Verschil tussen een asielzoeker en vluchteling

De woorden asielzoeker en vluchteling zijn door de Europese vluchtelingencrisis erg populair. Deze twee termen worden door elkaar gebruikt en vele mensen beschouwen het in se als hetzelfde. Toch is er wel degelijk een essentieel verschil tussen deze twee groepen. Lidstaten die het Vluchtelingenverdrag uit 1951 (Conventie van Genève) hebben ondertekend zijn verplicht om vluchtelingen op te nemen. Aan economische asielzoekers hoeft uiteindelijk echter geen asiel verleend te worden. De vluchtelingencrisis heeft ervoor gezorgd dat er sinds 2015 een grote massa aan vluchtelingen toestroomt in Noordwest-Europa. Hierdoor zijn er niet genoeg opvangplaatsen meer beschikbaar voor de vluchtelingen.

Wat houdt de vluchtelingencrisis, sinds 2015, juist in?

De vluchtelingencrisis legt heel wat problemen van Europa bloot. Er is geen doordacht beleid over de vluchtelingenproblematiek en de perceptie heerst dat Europa geen pasklaar antwoord heeft op deze crisis. Heel wat lidstaten zijn enorm bezorgd om de situatie en zeggen dat de maximumcapaciteit bij de opvangcentra is bereikt. Vluchtelingen komen naar de Noord-Europese landen om hier een beter leven te kunnen leiden, weg van alle oorlogsellende enzovoort. Het gevolg is uiteraard een overaanbod van vluchtelingen en daarenboven een verdeeld Europa dat niet weet hoe het deze crisis moet bezweren. Gruwelijke beelden van aangespoelde mensen- en kinderlichamen maken de chaos rond het vluchtelingenbeleid alleen maar duidelijker.

Wat zijn vluchtelingen?

Een vluchteling kan worden omschreven als iemand die zijn woongebied is ontvlucht omwille van vrees voor geweld of zijn leven. Vluchtelingen komen vooral uit gebieden waar oorlog heerst of waar er een permanente dreiging van oorlog heerst. Ook komen vluchtelingen meestal uit staten waar er schending van de mensenrechten plaatsvinden. De definitie van 'vluchtelingen' werd op 28 juli 1951 gedefinieerd in het eerste artikel van het 'Internationaal Vluchtelingenverdrag'. De definitie, volgens artikel 1.A, stelt dat vluchtelingen (degenen met gegronde vrees voor vervolging om redenen van ras, godsdienst, nationaliteit, het behoren tot een sociale groep of politieke overtuiging) niet mogen worden teruggestuurd naar een land waarin zij vervolging te vrezen hebben (verbod op refoulement). Landen die dit verdrag ondertekend hebben moeten vluchtelingen asiel verlenen.

Wat zijn asielzoekers?

Een asielzoeker kan men omschrijven als iemand die politiek asiel vraagt. Dit kan iemand zijn die gevlucht is en bij wie een terugkeer naar het land van herkomst gevaar oplevert. Ook kan een asielzoeker iemand zijn die zijn land is ontvlucht vanwege de armoede. Asielzoekers vragen politiek asiel aan in een land waarin zij denken veiliger of beter te kunnen leven. Asiel zoeken is van alle tijden en het ene jaar zijn er meer asielzoekers dan het andere. Er kunnen twee soorten vluchtelingen onderscheiden worden die asiel willen aanvragen:

• Politieke vluchtelingen: dit zijn asielzoekers die omwille van hun veiligheid gevlucht zijn en zij worden bij gevolg volgens artikel 1.A van het Vluchtelingenverdrag beschouwd als vluchteling.
• Economische vluchtelingen: dit zijn asielzoekers die vanwege de kans op een beter economisch leven asiel aanvragen in een bepaald land.

Landen die het Vluchtelingenverdrag hebben ondertekend zijn verplicht om vluchtelingen op te nemen. Echter aan economische asielzoekers hoeft men geen asiel te verlenen.

Wat is het verschil tussen asielzoekers en vluchtelingen?

Tussen de begrippen asielzoeker en vluchteling is er heel wat verwarring. In principe kan iedereen die een asielaanvraag indient, als asielzoeker worden beschouwd. Vluchtelingen zijn dan de asielzoekers die voldoen aan de criteria van vluchteling, zoals bepaald in artikel 1.A van het Vluchtelingenverdrag (zie bovenstaande tekst). Een asielaanvraag kan uiteraard worden afgekeurd indien men niet blijkt te voldoen aan de criteria van het Vluchtelingenverdrag (economische asielaanvraag). Ook kan een asielaanvraag worden geweigerd omdat de vluchteling is binnengekomen via een ander veilig land, waar in principe de aanvraag moest worden ingediend en behandeld.

Wereldvluchtelingendag op 20 juni

De Wereldvluchtelingendag vindt elk jaar plaats op 20 juni. Deze speciale herdenkingsdag werd in het jaar 2000 via de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in het leven geroepen om aandacht en begrip te krijgen voor de miljoenen vluchtelingen ter wereld. Deze dag wordt in meer dan 100 landen gevierd. Er is voor deze dag gekozen omdat in Afrika al op 20 juni de “Africa Refugee Day” wordt gevierd.