Atlantikwall Bunkerproject Nederlandse Waddeneilanden

De Waddeneilanden krijgen er allemaal een museum bij. De bunkers die na de Tweede Wereldoorlog op de eilanden zijn achtergebleven worden deels ontsloten voor publiek en ingericht als tentoonstellingsruimte. De onderdelen die tezamen de Atlantikwall vormden gaan de geschiedenis van de oorlog en bezetting vertellen. Op alle Friese Waddeneilanden worden initiatieven met erfgoed uit de Tweede Wereldoorlog uitgevoerd. Het project is mogelijk gemaakt met financiële steun van de Provincie Fryslân en het Waddenfonds.

Bunkerproject Stichting Waddencentra

Sinds 2007 werken de bezoekerscentra van de vijf Waddeneilanden nauw samen. De stichting die is opgericht heet Stichting Waddencentra, waarin de Natuurmusea van de Waddeneilanden zijn verenigd:
De centra zijn:

• Natuurcentrum Ameland
• Ecomare Texel
• Bezoekerscentrum Schiermonnikoog
• Centrum Natuur- en Landschap Terschelling
• De Noordwester Vlieland

Tweede Wereldoorlog

Voor het project Waddengebied in de Oorlog krijgt Stichting Waddencentra in november 2012 € 934.000,- uit het Waddenfonds. Met dit geld wordt op de vier Friese Waddeneilanden een aantal bunkers ontsloten en ingericht als historische informatiepunten over de Tweede Wereldoorlog en geschiedenis in het Waddengebied.

Atlantikwall

De bunkers aan de kust en op de eilanden zijn onderdeel van de Atlantikwall. De Duitsers legden deze verdedigingslinie van 2685 km lang aan en restanten liggen nog in de duinen. Veel is er in de loop der jaren afgebroken. Lange tijd werd er amper aandacht aan de historische bouwwerken besteed, maar na de millenniumwisseling leek de interesse te ontwaken. De musea willen de ooggetuigenissen het vastleggen en de fysieke overblijfselen conserveren.

Bunker westpunt Ameland

Op Ameland legde Stichting Amelander Musea in 2010 een bunker in de duinen bij Stayokay/ Sier aan Zee van Hollum bloot. In de jaren '70 gooide Rijkswaterstaat de bunker dicht en begroef haar onder een duin. Jaren daarvoor was het bouwwerk een geliefde feestruimte van Hollumer jongeren, maar in de loop der jaren verloederde die functie. Het werd min of meer een openbaar toilet.

Flower Power

Bij de opgraving van de bunker, eind november 2010, kwamen de muurschilderingen van de jongeren weer tevoorschijn. De muren waren in vele kleuren bont beschilderd en de woorden Flower Power gaven aan in welke tijd dat moet zijn gebeurd. De muren, restanten van stoelen en bedden getuigen van een energiek leven na de oorlog.

Waddenerfgoed

Het initiatief van een bunkermuseum komt van Vlieland. Daar wilde men in 2008 de infanteriestelling 12 H openstellen. Dat was voor de provincie Fryslân aanleiding om met de andere Waddeneilanden over het behoud van erfgoed uit de Tweede Wereldoorlog op de eilanden te praten. Op alle eilanden is fysiek erfgoed aanwezig in de vorm van bunkers, stellingen en bestrating. Tevens verzamelden particulieren en instanties op de eilanden in de loop der jaren een grote hoeveelheid materiaal uit deze periode: foto's, boeken, kaarten, gegevens over neergestorte vliegtuigen en oorlogsgraven en attributen.

Waddeneilanden

Op elk eiland was de situatie tijdens de Tweede Wereldoorlog anders. Veel van de verdedigingswerken is verdwenen door kustafslag en afbraak. Wat resteert wil men behouden. Op Terschelling zijn al enkele bunkers uitgegraven en gerestaureerd en ook op de andere eilanden, Texel, Vlieland en Schiermonnikoog, worden bunkers ontsloten. Ze krijgen een museale functie en zijn te bezoeken.

Donax en keukenbunker
Aan de bunker ten westen van de vuurtoren op Ameland is in 2015 en 2016 gewerkt. Op het duin is een klein huisje geplaatst, vakantiehuisje Donax, dat als entree en bezoekerscentrumpje dienst doet. Het is een klein vakantiehuisje dat voor de sloophamer is veiliggesteld. Het Bunkermuseum van Ameland is op 28 oktober 2016 geopend. De uitgegraven voormalige keukenbunker is een klein onbemand museum geworden met een beeldverhaal, diorama, eilander verhalen, vondsten en een gedenkruimte voor oorlogsslachtoffers.

Lees verder

• Ameland in de Tweede Wereldoorlog - Atlantikwall
• Ameland en Amelanders in de Tweede Wereldoorlog
• Waddenfonds: subsidiepot voor het waddengebied
• Museum op Ameland - Vuurtoren, Bunker, Molens en meer
• In Flanders Fields – klaprozen voor gevallenen bij Ieper