Winteruur en zomeruur: overschakeling, voordelen & nadelen

Zomeruur en winteruur zijn jaarlijks het onderwerp van discussies tussen voor- en tegenstanders. In het laatste weekend van oktober is het weer zover: de wintertijd gaat in. In de nacht van zaterdag op zondag wordt de klok een uurtje teruggedraaid van 3 uur naar 2 uur. We kunnen dus weer een uurtje langer slapen totdat de zomertijd en het zomeruur weer ingaan. Zomeruur en winteruur zetten elk jaar wel voor- en tegenstanders tegen elkaar op, die kibbelen over de voordelen en de nadelen. Wat zijn de voordelen en nadelen van de wintertijd en de zomertijd? En wanneer schakelen we over naar het volgende wintuur of zomeruur?

Zomeruur overschakeling actueel

Het volgende zomeruur zal ingaan op zondag 28 maart 2021. In de nacht van zaterdag 27 op zondag 28 maart 2021 zullen we de klok een uur vooruit draaien. We zullen dus een uurtje minder kunnen slapen en vanaf dan zal het een uurtje langer klaar blijven 's avonds.

Winteruur overschakeling actueel

Het volgende winteruur zal ingaan op zondag 31 oktober 2021. In de nacht van zaterdag 30 op zondag 31 oktober 2021 zal de klok een uurtje teruggedraaid worden. We zullen dus een uurtje meer tijd hebben om te slapen maar het zal vanaf dan ook een uurtje sneller donker zijn 's avonds.

Wat is de wintertijd/winteruur?

De wintertijd, of soms ook wel het winteruur genoemd, betekent dat de samenleving de klok een uurtje terugdraait en dus eigenlijk de tijdsberekening manipuleert. In Europa en de meeste westerse landen wordt dit gedaan in de nacht van zaterdag op zondag in het laatste weekend van oktober. Om drie uur wordt de klok een uurtje teruggedraaid naar twee uur. We kunnen op die manier dus een uurtje langer slapen.

Wat is de zomertijd/zomeruur?

Het zomeruur is net het tegenovergestelde: in dit geval wordt de klok een uurtje verder gedraaid, zodat we dus eigenlijk een uurtje slaap verliezen. De zomertijd gaat in op de nacht van zaterdag op zondag van het laatste weekend van maart. In dat geval zal het een uurtje langer klaar zijn alvorens de duisternis zal intreden. Twee uur 's nachts wordt drie uur zodat er dus een uur verloren gaat.

Waarom werd de zomertijd ingevoerd?

In de eerste helft van de twintigste eeuw hadden sommige Europese landen al de zomertijd ingevoerd. Maar het was pas na de oliecrisis van 1973, en de zoektocht naar energiebesparingen, dat er initiatieven werden opgezet om te komen tot een meer algemene invoering van de zomertijd. De gedachte achter de invoering van het zomeruur was om de klok een uurtje vooruit te draaien zodat het langer klaar zou zijn. Dit zou meer overeenkomen met het levensritme van de mens en hierdoor zou meer elektriciteit en energie bespaard kunnen worden.

Voordelen zomertijd

Langer klaar

Doordat de klok een uur vooruitgedraaid wordt, zal het langer klaar zijn. Mensen kunnen langer van het daglicht genieten om activiteiten te doen, zoals in de tuin werken of sporten. Kinderen kunnen langer buiten spelen en mensen zullen meer tijd in openlucht kunnen doorbrengen.

Minder elektriciteit

Doordat mensen meer tijd in open lucht zullen doorbrengen, hoeft er minder elektriciteit gebruikt te worden voor onder andere kunstmatig licht, televisie, enz... Energie besparen is niet alleen goed voor onze financiële situatie maar ook voor het milieu. Nochtans wordt dit zogenaamd energiebesparend effect door veel kritikasters betwijfeld.

Nadelen zomeruur/winteruur

Ongezond?

Door het steeds veranderen van een zomertijd naar een wintertijd en omgekeerd, wordt het bioritme van mensen op de proef gesteld. Het is niet vanzelfsprekend om van de ene dag op de andere een uurtje minder te slapen en geconfronteerd te worden met een uur minder daglicht. Sommige mensen lijden erg onder deze bruuske verandering van het dag- en nachtritme. Telkens als het uur wordt veranderd, zijn er dan ook tal van tegenstanders die de negatieve gevolgen van de wintertijd voor onze gezondheid aan de kaak stellen.

Slaapproblemen

De instelling van het winteruur kan veroorzaken dat mensen een verstoord slaapritme ontwikkelen. Nog dagen- of wekenlang na het begin van de wintertijd kunnen ze de gevolgen ondervinden van een veranderd bioritme. Ook de verandering naar minder daglicht is erg bruusk: doordat de mens voor zijn welbevinden erg afhankelijk is van daglicht, kan deze scherpe overgang voor gevoelens van ongemak en lusteloosheid zorgen. Al te vaak ontketent het ingaan van het winteruur ook het begin van een nieuwe reeks depressies.

Praktisch ongemak en vergissingen

Mensen zijn maar mensen en vergeten vaak dingen; ze zullen dus ook wel eens vergeten om op het juiste moment naar de wintertijd of naar de zomertijd over te schakelen. Hierdoor kunnen vergissingen, misverstanden en frustraties ontstaan. Het is niet voor niets dat er de dag na een uurverandering mensen te vroeg of te laat op de afspraak komen.

Lees verder

• Winter: wat te doen tegen typische winterkwaaltjes?