het weer de beurt aan een supermarkt. Het magazijn van De Colruyt in Nijvel wordt overvallen. De buit van koffie, wat sterke drank en pralines. De prijs waren drie mensenlevens. Twee slachtoffers waren een man en een vrouw die per ongeluk getuigen werden van de overval en de derde was een man van de rijkswacht. In België is nu een lichte paniek uitgebroken. Een Bende in België, die zonder emoties een bloedspoor achterlieten en op alles schoot dat bewoog en getuige was van hun criminele daden.

Op 2 oktober van het jaar 1983 haalt de Bende de carnavalsmaskers weer uit de kast. Gehuld hierin stappen de in de nacht een restaurant binnen. De gasten zijn al weg. De uitbater van het restaurant wordt meegenomen en waarschijnlijk gedwongen de sleutels van zijn auto af te geven. Met een nekschot wordt deze man het volgende dodelijke slachtoffer van de Bende.
5 dagen later is het weer een Delhaize-filiaal wat ze moeten hebben. De directeur probeert een jonge medewerker te redden en wordt neergeschoten. De jonge medewerker wordt door de overvallers meegenomen naar hun auto. In eerste instantie wordt gedacht dat hij ontvoerd is, maar hij wordt later teruggevonden in shocktoestand.

Op 1 december 1983 pleegden ze hun voorlopige laatste overval. Twee of drie individuen lopen de woonkamer van een juwelier binnen. De vrouw ziet hen voor klanten aan en staat op om hen te helpen. De ‘klanten’ trekken vanuit het niets een wapen en openen het vuur op de vrouw. Ze wordt geraakt in benen en borst, maar weet nog enkele meters weg te strompelen. Als ze dan toch ineenzakt, maakt de moordenaar het af met enkele schoten door het hoofd. Haar man was al eerder slachtoffer geworden van een overval en had een pistool aangeschaft. Hij kwam de woonkamer binnen met het pistool. Hij opent de deur en eer hij kon reageren wordt ook hij vermoord. Een van hun kinderen had het lawaai gehoord en was de trap afgekomen. Vanaf de trap was ze getuige van de moord op haar ouders. Gelukkig hebben de overvallers haar smorende kreetjes niet gehoord, en zijn ze voor ze werd opgemerkt de zaak uitgevlucht.

In heel 1984 is De Bende van Nijvel tot zover bekend niet actief geweest. Mensen halen opgelucht adem, maar onterecht. In 1985 slaan ze harder toe dan ooit.

Op 27 september 1985 richtten ze een heus bloedbaan aan. Ze gaan nog heviger tekeer als anders. Met een iets ander werkwijze. Op het parkeerplaats van een Delhaize filiaal in Eigenbrakel begint de slachting al. Allereerst gebruiken ze een 12-jarige jongen als gijzelaar en schieten op de parkeerplaats al op alles wat beweegt. De kogels vliegen de slachtoffers om de oren. Er overlijden daar drie mensen. Maar daar blijft het die dag niet bij. De mannen maskers en lange regenjassen, die aan hetzelfde signalement voldoen als de mannen van de andere overvallen, haasten zich naar Overijse. Als dolle stieren beginnen ze al op het parkeerplaats van de Delhaize klanten neer te schieten. Binnen in de winkel wordt een caissière van dichtbij in haar hoofd doodgeschoten als ze haar kassa niet snel genoeg open krijgt. Ook daar sterven nog eens 5 mensen en vallen meerdere gewonden. Totale buit: 1.800.000 frank.

9 november 1985. De laatste overval van de bende is misschien wel de gruwelijkste. Wild schietend komen drie mannen een Delhaize filiaal in Aalst binnen. Daar slaat de paniek toe. Caissières vullen tassen met al het geld en cheques dat ze kunnen vinden. Drie minuten, langer zijn de overvallers niet binnen. Maar dat begint het pas. Ze stappen in hun auto. Een van de overvallers, die inmiddels via getuigenverklaringen de bijnaam ‘de reus’ heeft gekregen. Zit in de achterbak met een riotgun en vuurt deze onophoudelijk. Wild schiet hij om zich heen, terwijl de auto de parkeerplaats afrijdt. 8 doden vallen er die dag.

Na deze overval heeft niemand nog iets vernomen van de Bende van Nijvel. In totaal vielen er 28 doden en meer dan 40 gewonden. Het onderzoek naar de Bende verliep alles behalve soepel. Steeds liep het om een andere reden vast. De Bende is nooit ontmaskerd, en dit leidde tot vele speculaties.

Speculaties:

De bendeleden zouden extreemrechtse terroristen zijn. In die tijd ging het gerucht dat veel rijkswachters extreemrechtse gedachten hadden. De bende van Nijvel zou wel eens een organisatie kunnen zijn met allemaal ex-rijkswachters die het land wilde destabiliseren. Door de overvallen werd de Rijkswacht met veel materieel uitgebreid.

Illegale wapenhandel zou een motief kunnen zijn. Sommige slachtoffers zouden bewust worden uitgezocht. Er zijn namelijk slachtoffers gevallen die banden in de wapenhandel.

Maar de meest opvallende en schokkende speculatie is die dat de Bende van Nijvel een middel van het Gladio-netwerk van de Amerikaanse inlichtingendienst, wiens taak het is om de invloed van het communisme in West-Europa moest ontmoedigen. In België ontstond een commissie-gladio, die dit verband ondersteunden. Commissievoorzitter Lallemand schreef de aanslagen toe aan het werk van buitenlandse geheime diensten, die als doel hadden de binnenlandse Belgische democratie te beïnvloeden. Hij vertelde dat de aanslagen een media-effect moesten veroorzaken. Deze geheime diensten zouden daarvoor beurtelings extreem-linkse of extreem-rechtse groeperingen gebruiken. De Bende werd dus ingezet als chantagemiddel en zou dus contact hebben met de Belgische politiek.

Deze laatste speculatie hield heel België in de ban. In 1991 richtte België zelfs een parlementair overzichtscomité op, dat de inlichtingendiensten controleert.