Werk en Stress - Coping

Stress en Werk. Stress en psychi-sche klachten vormen voor werk-nemers in het bedrijfsleven een belangrijke reden voor arbeidson-geschiktheid. Stress blijkt niet alleen een 'managersziekte' te zijn, maar ook: hoe lager de functie, hoe groter de kans op stress. Steeds meer mensen krijgen op hun werk met stress te maken, door een te grote druk en belasting. De wijze van coping (copingstijl) blijkt een cruciale factor in het geheel te zijn. Meer over coping en werkstress, lees je in dit artikel.

Stress Werkdruk Belasting

Werk en Stress. Steeds meer mensen krijgen met stress te maken door hun werk of werksituatie. Er is sprake van stress, ook wel negatieve stress genoemd, wanneer de belasting of druk groter is dan de draagkracht, weerstand of veerkracht en de eisen die gesteld worden (door onszelf of omgeving) hoger zijn of lijken dan we aankunnen.
Stress op het werk betreft hier elke vorm van werk of werksituatie, in loondienst, freelance, thuis, zelfstandige onderneming en ook in vrijwilligerswerk.

Uitingsvormen van stress. Stress kan zich op verschillende manieren uiten, b.v. in de vorm van vermoeidheid, prikkelbaarheid, hoofdpijn, slaapstoornissen, verstoord concentratievermogen, angsten, depressiviteit. Stress kan zowel lichamelijke symptomen, gedragssymptomen, emotionele symptomen als denksymptomen geven. Uitgebreide informatie hierover kun je vinden in Stress symptomen of in de vorm van een Stress Test, waarbij je zelf kunt nagaan of en welke verschijnselen van stress er bij jou spelen.

Werkstress Coping

Werkstress. Stress kan per individu verschillen, de een is stressgevoeliger of stressbestendiger dan de ander en belastende gebeurtenissen in en buiten de werksituatie, kunnen een grote rol spelen (zie kans op stress en stressoren). Bovendien kan je persoonlijke instelling en persoonlijkheid van invloed zijn. Specifieke informatie over de relatie tussen persoonlijkheid en stress is te vinden in persoonlijkheid en stress en persoonlijkheidstype .

Er is echter nog een factor die een belangrijke (mogelijk de belangrijkste) rol speelt. Uit onderzoek is naar voren gekomen dat de manier waarop je omgaat met stress, je reactie op stressvolle situaties een belangrijke schakel in het geheel vormt.

Coping - Copingstijl. Omgaan met stress wordt ook wel stress coping, copingstrategie of copingstijl genoemd oftewel je strategie, manier van omgaan met iets of ergens tegen opgewassen zijn. De kernvraag bij stress coping is: wat is je vermogen om druk te verdragen, hoe groot is je draagkracht of veerkracht c.q. de balans tussen belasting en belastbaarheid. Er zijn drie verschillende manieren van stress coping te onderscheiden.

Coping Stress Werk - Drie Copingstijlen

Coping werkstress. Bij Werkstress zijn er drie verschillende stijlen van omgaan met stress c.q. coping te onderscheiden.

Actieve Coping Werkhouding

Actieve Coping. Actieve coping is kenmerkend voor mensen die problemen aanpakken en niet uit de weg gaan. Ze proberen op hun werk meer zeggenschap en inspraak te krijgen, zodat ze meer hand hebben in de manier waarop het werk of de werkzaamheden worden gedaan, gepland en ingedeeld. Kenmerkend van een actieve copingstijl is verder dat ze zich inzetten en inspannen om hun vaardigheden en know how te vergroten, zodat het werk hen makkelijker afgaat en ze zich verder ontwikkelen. Bij deze copingstijl is er sprake van zelf initiatief nemen en houden om iets aan stress te doen.

Passieve Coping Werkhouding

Passieve Coping. Passieve coping kenmerkt de mensen die de situatie laten zoals deze is, maar wel proberen om het allemaal leefbaar en hanteerbaar te houden. Bijvoorbeeld door het werk of de werksituatie minder centraal te stellen en zich meer op hobby's en activiteiten buiten het werk om te richten. Spanningen of stress op het werk worden dan afgeleid c.q. gecompenseerd. Door deze compensatie krijgt het werk een ondergeschikte plaats in hun leven en daarmee ook de bewuste invloed of het effect van spanningen.

Asociale Coping Werkhouding

Asociale Coping. De asociale copingstijl wordt gehanteerd door mensen die stress afreageren op anderen, die zich op hun werk laten gaan (in negatieve zin dan wel te verstaan). Bijvoorbeeld door voortdurend geïrriteerd te reageren, iemand de huid vol te schelden, te provoceren of negatief te benaderen of alleen maar te wijzen op wat collega's niet goed doen, wat en wie er niet deugt etc. Vaak worden niet alleen collega's in de werksituatie de dupe van deze projectie van frustraties en spanningen, maar ook in de thuissituatie kunnen de partner, het gezin, de kinderen het slachtoffer zijn.

Actieve Coping - Minste Stress

Minste stress. De actieve copingstijl in de werksituatie blijkt in de praktijk het minst stress op te leveren en de asociale copingstijl het meest. De reden dat actieve coping het beste werkt, is omdat men dan het gevoel heeft om actief iets te kunnen ondernemen, werkelijk verschil te maken en iets te kunnen bijdragen aan het geheel. Op deze manier voelt men zich minder slachtoffer van de werkdruk en belasting in de werksituatie. Want gevoelens van onmacht en machteloosheid geven een flinke dosis spanning. Het ontstaan van stress blijkt namelijk vaak ook samen te hangen met regelmogelijkheden die iemand in zijn functie of werksituatie wel of niet heeft. In hoeverre iemand zeggenschap heeft over de tijdsindelingen, planning in relatie tot de uitvoering van de werkzaamheden. Ook al blijft er dan (nog steeds) sprake van een pittige werkdruk en belasting, het voelt dan meer als een keuze en niet iets wat je overkomt of 'aangedaan' wordt.

In Werk en Stress - Oorzaken worden de belangrijkste oorzaken van stress op het werk besproken. Specifieke stress klachten die in bepaalde beroepen of beroepsgroepen het meest naar voren komen, kun je vinden in Stress - Klachten in Beroepen.

Lees verder

• Stress - Lichamelijke Symptomen Test
• Test - Persoonlijkheidstype A of B?
• Test je Kans op Stress