Help, hoe voer ik een leuk gesprek?

Dagelijks worden er vele gesprekken gevoerd met mensen om ons heen. Dit lijkt dus de normaalste zaak van de wereld. Maar wat als het dat voor jou helemaal niet is?

• Waarom het soms niet lukt.
• Ik wil het veranderen: wat is de oorzaak?
• Ik weet de oorzaak, wat kan ik daar nu mee?
• Ik vind het nog steeds eng, en nu?

Waarom het soms niet lukt.

Er zijn verrassend veel mensen die moeite hebben met het beginnen of volhouden van een simpel gesprekje. Ze laten anderen veel aan het woord, vermijden één-op-één situaties of ontwijken sociale gelegenheden helemaal. Dit kan voor iedereen een andere oorzaak hebben. Sommigen zijn bang iets stoms of verkeerds te zeggen waardoor ze uitgelachen kunnen worden. Anderen willen de gesprekspartner niet voor het hoofd stoten, of denken misschien 'ach, die zit toch helemaal niet op mijn mening te wachten?'
Of misschien heeft iemand wel een spraakprobleem en is dat de reden waarom ze niet goed durven. Er zit altijd een verhaal achter.

Ik wil het veranderen: wat is de oorzaak?

Als jij hier last van heb en je wil het graag veranderen, ga dan eerst bij jezelf na wat de oorzaak is. Ga bijvoorbeeld het volgende lijstje voor jezelf af:

• Ben ik bang iets stoms te zeggen en daarmee gepest of uitgelachen te worden?
• Ben ik bang dat ze mijn mening of mijn dag helemaal niet interessant vonden en dat niet willen horen?
• Ben ik bang iets te zeggen wat mijn gesprekspartner misschien kwetst of vervelend vindt?
• Ben ik bang dat ze geen vrienden meer willen zijn als ik het niet met ze eens ben?
• Vind ik het lastig om een onderwerp te bedenken om het over te hebben?
• Vind ik het vervelend dat iedereen op me let als ik iets vertel?
• Heb ik snel last van blozen en ben ik bang te gaan blozen tijdens een gesprek?
• Heb ik een spraakprobleem, bijvoorbeeld stotteren, en schaam ik me daarvoor?

Denk er eens rustig over na, en kijk wat voor jou geldt. Het kan natuurlijk ook nog iets anders zijn dan bovenstaande redenen.

Ik weet de oorzaak, wat kan ik daar nu mee?

Als je weet wat de oorzaak van je moeite met gesprekken is, kan je deze eens beter gaan analyseren.

Voorbeeld 1

Je bent bang iets stoms te zeggen en dan uitgelachen te worden. Bedenk eerst eens waar die angst vandaan komt. Ben je vroeger gepest? Ben je ooit uitgelachen omdat je iets zei en durfde je daarna niet meer? Het kan natuurlijk dat je niet weet waar het vandaan komt, dat is niet erg. Als je het wel weet, bedenk dan dat dit tóen was, bij die perso(o)n(en) e niet nu met andere mensen. Ga het dan relativeren. Luister eens aandachtig naar gesprekken van andere mensen. Zeggen zij soms iets wat onhandig is? En wanneer is het eigenlijk stom? Mag je het met iemand oneens zijn, mag je je verspreken? Waarschijnlijk zal je merken dat er heel normaal wordt gereageerd door de ander in zo'n situatie. Iemand moet wel iets héél raars zeggen voordat hij of zij wordt uitgelachen.

Voorbeeld 2

Je vindt het lastig om een onderwerp te bedenken en kan daardoor moeilijk een gesprek starten. Veel mensen hebben hier last van, vooral in een één-op-één-gesprek. Bedenk allereerst dat je een gesprek niet alleen voert. Als de ander nooit een onderwerp aandraagt, is het misschien gewoon geen goede gesprekspartner. Het ligt dus niet altijd aan jou. Besef ook dat stiltes best mogen in een gesprek, dat is helemaal niet erg. Een onderwerp bedenken is veel gemakkelijker dan het lijkt. Kijk bijvoorbeeld eens om je heen: wat zie je, wat hoor je, wat voel je? Dit kunnen simpele dingen zijn als "Goh, het is warm hier hè?", of "Vind jij dit ook zo'n leuk nummer?", maar ook "Die jongen daar, ik vind dat zo'n lekker ding, val jij nou ook op dat soort types?"
Je kan ook gemakkelijk vragen naar school, werk, sport of hobbies. Luister naar wat iemand vertelt: zegt hij of zij bijvoorbeeld iets over een vroegere relatie, dan kan je daar weer verder naar vragen.

Voorbeeld 3

Je heb een spraakprobleem of je bloost snel. Dit is natuurlijk heel vervelend, en het voelt waarschijnlijk of je er helemaal geen controle over hebt. Of je denkt dat anderen het vast heel vervelend vinden. Bedenk dat als iemand het echt vervelend vind met jou te praten, ze vanzelf weggaan. Als ze dus blijven voor een gesprekje, doen ze dat omdat ze het níet vervelend vinden. Schaamte kan een grote rol gaan spelen tijdens het gezellige kletsen. De beste manier om daarmee om te gaan is door het uit te spreken. Vertel dat je stottert of slist, of dat je snel bloost. Waarschijnlijk reageert de ander dan al dat het helemaal niet erg is of dat zij dat ook wel eens hebben gehad. Dit kan de schaamte al behoorlijk wegnemen en het gesprek veel gemakkelijker maken.

Ik vind het nog steeds eng, en nu?

Als je veel last hebt van deze angst zal dat niet ineens over zijn. Helaas kost dat best veel tijd, en misschien zal je het altijd wel lastig blijven vinden. Het beste advies is om veel te oefenen en veel te observeren. Luister naar gesprekken van anderen. Zeggen zij dingen die jij niet zou durven? En hoe wordt daarop gereageerd? Probeer die dingen daarna zelf uit. Zeg eens iets wat je lastig vindt, en kijk hoe de gesprekspartner daarmee omgaat. Waarschijnlijk zal dat hartstikke goed gaan. Zo'n ervaring geeft je het zelfvertrouwen om steeds gemakkelijker een gesprekje te voeren.

Blijf ook relativeren. Mensen hebben geen gesprek met jou uit medelijden, ze luisteren graag naar je. Mensen reageren niet heel anders als jij iets zegt dan wanneer een ander hetzelfde zegt. Niet iedereen vindt jou stom of oninteressant. Vaak moet je dit soort dingen constant tegen jezelf blijven zeggen en kan het best lang duren voor je ze gaat geloven.

Als je écht wil veranderen dan kan het. Het kan erg lastig zijn, maar zoals het gezegde luidt: de aanhouder wint!