Islam en seksualiteit

Religies en seksualiteit lijken altijd op tamelijk gespannen voet met elkaar te staan. Religie dwingt seksualiteit in een keurslijf. Ook binnen de Islam gelden duidelijke regels voor seksualiteit. Zonder huwelijk geen sex. Wanneer er toch sprake is van seksuele betrekkingen buiten het huwelijk, wordt dat gezien als gevaarlijk voor de rust in de samenleving. Hieronder volgen de ideeën van een aantal antropologen met betrekking tot de rol van seksualiteit binnen de Islam

De rol van seksualiteit binnen de Islam

Binnen de Islam is het individu verplicht om zijn instincten te gebruiken overeenkomstig de eisen van de religie. Op die manier levert seksuele lust, wanneer ze in goede banen wordt geleid, een positieve bijdrage aan de Islamitische orde. Wanneer het echter verkeerd gebruikt wordt kan die orde aangetast worden. Het is in het belang van de Islam om de geslachtsdrift te reguleren. De vrouw wordt binnen de Islam gezien als seksueel actief. Om vrouwen te beschermen tegen die seksualiteit, worden ze afgeschermd van mannen, uit angst voor 'fitna' (chaos of wanorde). Dit is de impliciete opvatting, er is angst voor de vernietigende, verslindende macht van de vrouw. Vrouwen moeten daarom onder de duim gehouden worden om het voortbestaan van de samenleving te garanderen, dit wordt gedaan door middel van de segregatie der seksen en eventueel het hebben van meer dan één vrouwelijke partner. De Islamitische vrouw heeft een fatale aantrekkingskracht die de wil van de man om haar te weerstaan heeft aangetast en hem terugdringt in een passieve rol. Hij heeft geen keuze, hij moet wel bezwijken voor haar aantrekkingskracht, vandaar dat de vrouw geïdentificeerd wordt met 'fitna', met de tegen God en de samenleving gerichte krachten van de wereld. De aantrekkingskracht is de natuurlijke band tussen de seksen. Telkens wanneer een man zich tegenover een vrouw bevindt, zou 'fitna' daarvan het gevolg kunnen zijn. De potentieel gevaarlijke vrouw is zij die al eerder één of meerdere seksuele relaties heeft gehad. Weduwen, gescheide vrouwen of vrouwen wier man voor langere tijd afwezig is zouden seksueel gefrustreerd kunnen raken en zijn daarom een uiterst gevaarlijke bedreiging voor mannen. Deze ideeën druisen in tegen het expliciet geuite idee dat mannen een agressieve seksualiteit bezitten en vrouwen een passieve.

Seksualiteit en het paradijs

Seksualiteit op zichzelf is niet gevaarlijk, het heeft integendeel positieve functies: door seksualiteit kunnen gelovigen voortbestaan op aarde, hetgeen absoluut noodzakelijk is voor het bestaan van de maatschappelijke orde. Bovendien verschaft seksualiteit een 'voorsmaak van de geneugten die een mens beloofd worden in het paradijs', waardoor ze hen tegelijkertijd aanmoedigt om zich te beijveren in het paradijs te komen en de voorschriften van de Islam te volgen. Ook is seksuele bevrediging nodig om geestelijke inspanningen te kunnen leveren. Het is immers de plicht van elke moslim om zich aan kennis te wijden en wanneer hij seksueel gefrustreerd is is het moeilijk zich aan God te wijden. De vrouw is daarom een gevaarlijke afleiding, die uitsluitend gebruikt mag worden om voor nageslacht te zorgen en seksuele spanningen te verminderen.

Het huwelijk en Zina

Het huwelijk is een middel om 'zina', onwettige geslachtsgemeenschap, te voorkomen. Iemand die seksueel gefrustreerd is wordt beschouwd als een potentieel gevaar, seksuele onthouding wordt sterk afgeraden. Geslachtsgemeenschap is in de maatschappij geïntegreerd door middel van het instituut huwelijk, binnen het kader van het gezin (Bouhdiba, 1975). Het huwelijk zou in principe de seksuele bevrediging van beide partijen moeten waarborgen en zo voorkomen dat ze elders bevrediging gaan zoeken. Een vrouw kan echtscheiding aanvragen op grond van het feit dat haar man haar niet seksueel bevredigt. Hieruit blijkt de angst voor de gefrustreerde en daarmee onbeteugelde seksualiteit van de vrouw (Mernissi, 1983).

Segregatie van de seksen

Door middel van segregatie en de 'hijab' (sluier of hoofddoek) wordt geprobeerd om interactie tussen de seksen te verhinderen. Deze seksuele segregatie echter benadrukt de seksuele dimensie van iedere interactie die vervolgens wel plaatsvindt. Wanneer heteroseksuele ontmoetingen onderhevig zijn aan tal van beperkingen wordt verleiden een structureel onderdeel van de menselijke relatie (Mernissi, 1983). Wanneer de segregatie wegvalt, dat wil zeggen wanneer vrouwen binnendringen in openbare plaatsen, kan dat worden gezien als een daad van agressie, als aanzetten tot 'zina'. Wanneer de vrouw dan ook nog geen hoofddoek draagt is de situatie nog erger. Bij sommige mannen kan dit zich uiten in het lastig vallen van vrouwen in het openbaar. Dit wordt nog eens gevoed door het ontbreken van andere omgangsvormen in relatie met de andere sekse.

Viriliteit en frustraties

Voor veel moslimmannen is seksuele daadkracht een element van mannelijkheid. Het hebben van veel kinderen , het bevredigen van de eigen vrouw en in het publiek indruk maken op andere spelen een belangrijke rol voor veel mannen. Er is hierbij vaak sprake van een competitie-element. Veel jongens worden opgevoed met het idee dat het bevredigen van zijn seksuele behoeftes een recht is. De harde werkelijkheid is echter dat de samenleving hem hierbij geen uitlaatklep biedt, want zonder getrouwd te zijn wordt het heel moeilijk om toch seksuele bevrediging te vinden, daarbij overtreedt hij dan de regels van zijn samenleving. Dit gebrek aan behoeftebevrediging kan frustraties tot gevolg hebben.