Werken als journalist

Het aantal journalisten neemt steeds verder af. Dit komt vooral door de komst van het internet. Mensen zijn gewend geraakt aan gratis nieuws en zijn minder dan voorheen bereid er voor te betalen. Krantentitels verdwijnen daarom. Ook bij radio- en televisieredacties is steeds minder plaats. Er zijn in Nederland een viertal journalistiek-opleidingen op hbo-niveau. De beginnende journalist moet rekenen op een laag startsalaris. De meeste werken freelance, omdat ze geen vaste baan kunnen vinden. Het beroep van journalist is sinds een aantal jaren op zijn retour. Het was decennialang een beroep dat tot de verbeelding sprak. Je kwam ergens en diende een groter doel. Door heel het land waren er een groot aantal kranten, tijdschriften, radio- en televisiezenders waar journalisten hun ei kwijt konden. Er waren rond 1995 ongeveer 13.000 journalisten werkzaam in het vak. Rond 2013 stond de teller nog op 6.000. Het internet staat aan de basis van de ineenstorting van het beroep. Door het internet is steeds meer nieuws gratis beschikbaar. Daardoor zijn steeds minder mensen geneigd te betalen voor een krant. Als gevolg daarvan zijn veel kranten gefuseerd en opgeheven. Andere kranten doen het werk met minder mensen. In november 2013 werd nog bekend dat tijdschriftengigant Sanoma zou stoppen met een groot aantal tijdschriften. Tegelijkertijd volgt bij de Publieke Omroep de ene na de andere bezuinigingsronde waardoor ook daar steeds minder mensen aan het werk zijn.

Vaardigheden waar een journalist over moeten beschikken

Er zijn verschillende vaardigheden waar een goede journalist over moet beschikken. Zo moet een journalist snel informatie moeten kunnen verwerken en daar de belangrijke punten uit kunnen filteren. Verder moet een journalist nieuwsgierig zijn en altijd bereid zijn verder te vragen. Daarnaast is het belangrijk dat hij vaardig is met de pen of gevoel heeft voor geluid of beeld, wanneer hij bij de radio- en televisie werkt. Een laatste belangrijke eigenschap is dat hij contactueel goed moet zijn. Als journalist moeten mensen jou vertrouwen, zeker als je informatie van hen wilt. Er zijn allround-journalisten en journalisten die zich gespecialiseerd hebben in een bepaald onderwerp. Beide hebben hun voordelen. Allround-journalisten zijn breed inzetbaar. Een journalist die meer gespecialiseerd is in bijvoorbeeld buitenlands nieuws, sport of entertainment heeft op specifieke terreinen eerder een toegevoegde waarde.

Opleiding tot journalist

Wie journalist wil worden kan een opleiding volgen aan één van de vier hbo-instellingen die de opleiding journalistiek aanbieden. Zij zijn te vinden in Ede, Zwolle, Utrecht en Tilburg. De opleidingen in Ede en Zwolle functioneren vanuit een christelijke achtergrond. Verder zijn er verschillende universiteiten die een master Journalistiek aanbieden, zoals de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit. Het is overigens niet per se nodig om een journalistieke studie te volgen. Krantenredacties staan ook steeds vaker open voor redacteuren met een universitaire studie als politicologie of geschiedenis. Ook iemand die zich specialiseert aan de hand van een bepaalde studie kan daar het voordeel van plukken.

Salaris van een journalist

Het starsalaris van een journalist ligt relatief laag ten opzichte van andere hbo’ers. Een journalist in loondienst verdient bij de start gemiddeld 1.800 euro. Dit kan oplopen tot een salaris van 5.400 euro voor een journalist met 13 jaar ervaring op het hoogste niveau. Veel journalisten zullen echter nooit in loondienst terecht komen. Dat komt omdat het aantal banen nog steeds afneemt en er in de internetjournalistiek te weinig nieuwe banen worden geschapen. Het is daarom schnabbelen voor de meeste journalisten die als freelancer van de ene na de andere opdracht gaan. Het is een zwaar bestaan waarbij alleen de hardste en creatiefste werkers overleven.