Krishnamurti, inspirerend filosoof

Als een van de bekendste filosofen van de afgelopen eeuw had Jiddu Krishnamurti het vermogen een inspiratiebron te zijn voor velen. Met zijn originele visies op onder andere het leven, liefde, vrijheid, educatie, angst, meditatie, eenzaamheid, de waarheid en de dood stelde hij zichzelf moeiteloos boven de wereldpolitiek, religies en de wetenschap. Een portret van een opmerkelijk persoon.

Spirituele kwaliteiten van jongs af aan

Jiddu Krishnamurti (1895-1986) werd geboren op 12 mei 1895 in een klein stadje in Zuid India vlakbij Madras. Als het achtste kind van een Brahmin familie en ook nog een jongen, werd hij Krishnamurti genoemd, een eerbetoon aan Sri Krishna, een hindoe goddelijkheid die ook een achtste kind was. Toen Krishnamurti elf jaar oud was, werd hij ontdekt door C.W. Leadbeater van de Theosophical Society. Deze beweging was populair in de eerste jaren van de vorige eeuw, en was een internationale organisatie die zich bezighield met verbetering van de mensheid via theologie en filosofie. De organisatie werd geleid door Annie Besant, een Engels parlementariër, schrijfster en promotor van Indiase emancipatie. Omdat hij werd gezien als iemand die buitengewone spirituele kwaliteiten bezat, werd Krishnamurti gekozen als 'the vehicle of the Lord Maitreya', die volgens de boeddhistische traditie elke 2000 jaar naar aarde komt als wereldleraar. In 1911 bracht de Theosophical Society de vijftienjarige jongen naar Engeland, waar hij prive les kreeg onder leiding van Annie Besant ter voorbereiding van de 'Coming', maar zijn leven nam een andere wending.

Invloedrijk leermeester

In 1922 ging Krishnamurti in Californië wonen, in Ojai Valley. Onder een eikenboom sprak hij informeel met mensen die werden aangetrokken door zijn ideeën. Naarmate de jaren verstreken kwamen inmiddels duizenden mensen op zijn jaarlijkse openluchttoespraken af. Deze bijeenkomsten zouden zijn hele leven doorgaan en zelfs erna. In 1929 brak Krishnamurti met de organisatie die hem had gesponsord en begon uit te groeien tot een van de meest invloedrijke leermeesters in de 20e eeuw. Hij verwierp niet enkel alle banden met georganiseerde religies en ideologieën, maar ontkende zijn eigen spirituele autoriteit eveneens. Hij reisde de hele wereld af, maar verwierp alle banden met landen, nationaliteiten en culturen. Hij sprak wereldwijd en gaf lezingen, maar accepteerde geen vergoedingen voor zijn werk, geen royalty's op zijn boeken en opnames.

De mensheid bevrijden

De lezingen van Jiddu Krishnamurti kunnen worden gevonden in boeken, films, universiteitsopleidingen, workshops, progressieve scholen die hij oprichtte en een dynamische organisatie die zijn naam draagt. Vanaf 1990, vier jaar na zijn dood werd zijn werk, verdeeld over vijftig boeken, vertaald in zevenenveertig talen inclusief Swahili. Hierdoor is zijn invloed wereldwijd voelbaar. Zijn ideeën, die draaiden rond de centraliteit van individueel bewustzijn vrij van de geprogrammeerde filters van godsdienst en cultuur, trokken mensen aan zoals Greta Garbo, Albert Einstein, Charlie Chaplin, Joseph Campbell en George Bernard Shaw. Krishnamurti zag een wereld die snel degenereert en waar geen gevoel voor moraal is en waar geen respect voor elkaar is. Hij zocht naar de verklaring van de oorspronkelijke gedachtegang die die situatie creëerde. In zijn boek The Network of thought, wees Krishnamurti naar de voortdurende bedreiging van oorlogen en ecologische destructie en zei:

"Je kunt niet meer denken als een christen, boeddhist, hindoe of als moslim. We staan voor een enorme crisis die de politici nooit kunnen oplossen omdat ze zijn geprogrammeerd om op een bepaalde manier te denken. Noch kunnen wetenschappers het probleem begrijpen of oplossen, noch de zakenwereld, de wereld van het geld. Het keerpunt, het besluit, de uitdaging, ligt niet in politiek, in religie of in de wetenschap. Het ligt in ons bewustzijn."

"Truth is a pathless land", stelde hij en gaf zijn visie op liefde, spirituele integriteit en perfecte vrijheid. Zijn doel was de mensheid te bevrijden. Hij hield vol dat het individu vrijheid bereikt door zich bewust te worden van zijn eigen psychologische staat, en dat dit 'wakker worden' hem in staat zal stellen een ander lief te hebben. "Als je deze leer wilt verspreiden, leef ernaar, en door je eigen leven verspreidt je het."

Quotes van Krishnamurti

• There is no path to reality. Reality is a pathless land, and you must venture out and discover it for yourself. It is because you are frightened inwardly that you depend on something, on the priest, or on a belief, and so you get caught in the net of an organized religion.
• The mind has to be empty to see clearly.
• All ideologies are idiotic, whether religious or political, for it is conceptual thinking, the conceptual word, which has so unfortunately divided man.
• Freedom and love go together. Love is not a reaction. If I love you because you love me, that is mere trade, a thing to be bought in the market; it is not love. To love is not to ask anything in return, not even to feel that you are giving something- and it is only such love that can know freedom.
• The moment you have in your heart this extraordinary thing called love and feel the depth, the delight, the ecstasy of it, you will discover that for you the world is transformed.
• We all want to be famous people, and the moment we want to be something we are no longer free.
• Hitler and Mussolini were only the primary spokesmen for the attitude of domination and craving for power that are in the heart of almost everyone. Until the source is cleared, there will always be confusion and hate, wars and class antagonisms.
• I maintain that Truth is a pathless land, and you cannot approach it by any path whatsoever, by any religion, by any sect.
• If we can really understand the problem, the answer will come out of it, because the answer is not separate from the problem.
• The constant assertion of belief is an indication of fear.
• What is needed, rather than running away or controlling or suppressing or any other resistance, is understanding fear; that means, watch it, learn about it, come directly into contact with it. We are to learn about fear, not how to escape from it.
• Your belief in God is merely an escape from your monotonous, stupid and cruel life.
• There is no need to education. It is not that you read a book, pass an examination, and finish with education. The whole of life, from the moment you are born to the moment you die, is a process of learning.