Linkshandig – een handicap of uniek?

Het zal een rechtshandige niet snel opvallen, maar linkshandige mensen lopen nog al eens tegen wat problemen aan. De wereld is niet berekend op linkshandige mensen. Het eenvoudig openen van een blik kan soms al moeizaam gaan. Het knippen met een rechtshandige schaar of zelfs het pinnen bij de kassa kan voor linkshandige mensen al voor veel ongemakken zorgen. Waarom hebben we een voorkeur voor een bepaalde hand? Is linkshandigheid een handicap of zijn deze mensen uniek? Wetenschap leert dat er veel verhalen rond gaan die niet geheel juist zijn en dat linkshandigheid nog altijd een mysterie is.

Belemmeringen en voordelen

Kaas schaven, een instrument bespelen, een blik openen, schrijven met een vulpen, het bedienen van een muis. Zomaar een greep uit belemmeringen waar linkshandige mensen tegenaan lopen. Het kunnen de kleinste dingen zijn. Er zijn webshops die speciaal voor linkshandige mensen voorwerpen hebben ontwikkeld om het een stukje makkelijker te maken voor linkshandige mensen.

Maar zijn het allemaal belemmeringen? Grotendeels wel. In sport kan het echter je voordeel zijn. Zo kan je backhand bijvoorbeeld veel beter ontwikkeld zijn. Over het algemeen leren linkshandige mensen leven met het feit dat ze in een rechtshandige wereld leven.

Vroeger moest men verplicht met rechts schrijven, omdat links niet getolereerd werd. Er werd over de vingers geslagen, net zo lang tot iemand rechts schreef. Dit ontwikkelde het zogenaamde hanenpoten handschrift. Tegenwoordig zijn er zelfs pennen die niet langer vlekken achterlaten op het papier of de zijkant van de hand, waar linkshandige mensen veel last van hebben.

De fabels en de feiten

Er gaan verschillende verhalen over linkshandige mensen. Zo zouden zij creatiever zijn dan hun rechtshandige medemensen en zouden ze eerder overlijden. Wat is er nu eigenlijk waar van deze verhalen?

Creatiever

Er zijn tal van artiesten te noemen die linkshandig waren of zijn. Niet alleen in de muziek maar ook bijvoorbeeld schilders waren er veel linkshandig. Dat al deze mensen linkshandig zijn, blijkt toeval, zo wijst onderzoek uit. De verhouding in bijvoorbeeld de muziekwereld is één op negen en daarmee zijn linkshandige mensen wel zeldzaam, maar niet creatiever. Het verhaal komt voort uit de wetenschap dat linkshandigen hun rechter hersenhelft meer zouden hebben ontwikkeld. Dit is de hersenhelft waarin creativiteit schuilt. Volgens veel wetenschappers is het dus onzin dat linkshandigen creatiever zijn. Mochten ze ten tonele verschijnen, dan is daar niets bijzonders aan, behalve dat ze linkshandig zijn.

Eerder sterven

Maar wat is er waar over het feit dat linkshandige mensen eerder zouden sterven? Het verhaal komt voort uit het boek ‘The Left-Hander Syndorme' van de Canadese psycholoog Stanley Coren. Hij veroorzaakte hiermee veel ophef. Hij stelde namelijk dat linkshandige mensen gemiddeld negen jaar eerder sterven dan een rechtshandige. Het onderzoek was niet duidelijk en is nooit wetenschappelijk vastgesteld op juistheid.

Het is dus niet juist dat linkshandige eerder sterven. Wat wel een oorzaak kan zijn is dat linkshandige mensen eerder bepaalde aandoeningen hebben. Hierbij kun je denken aan bijvoorbeeld autisme of schizofrenie. Dit zijn aandoeningen die meer bij linkshandigen voorkomen.

Waarom linkshandig?

Al meer dan 500.000 jaar komt linkshandigheid voor. De verhouding tussen links- en rechtshandig is zo’n 10% links- en 90% rechtshandig. Vroeger – en in veel soorten werk nog steeds – kon men heel goed samenwerken. Metselaars konden naar elkaar toe werken bijvoorbeeld. Linkshandigheid heeft te maken met de genen en kan niet van te voren worden bepaald. Dit ontwikkeld zich in de hersenen na de geboorte en hangt samen met verschillende specialisaties van de hersenhelten. De officiële oorzaak is onbekend. Wel weet men dat erfelijkheid en omgevingsfactoren een belangrijke rol spelen bij het ontwikkelen.

Pas bij acht maanden zijn de eerste tekenen voor linkshandigheid zichtbaar bij kinderen. 25% van de kinderen die geboren worden kan het links- of rechtshandig worden. Het overige percentage is sowieso rechtshandig. Linkshandigheid heeft te maken met de voorkeurshand.

Een echte ‘oorzaak’ is er dus niet.

Dag van de linkshandigen

Er is een speciale dag in het leven geroepen. Dit is de internationale linkshandigendag. Deze dag is in 1976 in het leven geroepen om aandacht te vragen aan de grotere en minder grotere problemen waar linkshandigen tegenaan lopen in een rechtshandige wereld.