nieuws uitgelicht

LWD2018 - Geheimen uit bidbook Leeuwarden 2018

Leeuwarden heeft de plannen die het heeft voorbereid voor Lwd2018, het jaar waarin de Friese hoofdstad een jaar lang Culturele Hoofdstad van Europa is, voor de finale geheim weten te houden. Waarom won Leeuwarden waar de twee steden in het zuiden van het land de outsider geen kans toedichtten en dachten - tenminste een van de twee - de overwinning al in de zak te hebben? De geheimen lagen in het Bidbook en in het toverwoord 'mienskip', gemeenschapszin. Je moet het met elkaar als gemeenschap doen en dat begreep Leeuwarden als geen ander.

Leeuwarden 2018 en geheimen uit het bidbook

Microtargeting

Het geheimhouden van de plannen had vooral te maken met het niet weggeven van je troeven. De geheimzinnigheid gold niet zozeer de verschillende projecten die in het bidbook opgesomd staan, maar veel meer de manier waarop de plannen aan de man worden gebracht. Er werd bijvoorbeeld heel zorgvuldig gekeken naar de communicatiestrategie. Leeuwarden 2018 zette in op microtargeting.

Kening fan 'e Greide

Bij deelprojecten worden geïnteresseerden benaderd in plaats van de inzet van een communicatiebombardement op de gehele Friese bevolking. Het programma ‘Kening fan 'e Greide’ gaat bijvoorbeeld over vogels. Dat project is wellicht minder interessant voor kunstliefhebbers, dus benadert Lwd2018 geen kunstliefhebbers maar juist vogelliefhebbers voor dat project.

Stenden University en LWD2018

Die liefhebbers kunnen via social media platforms benaderd worden en zodoende in het project gezogen worden. Het is een van de voorbeelden waarin Leeuwarden zich onderscheidde van Eindhoven en Maastricht, de andere twee finalisten en kanshebbers op de titel Culturele Hoofdstad van Europa in 2018. Die twee steden zetten bijvoorbeeld in op advertenties en een boekje en dat kost handen vol geld. Daar heeft Leeuwarden haar geld niet aan uitgegeven. Voor het aan de man brengen van de plannen en de communicatie van de projecten heeft de organisatie van LWD2018 experts van de Stenden University aan zich weten te binden.

Europese dimensie

Leeuwarden heeft de Europese dimensie goed begrepen en die goed in het programma gevlochten. Het onderwerp ‘city and citizens’ heeft Leeuwarden goed aangevoeld en naar de Friese omgeving vertaald naar mienskip. Mienskip wil zeggen burgerschapszin. Het was een speerpunt van de jury en dat heeft Leeuwarden goed ingevuld. Het was de Eindhovense artistiek leider, Martijn Sanders, ontgaan. Hij heeft eroverheen gelezen en daardoor de pointe gemist. Sanders hoorde naar eigen zeggen pas tijdens de uitreiking van de titel dat burgerschapszin - het enthousiasme van de burgers voor de wedstrijd - een belangrijk punt was. Maastricht en Leeuwarden hadden daar al vier jaar aan gewerkt.

Mienskip

Mienskip wordt na It giet oan en Oant Moarn het derde Friese begrip dat vleugels krijgt in Nederland en in dit geval ook Europa.

Evaluation and monitoring plan

Het Evaluation and monitoring plan was ook een van de geheime troeven van LWD2018. De organisatie ontwikkelde een innovatieve en precieze methode waar ook kunstenaars bij worden ingeschakeld. Ook dit was een van de speerpunten van de jury en een van de punten waarop Leeuwarden heel goed scoorde.

Projectorganisatie

Nu de titel is binnengehaald wordt een nieuwe organisatie opgetuigd die aan de plannen in het bidbook handen en voeten moet geven.
(De nieuwe organisatie kiest voor een nieuw logo en nieuwe huisstijl en noemt zich niet meer LWD2018 maar LF2018 - Leeuwarden-Fryslân 2018)

Toeristen

In Leeuwarden en de provincie Friesland verwacht het toerismebureau Friesland Holland in Wolvega dat de titel de regio geen windeieren zal leggen. Er komen miljoenen extra gasten naar de provincie, de schatting is twee tot drie miljoen. Bedden om de gasten op te vangen zijn er wel, laat de promotieorganisatie Beleef Friesland weten. Bovendien voorziet het bidbook in het gebruiken van leegstaande boerderijen, scholen en kerken. Beleef Friesland ruikt kansen om in 2014 één organisatie voor promotie op te tuigen, zodat Leeuwarden en Friesland met één smoel naar buiten kan treden.

Bugdet

De budgetten van Eindhoven en Maastricht waren vele miljoenen hoger dan de 'schamele' 56 miljoen van Leeuwarden. De twee verliezers dachten alleen daarom al dat Leeuwarden nooit kans kon maken op de hoofdprijs. LWD2018 hield wijselijk stil dat het budget in werkelijkheid €74 miljoen is, trouwens nog veel minder dan in de buidels van Maastricht en Eindhoven zat. Maar Leeuwarden gaat het er voor doen. De concurrentie kan alleen maar beteuterd zijn verlies erkennen.

Reacties Maastricht en Eindhoven

Maastricht was overtuigd van haar verhaal. Artistiek directeur Guido Wevers van Maastricht Europese Culturele Hoofdst vindt het heel erg jammer dat de stad de titel is misgelopen. Ook burgemeester Onno Hoes van Maastricht en commissaris van de Koning Theo Bovens waren teleurgesteld. "Dit is teleurstelling. Dit zal ik moeten verwerken", sprak een teleurgestelde Burgemeester Rob van Gijzel. "We hadden het moeten worden. Niet gebeurd." "Ik snap dat we even verdrietig zijn", zei Commissaris van de Koning Wim van de Donk direct na de uitslag, "Maar vanavond maken we toch een feestje en morgen gaan we gewoon weer door."

Jury in Amsterdam unaniem

De keuze van de 13-koppige jury viel unaniem op de hoofdstad van Friesland, Leeuwarden. Manfred Gaulhofer: "Het was een moeilijke beslissing. De drie steden waren erg overtuigend." Formeel had Leeuwarden de titel na de jury-uitslag van 2013 nog niet binnen: De jury overhandigde het advies aan cultuurminister Jet Bussemaker, die samen met haar collega's uit de Europese Unie in het voorjaar van 2014 de culturele hoofdstad formeel aanwijst. Die formaliteit is zonder problemen gepasseerd.

Lees verder

• Leeuwarden in finale Culturele Hoofdstad 2018 en winnaar
• Leeuwarder Courant - Dagblad van de provincie Friesland
• Leeuwarden – Fries StraatFestival