Werken en leven in een perfect evenwicht
We worden allemaal vroeg of laat wel eens geconfronteerd met dat knagende gevoel dat we enkel maar leven om te werken. Velen onder ons gaan door dit negatieve gevoel hun job al snel beschouwen als de minst belangrijke factor in hun leven, die factor die het minste bijdraagt aan hun persoonlijke eigenheid en geluk. Als gevolg gaat men de job verwaarlozen ten voordele van andere aspecten in het leven zoals hobby’s, familiaal leven, vrienden, … Deze reactie is jammer genoeg niet diegene die tot de meeste voldoening leidt op lange termijn.
Trend
Een term die de laatste jaren in dit verband steeds vaker de kop opsteekt, is
work/life balance. Letterlijk uit het Engels vertaald betekent dit een evenwicht tussen werk en leven. Dit wordt vaak foutief begrepen als evenveel tijd besteden aan het privé-leven als aan de job. Zo eenvoudig mag het echter niet voorgesteld worden. Het leven bestaat immers uit vele aspecten, zoals werk, familie, gezin, vrienden, hobby’s, school, … Een goede work/life balance betekent dat aan elk van deze aspecten naar voldoening tijd wordt besteed. In de hoeveelheid tijd die hiervoor nodig is, zit het grote verschil. Zo zal je misschien sneller voldoening halen uit het beoefenen van een sport dan bij het uitoefenen van een dagtaak. Hierdoor zal je minder tijd gaan besteden aan sporten dan aan het werk om tot dit evenwicht te komen.
Samen met de stijgende bekendheid van de term work/life balance, klagen ook steeds meer mensen over een onevenwichtige work/life balance. Meestal lijken ze het gevoel te hebben dat ze te weinig ‘vrije’ tijd hebben om tijd te spenderen aan hun gezin of hobby’s. Ook omgekeerd kan dit het geval zijn, al komt dit maar zelden voor. Dit onevenwicht leidt tot een
work/life conflict.
Weegschaal
Om in de huidige samenleving te kunnen overleven op een redelijk comfortabele manier, moeten wij allemaal uit werken gaan. Bij de meesten betekent dit 5 dagen per week, 7½ of 8 uren de aan onze job gelinkte taken volbrengen. Zeer vaak komen er naast deze dagtaak echter nog een aantal extra zaken bij. Dringende zaken dienen afgewerkt te worden voor de dichterbij komende deadline waardoor we overuren moeten maken, presentaties en opleidingen buiten de werkuren, verplichte ‘netwerk’-feestjes, afspraken ’s avonds of in het weekend … Allemaal zaken die het aantal normale werkuren verhoogt. Aangezien we allemaal, in verhouding met de 24 uren in een dag, zoveel tijd doorbrengen op het werk, is de werktijd een zeer belangrijk deel van de dag. Werk komt daardoor op de ene kant van de weegschaal van ons leven te staan.
Naast het werk hebben we allemaal uiteraard nog een privé-leven. En dit is uitgebreider dan gewoon tijd maken voor je vrouw/man of kinderen. Onder privé-leven verstaan we alle zaken die niet met werk te maken hebben. Dit kan gaan van hobby’s tot vakantie tot vrije tijd met partner en kinderen tot simpelweg ‘niets doen’ of slapen. Dit privé-leven is natuurlijk voor elke mens zeer belangrijk en komt daarom op de andere kant van de weegschaal.
Om zoveel mogelijk voldoening te krijgen uit je leven, is een work/life balance noodzakelijk. Zonder deze balans zal een persoon eerder neigen naar ontevredenheid. Uiteraard is het aandeel werk en privé niet voor elke werknemer gelijk. De ene persoon heeft veel verantwoordelijkheden en interesses naast zijn werk en zal hier zijn voldoening in zoeken. Bij een dergelijke persoon zal er meer tijd aan privé besteed worden dan aan werk. Een andere persoon is zeer ambitieus en wil graag extra tijd in zijn job stoppen om verder te komen op de ladder. Deze mensen zullen, zonder meteen ongelukkig te worden, snel meer tijd in werk steken. Vaak zien we ook dat dergelijke werknemers veel minder verantwoordelijkheden en hobby’s buiten het werk hebben. Dit maakt voor hen het perfecte evenwicht zoeken natuurlijk veel makkelijker.
Belang
Work/life balance is een human resource-begrip dat in de huidige markt steeds meer aan belang wint. Een goed evenwicht tussen werk en leven is niet enkel meer belangrijk voor werknemers. Ook werkgevers, management, onderzoekers, regering en zelfs de media besteden de laatste jaren steeds meer aandacht aan dit aspect van het dagelijkse leven. Door de steeds moeilijker verlopende zoektocht naar bekwaam en gemotiveerd personeel en de verminderde loyaliteit van medewerkers ten opzichte van hun werkgevers, hebben vele bedrijven almaar meer oog voor strategieën die de work/life balance van hun werknemers kunnen optimaliseren. Een optimale work/life balance leidt immers tot een goed moraal, sterke loyaliteit en hoge tevredenheid van de werknemers, wat de productiviteit van de werknemer alleen maar ten goede kan komen.
Een goede work/life balance is dus, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, duidelijk niet enkel voordelig voor de individuele werknemer, maar ook voor de werkgever. Het succes van een organisatie is immers altijd sterk afhankelijk van zijn medewerkers. Om een productieve bijdrage te kunnen leveren aan het succes van een onderneming is het voor de medewerkers een noodzaak dat ze een goede work/life balance hebben. Bovendien zijn werkgevers door de mogelijkheden die ze aan hun werknemers kunnen bieden, beter in staat om goed en ervaren personeel aan te trekken, te behouden en te motiveren.
Voordelen voor de organisatie
De belangrijkste voordelen die de organisatie uit een goede work/life balance haalt zijn:
- Werknemers zijn gemotiveerder om hun job goed te doen.
- Door een heldere blik op de zaken slagen ze erin steeds efficiënter te werken.
- De productiviteit van de individuele werknemer zal hierdoor sterk stijgen.
- Werknemers vertonen een grotere loyaliteit ten opzichte van hun werkgever. Het verloop zal hierdoor dalen.
- Het bedrijf krijgt een positiever imago naar de buitenwereld. Dit kan een positief gevolg hebben op het gevoel van potentiële en huidige werknemers, klanten en leveranciers.
Work/life balance-strategieën
Veel gebruikte work/life balance-strategieën zijn:
- part-time werk
- educatief verlof
- flexibele aanvangs- en eindtijden
- thuiswerken of vanuit een werkstation
- job-sharing
Deze strategieën worden doorgaans niet aangeboden aan alle werknemers. De meeste organisaties bieden de work/life balance-mogelijkheden slechts aan, aan een beperkte groep werknemers. Tevens blijkt wel dat hoe meer mogelijkheden een organisatie biedt, hoe vaker van deze mogelijkheden gebruik gemaakt wordt.
Of het introduceren van work/life balance-strategieën ook werkelijk een vermindering van work/life conflicten betekent, is echter nog onzeker. Het is mogelijk dat deze strategieën enkel de houding ten opzichte van de werkgever verbetert. Maar ook dit is echter een niet te onderschatten voordeel.