Baby en opvoeding, van 0 tot 1 jaar
Eindelijk, na lang wachten (vooral die laatste maand is vaak afzien), ligt je baby in je armen. Bij de eerste kijk je verbaasd naar dat wonder wat je zojuist toch maar even op de wereld hebt gezet en heb je geen idee wat je te wachten staat. Bij de volgende ben je al een oude rot in het vak en herken je dingen van de vorige keer maar ontdek je toch ook al meteen een hoop verschillen.
Bij een baby is de opvoeding heel primair, het draait in dat jonge leventje immers maar om 3 zaken: slapen, eten en aandacht. Toch heeft iedere baby een eigen karakter met leuke en minder leuke eigenschappen. De kunst van het opvoeden behelst onder andere het benadrukken van de leuke en het onder controle houden van de minder leuke eigenschappen.
Dit artikel is grotendeels gebaseerd op eigen ervaringen, na het krijgen van 3 dochters in 4 jaar zijn dat er aardig wat. Niet alleen lijken de meiden uiterlijk niet zo heel veel op elkaar, innerlijk zijn ze ook enorm verschillend. We hebben ze alle 3 op een andere manier moeten benaderen maar het resultaat was bij alle 3 hetzelfde: vrolijke, blije baby's die zelfverzekerd en vol vertrouwen de dreumesfase in gingen.
Baby's
Voorbereiding
Zwangerschap
Het klinkt misschien vreemd maar de opvoeding begint al bij je zwangerschap. In die zin, je gaat je voorbereiden. Ieder wezen heeft een eigen persoonlijkheid en daardoor een eigen voorkeur van benadering. Een druk kind benader je heel anders dan een rustig kind. Het kind wat in je buik groeit heeft al een heel eigen karakter en vaak kan je al weten wat je te wachten staat; zoals ze in je buik zijn, zo zijn ze ook vaak in de wieg.
Mijn oudste schopte mij en haar vader al bont en blauw toen ze in mijn buik zat, de bodem van het ledikantje moest na 3 maanden al naar beneden anders sprong ze eruit. Mijn middelste zat het liefst aan de linkerkant van mijn buik (heel vervelend, zo’n scheve buik), in de wieg lag ze het liefst op haar linkerzij, ze kon zich daardoor al heel snel omdraaien. Mijn jongste voelde ik soms 3 dagen niet, als baby was ze soms zo rustig dat we amper het verschil van de gezinsuitbreiding merkten.
Bevalling
Probeer zo rustig mogelijk te blijven bij je bevalling. Helaas heb je het niet zelf in de hand of je bevalling makkelijk of moeilijk gaat maar je kan proberen daar wel zoveel mogelijk aan te doen. Een goede voorbereiding zou wellicht yoga kunnen zijn. Zwangerschapsgym heb ik zelf nooit gedaan, niet gemist ook, dat is voor iedereen een persoonlijke keuze.
Raak niet in paniek van de pijn die heel heftig kan zijn, wees daar op voorbereid.
Zelf was ik de eerste keer nogal nijdig over de “roze wolk” verhalen, persoonlijk vond ik de bevalling een pijnlijke en verre van mooie bezigheid. Ik zou het wel zo weer doen want al is het letterlijk en figuurlijk een …klus, de beloning is groot!
De baby
Huilen
Alle baby's huilen. De één meer dan de ander. Het record van mijn middelste was 9 uur op een dag, dat van mijn jongste 1½ uur en dat was alleen omdat ze toen oorontsteking had, normaal zat haar gemiddelde op hooguit ½ uur. Er zijn verschillende soorten huiltjes. Mijn oudste huilde vaak uit drift, ze wilde dingen doen die ze nog niet kon. De middelste huilde van pijn, haar maag werkte niet goed en dat veroorzaakte overmatig maagzuur wat natuurlijk pijn doet. De jongste huilde alleen wanneer ze honger had, dat was snel en makkelijk verholpen.
Je weet vanzelf met wat voor huiltjes je te maken hebt. Een moederinstinct is wat dat betreft feilloos. Laat je niet afschepen wanneer vermoedt dat je baby pijn heeft, vooral jonge moeders worden nog wel eens als overbezorgd of onervaren afgestempeld. Wanneer jij denkt dat er iets is, dan is dat vaak ook zo, laat er door een deskundige naar kijken, ze zijn ervoor en beter 10 x te veel dan 1 x te weinig.
Zelf ben ik geen voorstander van een baby laten huilen. Dat je een baby zou kunnen verwennen door het te snel op te pakken om wat voor reden dan ook, vind ik persoonlijk flauwekul; een baby heeft alleen maar liefde en eten nodig, die kan je helemaal niet verwennen.
Slapen
Ieder wezen heeft een eigen bioritme, waarom zou dat bij een baby anders zijn? Waarom moet een baby perse om 19.00 uur slapen als het kind nog helemaal niet moe is? Heeft hij de volgende dag verplichtingen? Moet hij naar school of naar zijn werk? Of is het omdat je zelf “rust” wilt? Het kind is net op de wereld en je bent hem nu al zat? Alle antwoorden kun je negatief beantwoorden, neem ik aan.
Wanneer je baby ’s avonds niet wilt slapen, neem hem lekker bij je. In de box of in het wippertje, op je borst wanneer je onderuit op de bank ligt, het is om het even. Regelmaat en rust is absoluut belangrijk maar overdrijf hierin niet. De baby valt heus wel in slaap wanneer hij moe is, sommige baby's slapen het liefst met geroezemoes of in de auto. Een baby die te veel regelmaat en stilte is gewend, kun je nergens mee naartoe nemen en raakt al van slag wanneer de dag iets anders loopt dan normaal.
Eten
De één eet meer dan de ander, ook dat is bij baby's niet anders. De ene baby heeft meer nodig dan de ander. Je mag hier best een beetje aan tegemoet komen. Van het consultatiebureau krijg je een voedingsschema op. Het is niet erg om hier wat van af te wijken. Een hongerige baby mag best iets meer. Dat is een kwestie van uitproberen, je kan iets meer per voeding doen of juist iets minder en een voeding extra. Ook mag je best iets van de tijden afwijken. Waarom de voeding opdringen als het kind daar nog helemaal geen behoefte aan heeft, waarom wachten met de voeding als de baby duidelijk aangeeft dat het wil eten, en wel nú (geloof me, daar zijn ze erg goed in).
Mijn jongste was een echte hongerlap en zat bijna vanaf het begin al op een voeding extra. Ze is overigens nu de slankste van de 3 en één van de slankste van haar klas. Ze was weliswaar een mollige baby maar zeker niet dik. Dik worden kinderen door aanleg en junkvoer, niet doordat ze in hun babytijd iets meer kregen dan het gemiddelde voorschreef.
Aandacht
Hoe meer aandacht de baby krijgt, des te sneller het kind sociaal wordt. Als vrouw met de pasverworven status van moeder, valt het soms niet mee om je kind uit handen te geven. Sommigen zitten als ware leeuwinnen op hun kroost en beginnen inwendig al te grommen wanneer iemand überhaupt maar naar het kind wijst. Bedenk: het loslaten begint al bij de geboorte. Je hebt een mens op aarde gezet met alle bijbehorende verplichtingen en verantwoordelijkheden. Dat mens is een eigen persoon en niet jouw bezit.
Oudere broertjes en zusjes, huisdieren en visite, ze vinden de baby allemaal leuk en het is de bedoeling dat dat niet alleen wederzijds wordt, maar dat dat dan ook zo blijft. Het is niet vies om de hond te laten snuffelen, een al te steriele omgeving maakt de baby alleen maar kwetsbaarder. In het begin heeft het nog antistoffen van de moeder maar later moet de baby die toch echt zelf aanmaken. Als er niets is om zich tegen te wapenen, valt er ook niets aan te maken.
Praten, knuffelen en spelen, je kunt het niet genoeg doen. Een baby kan al heel snel communiceren, hij laat je immers al heel snel weten wanneer iets hem niet zint, maar hij moet zo snel mogelijk leren dat deze communicatie twee kanten op gaat.
Conclusie
Er zijn heel wat regels en richtlijnen beschreven maar de praktijk is altijd anders dan de theorie. Het toverwoord is is aanpassen en dat is wat zowel de ouders als de baby's moeten leren. Je kunt de richtlijnen en adviezen als basis nemen maar ga nooit tegen je eigen gevoel in. Rust en regelmaat zijn belangrijk maar wanneer je hier te strikt in bent, krijgt de baby problemen met flexibiliteit, zal hij zich moeilijk kunnen aanpassen en het als volwassene nog moeilijker krijgen in ongewone situaties die al vervelend genoeg kunnen zijn.