Verdienen met lege flessen
Statiegeld is een systeem dat al lang bestaat en waar veel voorstanders en tegenstanders voor zijn. Voorstanders zijn vaak de personen die uit milieu oogmerk statiegeld een goed systeem vinden. Het verleden heeft dan ook bewezen dat het heffen van statiegeld een succesvolle manier is om lege flessen te recyclen. Tegenstanders zijn vaak de drankenindustrie en de supermarkten. Zij hebben te maken met de vele regelgeving, kosten en niet onbelangrijk, fraudeurs die onterecht statiegeld proberen te innen.
Geschiedenis statiegeld
Statiegeld is ontstaan vanaf het moment dat de melk, vla en yoghurt in glazen flessen verkocht gingen worden. Om de verpakkingskosten laag te houden werden de lege flessen weer ingenomen en hergebruikt. Vaak werden deze producten door de melkboer bezorgt, welke de lege flessen ruilden tegen volle en zo het statiegeld verrekenden. In de jaren tachtig van de vorige eeuw werden de kosten van de glazen flessen zo laag dat het statiegeld geen financiële voordelen meer gaf. Het reinigen en het transport was te duur en te belastend voor het milieu om het statiegeldsysteem nog te laten bestaan. In plaats hiervan kwam er statiegeld op PET-flessen voor frisdranken. Statiegeld op bierflesjes en kratten bleef wel bestaan.
In 2006 werd er een nieuwe wet aangenomen waarin een statiegeldverplichting gold voor alle niet kartonnen drankenverpakkingen. Deze wet zou pas gaan gelden als het bedrijfsleven zich niet aan de gemaakte afspraken zou houden. Zo moeten ze een hogere recycling realiseren, de hoeveelheid zwerfafval terug dringen en de verpakkingen van PVC mijden. Als er aan de gemaakte afspraken werd voldaan, dan zou als beloning het statiegeld in 2015 worden afgeschaft. Halverwege 2014 werd bekend gemaakt dat niet alle afspraken werden nagekomen. Zo werden er nog steeds PVC verpakkingen in supermarkten aangetroffen. Het gevolg was dat het statiegeld in 2015 niet werd afgeschaft.
Statiegeld in omringende landen
Elk land heeft zijn eigen statiegeldbeleid. Duitsland heeft strikte regels en hier zijn dan ook bijna alle drankverpakkingen voorzien van statiegeld. Zo worden er bijvoorbeeld voor blikjes, kleine petflesjes en grote petflessen statiegeld betaald. In Frankrijk kent men geen statiegeld. In België bestaat er anno 2017 statiegeld op glazen flessen en zijn er plannen om statiegeld op PET-flessen en blikjes te gaan innen. Deze plannen zijn het gevolg van het vele zwerfafval en de lage inzamelingsgraad van lege flessen. Het statiegeldsysteem heeft zich bewezen en het blijkt dat tot wel 98% van de flessen verzameld kan worden. In Duitsland was het aantal zwerfafval na invoering van het statiegeld enorm verminderd.
Verdienen met lege flessen
Er zijn verschillende manieren om geld te verdienen met het huidige statiegeldsysteem. De meeste manieren zijn niet toegestaan en worden door de steeds geavanceerdere emballageautomaten onmogelijk gemaakt. Wie het toch probeert kan aangehouden worden wegens diefstal.
Statiegeldflessen uit ander land
Door lege flessen zonder statiegeld afkomstig uit een land in te leveren in een land met statiegeld, kan er behoorlijk verdient worden met lege flessen. Vooral als mensen de flessen vinden tussen zwerfafval en deze inleveren. Volgens het Belgische blad "het Nieuwsblad" zijn er in een uur ongeveer 139 blikjes en PET-flessen te vinden die ingeleverd kunnen worden tegen een waarde van 13,90 euro. Een tijd lang hebben Belgen PET-flessen, die ze in België zonder statiegeld gekocht hadden, ingeleverd in Nederlandse supermarkten net over de grens. Tomra, de leverancier voor automaten die statiegeldflessen innemen, heeft hiervoor een automaat op de markt gebracht die ook de barcodes van de flessen scannen om zo te checken of het gaat om een fles waar statiegeld voor is betaald. Vooral aan de grens zijn emballageautomaten toen vervangen met de nieuwere slimmere automaten. Toch zijn er nog veel oudere automaten te vinden die de barcodes niet scannen.
Zelfde fles meerdere malen inleveren
Deze methode wordt door fraudeurs uitgevoerd die bij het inleveren van kratten of flessen de krat of fles na het scannen weer terugtrekken om vervolgens deze nogmaals door het automaat te laten gaan. Dit kan net zo lang herhaald worden totdat er een heel bedrag bij elkaar gespaard is. Deze methode wordt echter wel makkelijk opgemerkt door winkelpersoneel.
Een tweede bon vragen
Een andere truc van fraudeurs is om, na het inleveren van een krat en het innen van de statiegeld bon, een medewerker te roepen en te beweren dat er geen bon uit het automaat is gekomen. Dit kan ook door het emballageautomaat moedwillig in storing te brengen.
Kratten vullen met flessen zonder statiegeld
Hoewel de meeste automaten de kratten wegen en scannen, zijn er toch nog automaten die kratten met andere flessen dan die er oorspronkelijk in zaten accepteren. Door de krat te vullen met flesjes waar geen statiegeld op zit kunnen fraudeurs toch statiegeld innen voor deze flesjes.
Flessen stelen
Tenslotte komt het voor dat lege flessen of kratten gestolen worden uit magazijnen van supermarkten, kroegen of depots. Deze flessen worden later dan weer ingeleverd om het statiegeld te innen. Ook komt het voor dat de kratten of flessen direct vanuit de ruimte achter het emballageautomaat gestolen worden. Dit heeft ertoe geleidt dat er nu meer en meer gesloten systemen zijn.